Trekkers op het Malieveld, dat is voorgoed verleden tijd

Burgemeester Jan van Zanen van Den Haag had er geen trek in dat boze boeren per trekker zouden optrekken naar het Malieveld. De trekkers zijn niet meer welkom in de buurt van de Tweede Kamer nadat vorige demonstraties uit de hand waren gelopen. Dat de boeren woensdag ver buiten Den Haag demonstreren, is dan ook geen vrije keuze. De burgemeester waarschuwde: als boeren naar Den Haag zouden optrekken, wilde hij dat de politie hen al op de snelweg zou tegenhouden. Of liever nog in hun woonplaats.

De stad Den Haag heeft niets tegen een Malieveld vol demonstrerende boeren, maar dan wel zonder hun zware machinerie. De trekkers zijn zo kolossaal dat de politie bij eerdere demonstraties in 2019 en 2020 maar moeizaam kon ingrijpen. De binnenstad van Den Haag werd uit voorzorg beveiligd met tientallen zware legervoertuigen, opgesteld in een ring rond de Tweede Kamer. Er werd een waterkanon ingezet toen trekkers toch richting binnenstad probeerden te rijden.

2200 trekker, in plaats van 75

De Haagse burgemeester noemt de boerentrekkers inmiddels ‘dwangmiddelen’, zo moeilijk was het de vorige keren de demonstraties te beveiligen. Bij de eerste demonstratie hadden de boeren toestemming om met 75 trekkers te komen. Het werden er 2200, die soms door afzettingen heen braken. D66-Kamerlid Tjeerd de Groot en GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver werden uitgejouwd.

Voor Kamerleden zijn de massale demonstraties op het Malieveld bijna een soort pre-coronaherinneringen aan het worden. Het ging er heftig aan toe bij de die eerdere boerenprotesten.

De aanblik van een Malieveld vol landbouwvoertuigen is een beeld dat waarschijnlijk niet terugkomt. Als de Tweede Kamer donderdag debatteert over de stikstofplannen van het kabinet, zullen de Kamerleden in de verte niet het gedruis van massaal boerenprotest kunnen horen. De boeren hebben hun actie dus woensdag, en elders in het land, gepland. Als boeren toch zónder trekker willen komen demonstreren bij de Tweede Kamer, zullen ze overigens nog moeten zoeken naar de officiële demonstratieplek. Die is net verdwenen omdat er een fietspad voor in de plaats komt.

Opmerkelijke rol voor Maxime Verhagen

Demonstraties met zware voertuigen kunnen qua effect overigens behoorlijk succesvol zijn. Ook de bouwsector kwam met groot materieel protesteren, in het najaar van 2019. De bouwwereld demonstreerde op het Malieveld tegen de bouwstop vanwege pfas en de stikstofnormen, en had goed gekeken hoe de boeren dat eerder aanpakten. Het veld stond tot de laatste meter vol met hijskranen, vrachtwagens en andere zware voertuigen. Met resultaat: het kabinet versoepelde de normen.

Na afloop moest Staatsbosbeheer een groot deel van het veld opnieuw inzaaien, zo beschadigd was het Malieveld geraakt door de zware rupsbanden. Kleinere voertuigen meenemen naar het Malieveld heeft dan weer minder effect. Taxichauffeurs probeerden het in 2019. Ze ageerden tegen de concurrentie door Uber, zonder veel resultaat.

Een veld vol schoeisel

Fietsdemonstraties zijn voor zover bekend nooit gehouden op het Malieveld. Wel elders in het land, waar demonstranten per fiets actievoerden tegen de verbreding van de snelweg A27 bij de bossen van Amelisweerd. De fiets is blijkbaar niet het ideale ‘dwangmiddel’. Er kwam niet één Kamerlid naar die demonstratie toe. Het huidige kabinet kondigde onlangs aan dat het geen andere optie ziet dan toch bomen te gaan kappen om de A27 een extra rijstrook te geven.

Zorgpersoneel legde het Malieveld in 2020 vol met schoenen, uit protest tegen het uitblijven van structurele salarisverhoging. Tot zover het oog reikte lag het veld vol met schoeisel. Een bonus kregen ze wel. Een flink hoger salaris niet.

De rubriek Plein 2 behandelt de belangrijke en minder belangrijke bijzaken in politiek Den Haag, beschreven door de parlementaire redactie van Trouw.