Stef Blok: Handhaving en toezicht Russische sancties moeten beter

Oud-VVD-minister Stef Blok, die begin april is aangesteld als coördinator over de sancties tegen Rusland, sluit zijn taak af met de vaststelling dat die coördinatie nog steeds moeizaam verloopt. “De belangrijkste conclusie is dat er een verbeterslag nodig is in de handhaving van en het toezicht op de sancties”, zo staat in zijn eindverslag. “Tegelijkertijd is er geen aanwijzing dat er zaken gemist zijn in de bevriezingen van tegoeden van personen en entiteiten die op de sanctielijst staan.”

Voor zover nu bekend heeft Nederland voor 640,8 miljoen euro aan Russische tegoeden bevroren. Dat is maar iets hoger dan het bedrag van 516 miljoen dat begin april al bekend was. Verder is er voor 425,2 miljoen euro aan transacties tegengehouden.

Veel (internationale) aandacht ging uit naar de luxe jachten van oligarchen die in veel landen aan de ketting zijn gelegd, terwijl er weinig inbeslagnames in Nederland leken te zijn. Volgens Bloks eindverslag zijn er 24 ‘vaartuigen’ geconfisqueerd. Over eventueel in beslag genomen onroerend goed zijn geen cijfers bekend. Er staat alleen dat er ‘geen signalen zijn dat niet is voldaan aan de bevriezingsverplichting’.

‘Luxueuze jachten liggen eerder aan de Franse Rivièra dan op het IJsselmeer’

Veel meer sanctie-activiteit was er in de Rotterdamse haven, waar 34.169 containers zijn ‘gestopt en beoordeeld’. Blok: “Er zijn duizenden containers in de Rotterdamse haven tegengehouden omdat Nederland een wereldhaven heeft. Luxueuze jachten liggen eerder aan de Franse Rivièra dan op het IJsselmeer. Maar ze worden hier wel gebouwd. Daarnaast is de Nederlandse vastgoedmarkt nauwelijks interessant voor Russische gesanctioneerden.”

Blok kreeg deze nieuwe en tijdelijke coördinatiefunctie anderhalve maand geleden toegewezen. De aanleiding voor die benoeming was een debat in de Tweede Kamer, waar minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken geen antwoord had op veel feitelijke vragen over de Nederlandse uitvoering van de Europese sancties tegen Rusland. Liefst acht ministeries waren daarbij betrokken en niemand had een overzicht.

Bij zijn afzwaaien beveelt Blok nu aan om ‘een stevige coördinatie te beleggen bij het ministerie van buitenlandse zaken’. Die taak had dit departement vóór Bloks komst ook al.

“Nu het ernaar uitziet dat de sancties langere tijd van kracht zullen zijn, en er altijd nieuwe sancties toegevoegd kunnen worden, is een herziening van het wettelijke sanctiestelsel nodig”, luidt een andere aanbeveling van Blok.

Lees ook:
Oliemannetje Stef Blok moet Nederlandse sancties tegen Rusland uitvoeren

Oud-minister van de VVD moet lijn brengen in de versnipperde uitvoering van het Nederlandse sanctiebeleid.

Kabinet wil aantonen dat Nederland niet trager is dan andere landen met sancties tegen Rusland

Het kabinet is er alles aan gelegen om aan te tonen dat Nederland even snel is met de uitvoering van het sanctiepakket als België en Frankrijk.