VerkiezingenD66
Sigrid Kaag leidt D66 naar historische overwinning
D66 blijkt de grote verrassing van deze verkiezingen, vooral dankzij een nieuwe, bevlogen lijsttrekker. Haar ferme weerstand tegen Wilders’ beschuldigingen heeft haar veel steun opgeleverd.
Hij kan bij het grofvuil, de leus die altijd aan D66 kleefde na een regeringsperiode: regeren is halveren. Na vier jaar kabinetsdeelname boekt de partij met vermoedelijk 26 zetels een kapitale overwinning. Een historische ook, want nooit eerder was de partij zo groot.
De partij weet zelfs PVV van de tweede plaats te stoten. Met een brede glimlach om zijn lippen buigt campagneleider Sjoerd Sjoerdsma die giftige D66-leus dan ook om in een nieuwe: regeren is floreren.
“We hebben bewezen dat een stem op D66 waarde heeft”, zegt lijsttrekker Sigrid Kaag na de exitpolls. Dat harde werken van D66 in de afgelopen vier jaar was beloond. Maar wat de verkiezingsuitslag ook laat zien, vindt ze, is dat Nederlanders niet extreem zijn, maar gematigd. “Mensen zijn klaar voor het optimisme en de visie van D66”, zegt de lijsttrekker die tijdens de campagne fel van leer trok tegen het oprukkende populisme in Nederland.
Ook de woorden van haar voorganger Hans van Mierlo komen voorbij in haar speech: “Het was een krankzinnig avontuur”. Het was Van Mierlo die D66 wist te leiden naar die vorige historische overwinning, in 1994, van maar liefst 24 zetels. Maar waar Van Mierlo na vier jaar regeren nog maar veertien zetels overhield, staat Kaag na de laatste regeringsdeelname op acht zetels winst.
Het zorgt rond een uur of negen ’s avonds voor een enorme ontlading op het partijkantoor in Den Haag. Gejoel, hard applaus, gegil zelfs. “We want more!”, wordt er geroepen. Allemaal buiten het zicht van de camera’s, want vanwege de coronamaatregelen mag de pers niet binnen filmen. “We stonden op tafels, dansten. Een tipje van de sluier: ook Kaag stond op tafel te dansen. Gelukkig hangt het plafond nog”, vertelt de campagneleider Sjoerdsma achteraf over het moment.
Vurig, gepassioneerd, oprecht
Dat ‘krankzinnige avontuur’ begint voor lijsttrekker Kaag wat stroef. Na jaren van verlies in de peilingen moet zij, een soms stugge diplomaat, haar partij uit het slop trekken. Kiezers vinden haar elitair, als diplomaat heeft ze te weinig voeling met het gewone volk. Dat verandert na het eerste verkiezingsdebat bij RTL. Kaag toont zich vurig, gepassioneerd, oprecht. Ze stijgt in de peilingen en staat de laatste dagen, vlak voor de verkiezingen, zelfs op een nipte winst. Het zou erom spannen, wisten ze bij D66. Een nipte winst, misschien wel hetzelfde aantal zetels als vier jaar terug. Maar 26? Dat zagen ze ook bij D66 niet aankomen.
Die enorme winst is te danken aan het Kaag-effect, denkt politiek onderzoeker Peter Kanne van I&O Research. Toen de campagne met het eerste lijsttrekkersdebat echt goed losbrak, wist Kaag, veel meer dan de andere lijsttrekkers, steeds meer kiezers voor zich te winnen. En het lijkt erop dat de clash die ze de dag voor de verkiezingen had met PVV-leider Geert Wilders, alleen maar een grotere winst heeft opgeleverd. Wilders noemde Kaag een verrader, omdat ze een hoofddoek droeg toen ze als minister van buitenlandse zaken naar Iran reisde. Een vurige Kaag ging daar fel tegen in. “Dat pik ik van niemand. Het gaat om mijn integriteit, dus ik zal dat nooit aanvaarden. Van niemand. Je ziet het, ik ben er weer boos over”, zei ze na het debat bij Jinek.
Die vurigheid, die passie, zegt campagneleider Sjoerdsma, is waarmee ze kiezers voor zich wist te winnen.
Lees ook:
Kaag in het Torentje? De heftige reacties op haar kandidatuur kunnen een voordeel blijken
Het is erop of eronder voor D66-lijsttrekker Sigrid Kaag. Haar kandidatuur maakt veel los, wat haar alsnog een voordeel kan geven.
