Ook Rutte vindt het inmiddels welletjes, de formatie nadert het uur van de waarheid

Ook demissionair VVD-premier Rutte vindt het welletjes worden. In de ‘komende dagen’ zullen VVD en D66 een besluit moeten nemen over de kabinetsformatie. Is hun poging definitief mislukt, of komt er een vervolg? Donderdag moeten Rutte en D66-leider Kaag in een laatste gesprek samen hun conclusies trekken.

Informateur Mariëtte Hamer spreekt donderdag Rutte en Kaag in wat een beslissende ontmoeting lijkt te worden. De Tweede Kamer begint ongeduldig te worden over het slakkentempo in de formatie. Urenlang is er deze week overlegd tussen enerzijds de tandem VVD en D66 en anderzijds de vier andere partijen die in beeld zijn om in een kabinet te komen. Nu wordt het tijd om ‘knopen door te hakken’, zoals onder andere CDA-leider Wopke Hoekstra zegt.

De verwachting in politiek Den Haag is dat er nog deze week óf een beslissing komt óf informateur Hamer moet op korte termijn de opdracht teruggeven. Dan zou deze ronde in de formatie zijn mislukt. Maar Hamer zal dat pas doen als ze geen enkel kiertje licht meer ziet. Niemand weet welke opties de informateur mogelijk nog in de achterzak heeft.

Komt er een doorstart?

Rutte en Kaag zullen onderling moeten beslissen wat het wordt: komt er een doorstart van de huidige coalitie van VVD, D66, CDA en ChristenUnie? Of krijgt het vierde kabinet Rutte een progressiever profiel met PvdA en GroenLinks aan boord? De optie met de ChristenUnie is nog steeds prominent in beeld wat Rutte betreft: “De ChristenUnie zit nog in het mandje”, zei hij woensdag na het zoveelste gesprek met informateur Hamer.

Rutte zal dan eerst D66 moeten zien te overtuigen. Die partij heeft zo nadrukkelijk de optie met de ChristenUnie afgewezen om als eerste mee te onderhandelen dat de kleine christelijke partij zich inmiddels ‘niet gewenst’ voelt in de formatie. Fractievoorzitter Gert-Jan Segers zei woensdag dat hij alleen nog uit beleefdheid naar de informateur gaat, maar er weinig te zoeken heeft. Hij maakt ondertussen duidelijk dat zijn partij ook inhoudelijke bezwaren heeft tegen de voorzet voor een regeerakkoord die VVD en D66 hebben geschreven. Dat document oogt volgens Segers als typisch een werkstuk van ‘twee liberale partijen’. Oftewel: de ChristenUnie zou nog flink wat wensen hebben in de onderhandelingen.

Tussen D66 en de twee linkse partijen PvdA en GroenLinks is ondertussen intensief overleg gaande. D66-leider Sigrid Kaag hield zondag thuis een etentje met de onderhandelingsteams van de drie partijen. Het onderstreept hoe diep de wens bij zowel D66 als links is om samen in een coalitie te komen. Of het gaat gebeuren, wordt donderdag een beslissing voor Kaag en Rutte. Als die er niet uitkomen, mag de informateur zeggen hoe het verder moet.

Lees ook:

Hoe graag wil het linkse blok regeren? PvdA en GroenLinks flirten met de macht

PvdA en GroenLinks stonden er eerder deze week vrolijk bij: ze vinden de voorzet van VVD en D66 in de kabinetsformatie aantrekkelijk genoeg om zich prominent te melden voor onderhandelingen.