Ook in het waterschap klinkt de boerenstem straks veel luider

Corine Peek runt samen met haar man en ouders een melkveebedrijf in Herveld, een dorp in de Gelderse gemeente Overbetuwe. Ze heeft ongeveer 250 koeien en een boerderijwinkel vol zuivelproducten. En binnenkort is ze ook fractievoorzitter namens de BoerBurgerBeweging (BBB) in het waterschap Rivierenland. “De politiek lonkte”, vertelt ze. “Ik ga deze uitdaging heel graag aan.”

Terwijl alle ogen gericht zijn op de stormachtige entree van BBB in alle provinciehuizen, boekt de partij ook een grote overwinning in die andere, haast onzichtbare bestuurslaag. BBB debuteert naar alle waarschijnlijkheid in het algemeen bestuur van alle 21 waterschappen. In zeker dertien waterschappen wordt de partij vanuit het niets de grootste.

Dat geldt ook voor waterschap Rivierenland. Peek voert straks een fractie van zes mensen aan, de partij Water Natuurlijk telt vijf fractieleden. “Het boerenbelang moet een duidelijke stem hebben in het waterschap”, vindt Peek. Ze spreekt uit eigen ervaring. “Voor mijn bedrijf is water essentieel. Het moet beschikbaar zijn, ook in tijden van droogte. Wij hebben hier in Nederland een vruchtbare delta en een belangrijke positie in de voedselproductie in Europa. Dat mag niet verloren gaan.”

Boerenbelangen versus natuurherstel

Het lijkt erop dat de verkiezingsuitslag de tegenstellingen binnen de waterschappen zal vergroten. BBB wil zich als winnaar in ieder geval inzetten voor de belangen van de agrarische sector en het bedrijfsleven. Dat zal weerstand opleveren van Water Natuurlijk, die wordt ondersteund door D66, GroenLinks en Volt en zich vooral bekommert om het herstel van de natuur. Ook deze partij zal dankzij goede verkiezingsuitslagen de grootste fractie vormen in meerdere waterschappen.

Discussies over waterbeheer zullen een zwaardere politieke lading krijgen. Zo staan BBB en Water Natuurlijk lijnrecht tegenover elkaar bij de vraag hoe hoog het grondwaterpeil in het buitengebied moet zijn. Boeren willen graag een laag peil om hun land te kunnen bewerken, natuurliefhebbers een hoog. Dijkgraaf Co Verdaas van waterschap Rivierenland wil nog niet vooruitlopen op de gevolgen van de verkiezingsuitslag. Eerst moet het nieuwe bestuur aantreden, laat hij weten.

‘Broodnodige democratisering’

Dat het waterschap politieker wordt, is het gevolg van een wetsvoorstel van D66 en GroenLinks dat eind vorig jaar werd aangenomen. Die wet regelt dat een deel van de gereserveerde plaatsen voor belangenbehartigers in de besturen van waterschappen, verdwijnen. Het gaat om zogeheten ‘geborgde zetels’. Het bedrijfsleven moet ze allemaal inleveren, de agrarische sector een deel. Deze plekken worden sinds deze verkiezingen bezet door mensen die door de burgers worden gekozen. Volgens D66 en GroenLinks is dit een ‘broodnodige democratisering’.

Politiek leider van de BBB, Caroline van der Plas, was aanvankelijk helemaal niet van plan om mee te doen aan de verkiezingen voor het waterschap. Totdat ze een jaar geleden merkte dat het wetsvoorstel van D66 en GroenLinks kansrijk was. Van der Plas zag zich genoodzaakt om alsnog met BBB mee te doen, vertelt ze, om de belangen van boeren en bedrijven veilig te stellen.

Zo leidt het afschaffen van de beschermde zetels voor de agrarische sector tot een nog veel luidere stem van de boer in het waterschap.

Lees ook:

Meer democratie brengt het waterschap ook meer onrust

Het waterschap opereert voornamelijk in stilte. Totdat een nieuwe wet, ingediend door GroenLinks en D66, de gevestigde belangen van boeren en bedrijven bedreigt. ‘We voelen ons als oud vuil behandeld.’

Stikstofactivist Johan Vollenbroek is blij met de overwinning van BBB. ‘Er is ruimte voor een nieuwe aanpak’

Johan Vollenbroek, de man die het stikstofprobleem op de kaart zette, is opvallend positief over de overwinning van BBB. Maar hij waarschuwt ook dat de boeren niet ontkomen aan pijnlijke ingrepen.