Grote beroering na fysieke intimidatie van D66-leider Sigrid Kaag. FvD-leider Baudet wijst naar ‘journalisten en kartelleden’.
Omstanders die een fotojournalist met auto en al ondersteboven in een greppel dumpen, parlementariërs die collega’s met ‘tribunalen’ bedreigen (‘uw tijd komt nog wel’) of ‘trots’ zijn dat hun achterban een mede-Kamerlid bestookt met seksistische haatmail, en nu dus een complotextremist met een brandende fakkel die D66-leider Sigrid Kaag ’s avonds bij haar voordeur fysiek intimideert. Elke keer lijken de extremistische en haatdragende uitingen in de maatschappij door een nieuwe ondergrens te zakken, en elke keer is de beroering weer net iets groter dan bij het ‘incident’ van de week ervoor. ‘Totaal onaanvaardbaar’, klinkt het keer op keer.
Een van de vele recente beroeringen dateert van 24 december, toen er een observatiepost van de politie werd neergezet in de straat waar CDA-minister Hugo de Jonge woont. De 29-jarige Amsterdammer die een week eerder, eveneens ’s avonds, bij De Jonge had aangebeld (en vervolgens werd gearresteerd), is dezelfde die woensdagavond bij Kaags woning verscheen. Hij is opnieuw in hechtenis genomen en zit nog steeds vast.
Toch weer een nieuwe schok
Dat de belaging van Kaag in een schijnbaar murwgebeukte samenleving toch weer een nieuw schokeffect teweegbrengt, komt vooral door de zelfgemaakte beelden, die rechtstreeks werden gestreamd op internet. De vergelijking met de bestorming van het Capitool in Washington van een jaar geleden gaat aan alle kanten mank, maar de herinnering dringt zich toch op.
De man met de fakkel nadert Kaags voordeur onder het scanderen van onder meer ‘NSB, weg ermee’. Er zijn ook medestanders te horen. Een zekere ‘Eline’ filmt het geheel (‘Max, de fakkel van de vrijheid’) en richt haar cameralens ook door een raampje in de voordeur. Daar is in de gang een nerveus bellende Kaag zichtbaar. Deze ‘Eline’ is niet gearresteerd.
Evenals De Jonge eind vorig jaar heeft ook Kaag aangifte gedaan. ‘Dank aan iedereen die mijn familie een hart onder de riem stak na de absurde en angstaanjagende gebeurtenissen voor mijn huis gisteravond’, zo reageerde Kaag donderdagochtend op Twitter. ‘Mijn gezin heeft dit als bedreigend en angstig ervaren. Maar dit is breder dan wij als gezin meemaken. De stelselmatige bedreiging van politici ondermijnt de rechtsstaat en democratie.’ Voor degenen die denken ‘deze bedreigingen te moeten aanjagen’ heeft Kaag een boodschap: ‘Wat je zegt, doet ertoe, hitst op, maakt mensen bang, maakt onze samenleving onveilig’.
Kaag, beoogd vicepremier en minister van financiën in het aankomende kabinet-Rutte IV, zit sinds dinsdag in quarantaine na contact met een positief op corona geteste persoon in haar omgeving. Vorige maand reageerde ze nog luchtig toen ze anonieme kerstkaarten in haar brievenbus ontving, met teksten als ‘Zoals u ziet weten wij ook waar u woont’. Zij riep de afzenders toen op hun wenskaarten te sturen naar mensen die echt eenzaam zijn.
Intimiderend tuig
Collega-politici van diverse partijen reageren geschokt op het nieuwe dieptepunt. Directer dan ooit tevoren leggen ze een verband met de woorden en daden van Forum voor Democratie-politici. ‘Weer een grens overschreden’, tweette PvdA-fractieleider Lilianne Ploumen. ‘Intimiderend tuig’, aldus Kaags partijgenoot Rob Jetten. ‘Dit is wat je krijgt als Baudet het Trump-playbook kopieert’, vond GroenLinks-leider Jesse Klaver. Ook ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers reageerde. ‘Als je keer op keer het gif van ‘verzet’, ‘tribunalen’ en ‘opsluiting van je politieke tegenstanders’ zaait, dan is het dit soort intimidatie en bedreiging dat je oogst. Tegen iedereen met een zwak voor FvD zou ik willen zeggen: word wakker.’
Hugo de Jonge kan zich vinden in het verband dat Segers legt tussen uitlatingen van Forum voor Democratie-politici en intimiderende acties van rechts-extremisten. “Spreken over tribunalen, over politici die achter de tralies moeten, überhaupt de hele manier waarop Forum zijn woorden kiest, dat is niet zonder gevaar”, zei De Jonge. “Er zijn mensen die zich daardoor gelegitimeerd voelen om over te gaan tot gedrag richting politici dat ver over de grens is.”
Tweede Kamerlid Pepijn van Houwelingen van Forum voor Democratie plaatste op de avond van het fakkel-incident een tweet waarin Kaag opnieuw wordt beschuldigd van betrokkenheid bij een vermeend mondiaal complot. Daarbij zouden vanuit het in Zwitserland gevestigde World Economic Forum pogingen worden ondernomen om de hele wereld te ‘resetten’.
Intussen neemt de druk toe op de FvD-parlementariërs om zich te distantiëren van geweld en intimidaties door aanhangers. De fakkel-man heeft eerder laten weten Van Houwelingen, bekend van zijn ‘tribunalen’-uitspraak in de Tweede Kamer, ‘persoonlijk te kennen’.
FvD-fractieleider Thierry Baudet reageerde donderdagochtend op de commotie, in een serie tweets. Dat Kaag op een dergelijke manier is geïntimideerd, noemt Baudet ‘vreselijk natuurlijk’. In het vervolg stelt hij dat ‘maatschappelijke spanningen oplopen doordat het debat over de krankzinnige coronasituatie al bijna twee jaar niet op inhoud wordt gevoerd’. Vervolgens doet hij een ‘oproep aan journalisten en kartelleden van goede wil: stop deze polarisatie’.
Toename van bedreigingen
De Haagse politie heeft een speciaal Team Bedreigde Politici moeten oprichten. Over het aantal bedreigingen in 2021 zijn nog geen cijfers beschikbaar, maar in 2020 lag dat aantal op zeshonderd, zo meldde het politieteam in november vorig jaar. In 274 gevallen ging het om een strafbare bedreiging. Met steeds grotere regelmaat worden bedreigers door de rechter veroordeeld.
Woensdag hield de politie nog een 52-jarige man uit het Noord-Brabantse Duizel aan wegens doodsbedreigingen aan het adres van Mark Rutte. En donderdag werd op het Plein in Den Haag de plaatselijk bekende activist en zelfbenoemd klokkenluider Huig P. aangehouden. Hij hield zich op vlakbij de plek waar formateur Mark Rutte de kandidaat-bewindslieden ontvangt.
De 53-jarige man werd eind november nog veroordeeld voor het bedreigen van Rutte en De Jonge op sociale media. De Katwijker kreeg tien weken cel (waarvan vier voorwaardelijk) en een contactverbod opgelegd.
Vorig jaar hebben 272 journalisten melding gemaakt van bedreiging en/of fysiek geweld. In 2020 waren dat er nog ‘slechts’ 121. Dat meldde woensdag PersVeilig, een samenwerkingsverband van de Nederlandse Vereniging van Journalisten, het Genootschap van Hoofdredacteuren, de Nationale Politie en het Openbaar Ministerie.
Lees ook:
Kamer krabt zich achter de oren: welke gevolgen moet het dreigement van FvD hebben?
Het dreigement van FvD-Kamerlid van Houwelingen heeft andere politici geschokt. De vraag is hoe de Kamer hiertegen moet optreden.
Man (52) opgepakt voor sturen doodsbedreigingen naar premier Rutte
Een 52-jarige man uit Duizel is woensdag opgepakt voor het versturen van doodsbedreigingen naar premier Mark Rutte.
