Lijsttrekkerschap
Na acht jaar gaat Mona Keijzer weer voor het CDA-leiderschap
Na Hugo de Jonge vorige week heeft ook de ‘sociaal-conservatieve’ Mona Keijzer zich kandidaat gesteld voor het lijsttrekkerschap bij de CDA. Dat deed ze ook al in 2012.
Wordt het Hugo de Jonge, man van het midden, of Mona Keijzer, een ‘conservatief met een sociaal hart’ zoals zij zichzelf omschrijft? Nu ook Keijzer dinsdag liet weten lijsttrekker te willen worden voor het CDA valt er wat te kiezen. De Jonge stelde zich vorige week al kandidaat. Hij is vicepremier en minister van volksgezondheid. Keijzer is staatssecretaris van economische zaken.
Het partijbestuur van het CDA houdt nog open of er één of meer kandidaten aan de leden worden voorgelegd. Vrijdag wordt daar een besluit over genomen. Een lijsttrekkersverkiezing om te bepalen wie nummer één moet zijn bij de Kamerverkiezingen van maart volgend jaar ligt voor de hand. De nieuwe lijsttrekker wordt ook onmiddellijk partijleider.
In het CDA wordt De Jonge, voormalig onderwijzer en jarenlang wethouder in Rotterdam, gezien als favoriet. Tot vorige week was de verwachting dat hij met Wopke Hoekstra de strijd zou aangaan, maar die haakte af. De Jonge kreeg vorige week onmiddellijk steun van ex-partijleider Sybrand Buma, voormalig partijvoorzitter Ruth Peetoom en minister van justitie Ferd Grapperhaus. Mona Keijzer, een vrouw op de rechterflank, meldde zelf een jaartje geleden al haar belangstelling. Zij geldt als een subtopper in de CDA maar zij heeft wel degelijk aanhang onder de leden.
Wanneer beslist het CDA?
Het kiezen van een nieuwe leider gaat bij het CDA in een razend tempo. Tot en met woensdag kunnen na Hugo de Jonge en Mona Keijzer ook anderen zich nog melden als kandidaat. Vrijdag besluit het partijbestuur na advies van een commissie onder leiding van oud-partijleider Jaap de Hoop Scheffer of één of meer kandidaten aan de leden worden voorgelegd. Uiteindelijk kunnen één of meerdere kandidaten zich presenteren op een bijeenkomst op 6 juli waaraan CDA-leden via internet kunnen deelnemen. Van 6 tot en met de ochtend van 9 juli kunnen CDA-leden stemmen.
Vrouw, moeder en iemand die ondernemers steunt
Keijzer ziet zichzelf als ‘conservatief met een sociaal hart’, zei zij dinsdag in De Telegraaf. “Je bent zuinig op wat je hebt. Het betekent dat je niet zomaar verandert om het veranderen, maar alleen om het beter te maken.” De 51-jarige Volendamse afficheert zichzelf als vrouw, moeder van vijf kinderen, en als iemand die ondernemers steunt. Al wandelend over de kade in haar woonplaats vertelt zij over haar ervaring als wethouder in Purmerend, als Kamerlid met de zorg in haar pakket en als staatssecretaris.
De 42-jarige Hugo de Jonge presenteerde zich vorige week als een man van het midden: “Het CDA is een brede volkspartij die in staat is om kloven te overbruggen, die mensen wil samenbrengen. Onzekerheid, of die nou wordt veroorzaakt door klimaatverandering of door de coronacrisis, kan leiden tot polarisatie, waarbij mensen tegenover elkaar staan. Het CDA heeft altijd laten zien dat het mogelijk is om in het midden uit te komen.”
Ze sluit FvD niet uit
Volgend jaar na de verkiezingen regeren met Forum voor Democratie, de partij van Thierry Baudet, sluit Keijzer niet uit. Na commotie in de partij over de samenwerking tussen CDA en Forum in de provincie Brabant zei De Jonge daarover dat hij het vormen van een coalitie na de verkiezingen op landelijk niveau ‘niet ziet gebeuren’. Ook partijvoorzitter Rutger Ploum sloot zich daarbij aan. Hij citeerde in een brief aan de leden, de afwijzende reacties van De Jonge en Hoekstra.
Keijzer vindt het ‘niet verstandig om nu al te zeggen dat het die kant niet opgaat’. Zij zegt over het afwijzen van regeren met Forum: “Als je dat doet, lever je je wel erg op een presenteerblaadje uit aan GroenLinks, D66 of PvdA. En daar zitten ook nog wel een paar visies op Nederland die de mijne niet zijn.”
Boeren
Keijzer kiest ook voor een andere houding dan De Jonge tegenover de boeren. Op het partijcongres in november kwam de conservatieve vleugel in opstand tegen een passage in een notitie van het Wetenschappelijk instituut. Daarin stond dat duurzaamheid en het inkomen van de boer belangrijker zijn dan veel producten exporteren. Uiteindelijk werd het woord ‘belangrijk’ vervangen: duurzaamheid moet in balans zijn met de omvangrijke export. Keijzer is blij met die aanpassing: “Een beetje meer waardering voor boeren is op z’n plaats.” De Jonge hield het vorige week in het midden. Hij zei in Trouw: “Rentmeesterschap hoort bij het CDA. De aarde moet ook voor de generaties na ons leefbaar zijn. We moeten de belangen van de boeren en die van toekomstige generaties met elkaar verenigen.”
In 2012 probeerde Mona Keijzer ook nummer één te worden bij het CDA. Toen eindigde zij bij de lijsttrekkersverkiezing op de tweede plaats, achter winnaar Sybrand Buma.
Lees ook:
Hugo de Jonge stelt zich kandidaat voor CDA-leiderschap
Hugo de Jonge, de favoriet voor het CDA-leiderschap, heeft zich gemeld als kandidaat-lijsttrekker. ‘Mensen moeten kunnen rekenen op een beschermende overheid. Het CDA moet daar een leidende rol in spelen.’
Hugo de Jonge, man van het midden, is nu de favoriet binnen het CDA
Voor Hugo de Jonge lijkt, na het afhaken van Wopke Hoekstra, de weg vrij naar het CDA-lijsttrekkerschap. Kan Mona Keijzer nog een alternatief zijn?
