Versoepeling maatregelen
Met de versoepeling begeeft het kabinet zich op onbekend terrein
Na aanvankelijke voorzichtigheid, kiest het kabinet nu toch voor versoepeling van de coronamaatregelen. Daarmee neemt het ook risico’s.
Nederland zal de komende tijd stukje bij beetje van het slot gaan. Daarmee komt het kabinet tegemoet aan de groeiende druk om de coronamaatregelen wat te versoepelen. Ook neemt het een risico: de kans op een nieuwe uitbraak neemt toe.
Premier Mark Rutte presenteerde een ‘routekaart’ voor de komende maanden, waarbij volgende week alweer de kappers open mogen. Dat is verrassend, omdat hij nog maar twee weken geleden alleen basisscholieren en sportende jongeren per 11 mei wat verlichting kon geven. “Ik had zielsgraag willen zeggen dat er veel meer kan”, zei hij toen. En: “Voorzichtigheid nu is beter dan spijt achteraf.”
Sindsdien groeide echter de druk om meer beperkingen los te laten. Ondernemers dreigden kopje onder te gaan en burgers, het thuiszitten beu, gingen vaker de straat op. Bovendien kregen de behoudende Rutte en minister De Jonge ook meer weerstand uit eigen kring: ministers die zich met de economie bezighouden, zoals Wiebes (economische zaken), Hoekstra (financiën) en Koolmees (sociale zaken) drongen aan op meer economische activiteit.
Die komt er nu. Terrassen, bioscopen en concertzalen kunnen vanaf 1 juni weer maximaal dertig mensen toelaten, en vanaf 1 juli mogen in die gelegenheden honderd mensen naar binnen. Hetzelfde geldt voor kerken en congrescentra. Waar eerst het credo was: blijf thuis, tenzij; gaat nu gelden: blijf thuis wanneer je klachten hebt en mijd drukte. De anderhalvemeternorm blijft gelden, net als de oproep zoveel mogelijk thuis te werken.
Na de uitbraakfase via de overgangsfase naar de controlefase
Als het drukker wordt op straat, groeit ook de kans op besmettingen weer. Als meer mensen naar school, kapper of café gaan, wordt anderhalve meter afstand moeilijker te handhaven. Om de drukte te spreiden gaat het openbaar vervoer vanaf 1 juni weer volgens de volledige dienstregeling rijden. Omdat voldoende afstand houden in trein en metro onmogelijk is, wordt daar het dragen van een mondkapje verplicht.
Volgens minister Hugo de Jonge van volksgezondheid gaat Nederland na de ‘uitbraakfase’ en de huidige ‘overgangsfase’, richting ‘de controlefase’. Die periode kan een jaar of langer duren, tot er een vaccin is. Het virus waart al die tijd nog rond, en zal nu en dan de kop weer opsteken. Veel zal daarom nog niet mogelijk zijn. Er zullen zeker geen grote evenementen zijn vóór 1 september. Volle kerken en stadions zitten er echt niet in, zei Rutte. “Het virus is graag op plekken waar mensen luid zingen of schreeuwen.”
Tot nu toe volgde het kabinet nauwgezet de adviezen van de virologen in het Outbreak Management Team (OMT). Zij berekenden dat het weer toestaan van contactberoepen geen grote toename van het aantal ziektegevallen zal betekenen. Over de rest van de ‘routekaart’ heeft het OMT zich nog niet uitgelaten.
• De Museumvereniging is opgetogen dat de 420 musea in Nederland hun deuren binnenkort weer voor publiek kunnen openen. “Dat betekent dat musea op 1 juni waarschijnlijk weer open kunnen, zij het in veel gevallen wel op beperkte schaal”, aldus de organisatie. Mensen die vanaf 1 juni een museum willen bezoeken, moeten van tevoren reserveren.
• Kappers zijn ‘ongelooflijk blij’ dat ze komende week weer open mogen, zegt Gonny Eussen van brancheorganisatie Anko. Wel zal de omzet lager liggen dan voorheen. Dat komt doordat er op basis van de nieuwe regels nog altijd minder klanten toegelaten kunnen worden. Ook zullen knipbeurten waarschijnlijk langer duren.
• Ook schoonheidsspecialisten en pedicurepraktijken zijn opgelucht dat contactberoepen weer mogen worden uitgeoefend. Brancheorganisatie van schoonheidsspecialisten Anbos wil vooral benadrukken dat een bezoek veilig is. Pedicurepraktijken zullen nog niet op volle kracht kunnen draaien, verwacht hun organisatie ProVoet, omdat ze vaker moeten schoonmaken. Ook verwacht ProVoet problemen met de levering van beschermingsmiddelen.
Sturen vanuit de achteruitkijkspiegel
Met de versoepelingen begeeft het kabinet zich op onbekend terrein. Economen, modeldeskundigen en epidemiologen waarschuwen dat te vroege versoepeling het virus weer snel om zich heen kan doen grijpen.
Bovendien is het maar de vraag of in juni voldaan is aan alle voorwaarden, waarvan het kabinet eerder zei dat die essentieel zijn op de economie te heropenen. Als dat lukt, dan is het ternauwernood. Er komt weliswaar steeds meer ruimte op de ic’s, maar voldoende testcapaciteit is er nu nog niet. De Jonge denkt dat dat ‘in juni’ zo is, hij hoopt op 1 juni. Eerder noemde de minister een controleapp ‘de kern van het testbeleid’. Hij pleit er nu nog wel voor, maar op een later tijdstip, en als ‘aanvulling op bron- en contactonderzoek’ in de GGD’s.
Het zal de komende maanden “sturen vanuit de achteruitkijkspiegel” worden, zei De Jonge ook. Omdat geïnfecteerden pas na twee weken ziekteverschijnselen tonen, zie je pas achteraf of een versoepeling niet tóch te vroeg kwam.
• De brancheorganisaties van rijschoolhouders zijn ‘zeer content’ dat er weer gelest mag worden voor het auto-, vrachtwagen en busrijbewijs, al is dat onder strikte voorwaarden. De airco en luchtventilatie moeten zoveel mogelijk uitstaan en het voertuig moet voorafgaand aan elke les gedesinfecteerd en gelucht worden. Vanaf maandag mogen ook brommer- en motorlessen weer beginnen.
• Campings en vakantieparken zijn ‘heel teleurgesteld’, omdat zij tot 1 juli moeten wachten met het openen van de gemeenschappelijke wc’s en douches. Dat is veel te laat, zegt een woordvoerder van Hiswa-Recron, de brancheorganisatie. De sanitaire gebouwen kunnen volgens hem nu al op een veilige manier open.
• De fitnesscentra voelen zich genegeerd door het kabinet en vinden dat er sprake is van willekeur, zegt de Vereniging Exclusieve Sportcentra. Volgens voorzitter Han de Hair is zijn sector juist klaar om gereguleerd en gedoseerd de deuren te openen, met inachtneming van veiligheidsmaatregelen. Hij stelt dat de waarde en het nut van de fitnessbranche voor de preventie tegen gezondheidsrisico’s nu schromelijk worden onderschat.
Lees ook:
Zo wil het kabinet uit de crisis komen
In vier fases wil het kabinet de samenleving enige verlichting bieden in deze crisis. Maar aan iedere maatregel hangt een ‘winstwaarschuwing’: als de druk op de zorg te groot wordt, gaan de versoepelingen niet door.
