Ter Apel
Kabinet passeert gemeenteraden voor nieuwe azc's, overweegt in tussentijd opvang op zee
Het kabinet zoekt koortsachtig naar oplossingen voor de acute crisis in Ter Apel. Maar ook met dwang duurt het lang voor nieuwe asielzoekerscentra kunnen worden geopend. In de tussentijd overweegt het kabinet opvang op zee.
Het kabinet gaat gemeenteraden passeren bij de realisatie van asielzoekerscentra. Daarmee wordt een nieuwe stap gezet in de asielopvangcrisis waar Nederland al bijna twee jaar mee worstelt. Het Centraal orgaan opvang asielzoekers (Coa) mag panden gaan kopen die geschikt zijn of gemaakt kunnen worden om mensen in op te vangen. Het kabinet belooft toestemming te geven om die in gebruik te nemen, ook als de gemeenteraad dat niet wil.
Dat zei staatssecretaris Eric van der Burg (asiel) woensdagavond na afloop van een crisisoverleg over de situatie bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. Als het Coa een geschikt pand kan kopen en een gemeenteraad geen asielzoekerscentrum wil, ‘gaan wij daar naar kijken’, aldus Van der Burg. Minister Hugo de Jonge (ruimtelijke ordening) zal desnoods zijn ‘doorzettingsmacht’ gebruiken om het bestemmingsplan te wijzigen.
De situatie in Ter Apel, waar het aanmeldcentrum van de Immigratie- en Naturalisatiedienst staat, is de afgelopen week in rap tempo verslechterd. Honderden mensen sliepen er de afgelopen nachten op straat, zonder toegang tot voldoende water, sanitaire voorzieningen of medische zorg. Dat zal de komende dagen, of weken, nog wel vaker gaan gebeuren. “De druk blijft nog wel even op de ketel”, aldus Van der Burg.
Cruiseschepen voor asielzoekers
Alles is er nu op gericht om ervoor te zorgen dat er voor 1 oktober zoveel nieuwe locaties van het Coa zijn, dat de gemeenten kunnen stoppen met de crisisnoodopvang. Omdat het even duurt voor een asielzoekerscentrum kan worden geopend, varen er op dit moment ook drie cruiseschepen naar Nederland waarop per schip duizend mensen kunnen slapen. De staatssecretaris laat onderzoeken of deze schepen eventueel op zee kunnen blijven. Verder inventariseert Defensie wat het kan bijdragen aan de asielopvang.
Vluchtelingenwerk: opvang asielzoeker dobberend cruiseschip absurd
Vluchtelingenwerk noemt het idee om vluchtelingen op een dobberend cruiseschip op te vangen ‘absurd'. “Er is geen onderzoek voor nodig om te bedenken dat je mensen die zijn gevlucht voor oorlog en geweld dat niet aan kunt doen. Het opvangen van vluchtelingen doe je als samenleving en niet van een afstandje op zee”, zegt de organisatie.
Een van de in totaal drie schepen zou in Velsen moeten komen, maar het is onduidelijk waar de andere twee naartoe gaan. Vlissingen besloot eerder deze maand om toch geen toestemming te geven voor de komst van een cruiseschip voor asielzoekers. Het college was eerst voor, maar onder inwoners was weerstand en ook de gemeenteraad zag het plan niet zitten. Vluchtelingenwerk ziet in ieder geval geen oplossing in het dan maar laten dobberen van de schepen. “We begrijpen dat er op dit moment eigenlijk alleen maar moeilijke oplossingen zijn om deze crisis het hoofd te bieden, maar deze is wel een van de lelijkste in zijn soort.”
Daarnaast gaat het kabinet ervoor zorgen dat leegstaande bedden die voor Oekraïners bedoeld zijn, kunnen worden ingezet voor andere asielzoekers. Dat gebeurt door Oekraïners die in gemeenten wonen die het prima vinden ook andere asielzoekers op te vangen, te verhuizen naar gemeenten die alleen maar vluchtelingen uit Oekraïne willen opvangen. Zo worden bedden vrijgespeeld.
Dit alles gebeurt naast de aankondiging dat er een wet komt die gemeenten gaat verplichten asielzoekers op te vangen. Die wet gaat na de zomer naar de Tweede Kamer en de hoop is dat die in 2023 van kracht wordt.
Onhoudbaar en niet humaan
Dinsdag liet Hubert Bruls, voorzitter van het Veiligheidsberaad en burgemeester van Nijmegen, het kabinet weten dat de gemeenten en veiligheidsregio’s bereid zijn tot 1 oktober crisisnoodopvang te organiseren. Maar daarna is ‘deze vorm van opvang niet meer te garanderen’.
Bruls noemde in een brief aan het kabinet de situatie in Ter Apel ‘onhoudbaar’. Ook noemt hij het ‘niet humaan’ mensen nog langer in crisisnoodopvanglocaties op te vangen. Die locaties zijn vaak sporthallen of evenementenhallen met rijen stretchers, zonder privacy maar bijvoorbeeld ook zonder mogelijkheden voor kinderen om naar school te gaan of te spelen.
Niet slapen in de regen
Alle asielzoekers die de afgelopen dagen buiten sliepen bij Ter Apel, zijn woensdagavond naar opvangplekken gebracht. Dat maakte het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers bekend. Het Coa maakte zich zorgen vanwege voorspelde regen en onweer aangezien de luifels waaronder honderden asielzoekers verblijven niet zijn gemaakt voor slecht weer. Doel van het Coa was dat er in de nacht van woensdag op donderdag niemand buiten zou slapen.
Lees ook:
Fotograaf Kees van de Veen ziet de situatie in Ter Apel met de week erger worden
Hij gaat er eigenlijk altijd met tegenzin heen. En rijdt dan een paar uur later ‘moe en met een vol hoofd’ weer naar huis. Toch komt fotograaf Kees van de Veen wekelijks in Ter Apel om de crisis bij de asielopvang vast te leggen. “Wat ik kan doen is laten zien hoe schrijnend het hier is.”
