Inflatie
Kabinet compenseert huishoudens voor energierekening, ook prijsplafond afgesproken
Het kabinet compenseert huishoudens op de valreep voor Prinsjesdag extra voor de energierekening. Per 1 januari – mogelijk iets eerder – komt er een prijsplafond en energiebedrijven mogen geen huishoudens afsluiten.
Op het allerlaatste moment voor Prinsjesdag komt het kabinet dan toch met een extra energiecompensatie voor 2022. De coalitie wil een prijsplafond voor energie, dat per 1 januari ingaat, mogelijk nog iets eerder. Vooruitlopend daarop wordt in november en december het voorschot dat mensen betalen alvast verlaagd.
Het prijsplafond gaat gelden tot het bepaald verbruik voor Nederlandse huishoudens. Voor gas gaat het richting 1500 kuub gas per jaar, voor elektriciteit was gisteravond nog niet helemaal helder hoeveel kilowattuur het wordt. Voor wat huishoudens betalen tot die hoeveelheid, geldt de prijs van 1 januari 2022. Voor het verbruik boven die grens gaat de actuele marktprijs gelden. Het kabinet compenseert de energiebedrijven voor de lagere tarieven. Dat kost de schatkist miljarden euro’s. Een deel van de kosten financiert het kabinet met het afschaffen van de eerder beloofde lagere energiebelasting in 2023. Dat levert 4,5 miljard op.
Minister Rob Jetten (klimaat en energie) zal tijdens Prinsjesdag ook komen met een verbod voor energiemaatschappijen om huishoudens met betalingsproblemen af te sluiten. Jetten zei zondag tijdens de Abel Herzberglezing al dat hij wil dat energiebedrijven weer meerjarige contracten gaan aanbieden. En het kabinet kondigde eerder al een noodfonds aan voor mensen die de energierekening niet meer kunnen betalen.
Te complex
Dit komt boven op de maatregelen die het kabinet eerder dit jaar al nam, zoals een btw-verlaging op energie en een eenmalige tegemoetkoming voor alle Nederlanders. Het lukt nog niet om mkb’ers te compenseren. Het kabinet wil ondernemers die in de financiële problemen komen wel tegemoetkomen en hoopt volgende week alsnog hulp te kunnen bieden.
Het kabinet stond onder grote druk om nog voor Prinsjesdag met maatregelen te komen om te voorkomen dat mensen door de armoedegrens zakken. De afgelopen tijd lekten al veel plannen uit de begroting uit, die de pijn voor 2023 moeten verzachten. Maar zo ongeveer de gehele Tweede Kamer vond deze ingrepen te mager en te laat. De afgelopen weken onderhandelde het kabinet daarom met de energiebedrijven over wat er verder mogelijk is.
Dat er extra verzachtingen zouden aankomen, werd de afgelopen dagen al duidelijk. Voor en tijdens het weekend overlegden het kabinet en de fractievoorzitters van de coalitiepartijen koortsachtig over compensatie. Maandag volgde een laatste gesprek met de energiebedrijven.
Ook partijleiders Jesse Klaver (GroenLinks) en Attje Kuiken (PvdA) kregen een uitnodiging voor een gesprek op het ministerie van financiën. De linkse oppositiepartijen bepleitten eerder al een prijsplafond voor energie. In hun plannen betalen huishoudens voor 1500 kubieke meter gas en 3300 kilowattuur stroom dezelfde prijs als in januari. Het kabinet nadert hun voorstel voor gas, voor elektriciteit blijft het kabinet er vermoedelijk onder zitten. Nadeel van het prijsplafond is dat (vaak kwetsbare) huishoudens in slecht geïsoleerde woningen eerder aan het maximum verbruik zitten dan mensen in nieuwbouwwoningen.
Eigen succes
Het betrekken van de twee oppositiepartijen bij de plannen kan het kabinet helpen bij het door de Eerste Kamer krijgen van de plannen. In de senaat hebben de vier coalitiepartijen geen meerderheid. Het maakt het voor PvdA en GroenLinks tijdens de Algemene Beschouwingen van woensdag en donderdag een stuk ingewikkelder om kritisch te zijn op de compensatieplannen van het kabinet. Anderzijds kunnen zij de extra tegemoetkoming ook uitventen als een eigen succes.
Het kabinet-Rutte IV had tijdens zijn eerste Prinsjesdag graag ambitieuze plannen gepresenteerd om verschillende vastgelopen dossiers, zoals stikstof, de woningmarkt en het klimaat uit het slop te trekken. In plaats daarvan moet het kabinet alle zeilen bijzetten door met miljarden euro’s te voorkomen dat huishoudens financieel omvallen. De plannen die dinsdag gepresenteerd worden voor volgend jaar, zouden het grote koopkrachtverlies moeten repareren, bleek uit vorige week strategisch gelekte cijfers. Maar het afgelopen half jaar is al gebleken hoe onzeker dat soort beloftes zijn.
Lees ook:
Jetten: Vaste energiecontracten keren terug, met prijszekerheid
Het kabinet dwingt energiebedrijven tot het aanbieden van langdurige contracten met een vaste prijs, kondigt minister Rob Jetten aan in de Abel Herzberglezing.
