Jack de Vries, dé Nederlandse spindoctor, is terug

Jack de Vries, voormalige spindoctor van het CDA, wilde vorig jaar in Trouw best nog eens uitleggen wat de drie pijlers zijn ­onder een goede lijsttrekkerscampagne. Hij kan het weten. De Vries is degene die ooit de volslagen onbekende Jan-Peter Balkenende lanceerde als premier. Zijn geheim? Als een nieuwe politicus een gooi doet naar het leiderschap, moet hij of zij authentiek zijn (pijler 1), in rustige stappen gelanceerd worden (pijler 2) en vooral: zorgen onbeschadigd te blijven (pijler 3).

Uit het plezier waarmee hij sprak over campagnevoeren, was afgelopen voorjaar al duidelijk dat Jack de Vries terugverlangde naar het Binnenhof. Daar was hij beroemd en berucht, tot hij in 2010 van het toneel verdween na een rel over een liefdesrelatie met een ondergeschikte. Als Nederland ooit één spindoctor heeft gehad op wiens leven alsnog een Netflixserie gebaseerd zou kunnen worden, is hij het wel.

Want ziedaar, nieuwe plotwending: Jack de Vries is terug. Net zoals op tv, is de oude vos zijn streken nog niet verleerd. En is zijn partij hem nog lang niet vergeten.

Wopke Hoekstra

Het CDA heeft hem als adviseur ingehuurd voor de aanstaande verkiezingscampagne, bevestigen bronnen in de partij. Voor een paar uur per week gaat De Vries het CDA bijstaan in campagne­zaken. De partij wil in 2021 bij de Tweede Kamerverkiezingen een klapper maken en weer de premier leveren. Met welke lijsttrekker, dat is nog niet eens bekend.

Beroemd is Jack de Vries van “U draait en u bent niet eerlijk”, de aanval waarmee Balkenende in 2006 PvdA-lijsttrekker Wouter Bos naar adem deed happen. Het plan kwam uit de ­koker van De Vries. Die had ook de dagelijkse persconferenties ­bedacht op de CDA-fractiekamer, met als vast onderdeel het ‘draaipunt van de dag’. Snoeihard en on-Nederlands, maar wel effectief. Alleen al de herinnering daaraan doet andere partijen sidderen. Zou het CDA volgend jaar weer een keiharde campagne voeren?

De terugkeer is geheel volgens de Pijlers van Jack. ‘Lanceer een lijsttrekker in rustige stappen’ (pijler twee) betekent: begin al op tijd met de kandidaten klaar te stomen. CDA-minister Wopke Hoekstra krijgt nu al hulp van Jack de Vries, meldde omroep BNR, die meent de hand van de spindoctor te zien in de plotselinge ruk naar rechts van Hoekstra over immigratie. Krijgt ook CDA-tegenkandidaat Hugo de Jonge zulke hulp? Dat is onbekend.

Knuffelbare leuze

Teruggekeerde fractievoorlichters zijn vaak behoorlijk succesvol, en – ook interessant om in de gaten te houden – gaan daarna vaak de politiek in. Henk Krol van 50Plus begon zijn loopbaan in 1978 bij de VVD-fractie, waar hij Kamerlid Ed Nijpels bijstond als voorlichter. Zijn taak bleef ­beperkt tot dat ene Kamerlid.

Een echte spindoctor was wel ­Pieter Heerma, tegenwoordig fractievoorzitter van het CDA, maar eerder jarenlang hoofd ­voorlichting bij de CDA-fractie. Hij is nog opgeleid door... Jack de Vries.

Heerma kwam na een kort uitstapje buiten de politiek in 2012 terug naar de fractie, om de partij door barre tijden heen te helpen. Hij werd Kamerlid.

Ook voor Jack de Vries geldt dat hij nooit echt is weggeweest bij het CDA. Op het laatste CDA-congres gaf hij nog een workshop over verkiezingscampagnes. Zijn adviezen zijn voor de christen-­democratische partij overigens geen garantie op succes.

In 2012 hielp hij zijn goede vriend Henk Bleker om CDA-lijsttrekker te worden. Samen bedachten ze een knuffelbare leuze ‘Eerlijk, Helder, Henk’.

Sybrand Buma won het leiderschap.

De rubriek Plein 2 behandelt de belangrijke en minder belangrijke bijzaken in politiek Den Haag, beschreven door de parlementaire redactie van Trouw.

Lees ook:

Het CDA roept de ellende over zichzelf af

Column: De VVD, landelijk net als het CDA niet bereid samen te werken met een partij die voor zijn verantwoordelijkheid wegliep, is in Noord-Brabant bereid de hand over het hart te strijken en wil met het CDA wel nadenken over een nieuwe coalitie met Forum voor Democratie.