In Kamervragen gaat het vaker dan gemiddeld over Groningen en Limburg

Hoewel aan de randen van Nederland politieke onvrede is, komen Groningen, Friesland, Zeeland en Zuid-Limburg veelvuldig aan bod in Kamervragen, concluderen onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen.

Soms lijkt de afstand tussen Den Haag en Maastricht voor kiezers groter dan de grofweg 190 kilometer die daadwerkelijk tussen de steden ligt. Weten de Tweede Kamerleden wel wat er in het zuiden van Limburg speelt? Ja, zo lijkt het. Sterker nog, Zuid-Limburg is één van de regio's waarover naar verhouding vaak Kamervragen werden gesteld tussen en 1994 en 2021, blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.

Promovendus Bram van Vulpen en zijn promotor Caspar van den Berg analyseerden met hulp van data-analisten welke regio’s worden genoemd in de ruim 67.000 schriftelijke Kamervragen die gedurende acht Kamerperiodes werden gesteld. De resultaten verwerkten ze in een kaart van Nederland. Daarop is bijvoorbeeld te zien dat de regio Amsterdam veelvuldig voorkomt in de Kamerstukken. Maar opvallender is dat gecorrigeerd voor het aantal inwoners ook Groningen, Zeeland, Limburg en het noorden van Friesland vaak aan bod komen in Kamerbrieven.

“Het zijn gebieden waar vaak onvrede leeft, omdat mensen zich niet gehoord en gezien voelen”, zegt Van Vulpen. “Onze bevindingen wijzen erop dat de regio's in elk geval niet worden vergeten. Ze worden vaak genoemd.”

Geografische patronen in politieke onvrede

De kaart van Van Vulpen en Van den Berg maakt deel uit van een groter onderzoek naar politieke vertegenwoordiging. Binnenkort volgen meer resultaten, die onder meer inzichtelijk maken uit welke regio’s de meeste Kamerleden afkomstig zijn.

“De laatste jaren zien we geografische patronen als het gaat om politieke onvrede”, zegt Van Vulpen. “In Nederland zijn het de mensen in de plattelandsregio's, aan de randen van het land, die zich vaker dan anderen niet gehoord voelen door de overheid. Maar dat is een gevoel. Wij wilden weten of dat gevoel ook empirisch te onderbouwen is. Bijvoorbeeld aan de hand van parlementaire aandacht.”

Tekst gaat hieronder verder.

Schriftelijke Kamervragen zijn een goede manier om dat te toetsen, vinden de onderzoekers. “De verantwoordelijke bewindslieden moeten er een antwoord op formuleren. Het is dus een manier om onderwerpen op de politieke agenda te krijgen.”

Toch zeggen de vragen niet alles. Zo is op basis van de kaart alleen niet te zeggen in hoeverre mensen ook tevreden zijn met de inhoud van de vragen, benadrukt Van Vulpen. Of de vragen nu gaan over meer gas oppompen in Groningen, of juist over het sluiten van de gasvelden: “zodra Groningen wordt genoemd telt het mee op de teller.” Bovendien zeggen de Kamervragen niets over hoeveel geld er bijvoorbeeld geïnvesteerd wordt in het gebied.

Als een regio vaker dan gemiddeld voorkomt in Kamervragen kan dat ook duiden op problemen. De onderzoekers zien vanaf 2013 een duidelijke toename van het aantal keren dat Groningen wordt genoemd. Toen begon de ernst van de aardbevingsproblematiek in het parlement door te dringen. Van Vulpen: “Als er veel vragen worden gesteld kan dat ook een indicatie zijn dat er veel te agenderen valt.”

Dat over Amsterdam en Rotterdam veel vragen worden gesteld, komt volgens de onderzoekers deels door Schiphol en de Rotterdamse haven, waarover vaak gesproken wordt in de Kamer. Minder dan gemiddeld gaat het in de Kamervragen over de Kop van Noord-Holland, delen van Gelderland en Noord-Brabant.

Lees ook:

Vertrouwen in de lokale overheid het sterkst gedaald aan de randen van Nederland

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen is het vertrouwen van burgers in hun lokale overheid laag. De regionale verschillen zijn echter groot, blijkt uit een analyse van Kieskompas.