Toeslagenaffaire
Hóe compenseer je toeslagenouders snel en eerlijk?
De Tweede Kamer wil dat de gedupeerde toeslagenouders nu heel snel worden gecompenseerd voor de schade die hen is aangedaan. Maar hóe dat moet, daarover is de Kamer het niet eens.
Op de laatste Kamerdag afgelopen donderdag stemde het parlement tegen de motie van de PvdA om alle toeslagenouders een vast bedrag aan te bieden. Daarmee kunnen de ouders in één klap schadeloos worden gesteld, en hoeven ambtenaren niet meer 200 tot 400 uur aan de individuele dossiers te werken.
Volgens Kamerlid Henk Nijboer is deze methode bij de Groningers, die gedupeerd waren door de aardbevingen, zeer effectief gebleken. “Degenen die het bedrag veel te laag vonden, gingen niet op het bod in. De anderen wel. Dat was de meerderheid. Daarna kon alle aandacht gegeven worden aan de ingewikkelde individuele zaken die overbleven.”
Maar staatssecretaris Van Huffelen ontraadde de motie. Volgens haar is het voorstel niet zinvol voor de toeslagouders. Immers, een deel van de ouders zit in de schuldsanering. Zodra ze geld op hun rekening krijgen, gaan schuldeisers dat geld opeisen.
‘Maatwerk, en dat duurt langer dan je zou willen’
“Het is een erekwestie”, zegt premier Mark Rutte over het goed compenseren van toeslagenouders. “Het vraagt maatwerk, daardoor duurt het langer dan je zou willen. Het team dat hiermee bezig is, kijkt al dag in dag uit of het kan versnellen.”
Het rapport benadrukt het overheidsschandaal “waar we ons allemaal diep voor schamen”, zei de premier vrijdag na de wekelijkse ministerraad. Dinsdag komen de meest betrokken bewindspersonen bij elkaar op het Catshuis om over de gevolgen te praten. Snellere compensatie zal daar ook besproken worden. Maar zo makkelijk zal dat niet gaan, zegt Rutte.
“Ik zeg niet dat het niet kan, ik zeg dat we ernaar kijken of we het kunnen versnellen, maar ik wijs wel op de complexiteit, omdat je per persoon tot maatwerk wil komen, dat zo goed mogelijk die persoon helpt het leven weer op te pakken”, aldus de premier. Geld speelt evenwel geen rol voor het kabinet, benadrukt hij.
Huiverig voor vertraging
D66 steunt de staatssecretaris in de door haar uitgezette koers. D66-kamerlid Steven van Weyenberg zegt: “Ik sta open voor alle suggesties voor versnelling, zolang maar recht wordt gedaan aan de persoonlijke situatie van elke getroffen ouder.” Hij is huiverig voor nieuwe compensatiemethoden, omdat dit “opnieuw tot maanden vertraging kan leiden, omdat er dan weer nieuwe systemen moeten worden gebouwd”.
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt denkt dat het probleem sneller kan worden opgelost door het hele besluit nietig te verklaren waarbij groepen ouders door de Belastingdienst onterecht het etiket opzet/grove schuld kregen, terwijl ze hooguit een administratieve fout hadden gemaakt. “Deze besluiten zijn sowieso onrechtmatig geweest en moeten dus nietig worden verklaard. Nu moet steeds per individu worden onderzocht of het besluit ten onrechte was. Maar als je dat voor de hele groep besluit, dan kun je ook in één keer bij een grote groep ouders tot compensatie overgaan.”
‘Simpeler en generieker systeem’
GroenLinks wil net als de PvdA overstappen op een veel simpeler en generieker systeem voor compensatie van deze ouders. Dat betekent volgens GroenLinks-Kamerlid Laura Bromet “welbewust het risico nemen dat van deze regeling ook misbruik wordt gemaakt”. Ze constateert dat de voorzichtigheid waarmee werd geprobeerd misbruik uit te sluiten, er juist toe heeft geleid dat goedwillende ouders slachtoffer zijn geworden.
“Alle risico’s uitsluiten kost nu ook onevenredig veel geld”, zegt Bromet. Ze realiseert zich dat met het terugbetalen van de toeslagen, de problemen van veel ouders nog niet zijn verholpen. “Dan komt de vervolgschade nog. Maar je hebt tenminste een begin gemaakt.”
Lees ook:
Het rapport oordeelde over de Kinderopvangtoeslag spijkerhard.
Het kabinet is ernstig in verlegenheid gebracht door de snoeiharde conclusies in het rapport over de kinderopvangaffaire. Het beraadt zich op een gepaste reactie.
