Coronacrisis
Het kabinet waarschuwt ondernemers: Pas je aan de nieuwe werkelijkheid aan
Het kabinet helpt bedrijven nog eens drie maanden vooruit met een noodpakket, maar roept ze ook op zich aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid. ‘Het heeft geen zin alles in stand te houden’, waarschuwt minister Wiebes.
Nog eens drie maanden helpt het kabinet ondernemers uit de brand. Of er daarna nog een derde steunronde komt is onzeker, bleek woensdag bij de presentatie van een nieuw noodpakket. Minister Wouter Koolmees (D66, sociale zaken) zei: “Als het nodig is, gaan we verlengen.” Maar minister Eric Wiebes (VVD, economische zaken) waarschuwde: “Er komt een moment dat we het niet meer van overheidssteun moeten hebben. Wanneer dat is, weten we niet.”
Het kabinet kwam eind maart met een eerste reddingsboei voor drie maanden. Nu is er een tweede noodpakket voor juni, juli en augustus. De overheid gaat bedrijven en werknemers zoveel mogelijk door de crisis loodsen maar het kabinet liet woensdag ook duidelijk blijken dat niemand stil kan zitten. Ondernemers moeten passen in de nieuwe economische werkelijkheid en dat geldt ook voor werknemers.
“Een groot deel van de economie wordt niet meer zoals die was”, zei Wiebes. Volgens hem bevat het nieuwe noodpakket prikkels ‘om na te denken over een ander bedrijfsmodel’. Sommige ondernemingen kunnen niet op de oude voet door. Wiebes: “Het zijn ruige tijden. Gelukkig is er veel veerkracht en inventiviteit bij bedrijven.” Het meest sprekend was het voorbeeld van de discotheek dat hij aanhaalde. Daarvoor is geen plaats in de anderhalvemetereconomie. “Dat kan op termijn weer een heel aantrekkelijk bedrijf worden, maar nu even niet. Het heeft geen zin alles in stand te houden en te wachten tot deze crisis voorbij is.”
Koolmees: ontslagboete is rem op mogelijkheden bedrijven
De ontslagboete staat aanpassing van de economie in de weg, redeneert het kabinet. De komende drie maanden betaalt de overheid opnieuw een deel van de loonkosten van bedrijven die een significant percentage van hun omzet moeten missen. Maar de boete op het ontslaan van personeel verdwijnt, tot woede van de vakbonden en de linkse oppositie in de Tweede Kamer. Die willen de boete als rem op ontslag van werknemers handhaven. Koolmees ziet dat anders. Hij vindt de boete, net als de werkgevers, een rem op de mogelijkheden van bedrijven om te reorganiseren.
Omscholing is een andere manier om de economie te veranderen. Het kabinet trekt daar 50 miljoen euro voor uit. Werknemers in een sector die voorlopig op slot zit, moeten een baan zoeken in een branche waar groei is, vindt Koolmees.
Wat het kabinet zelf doet om de economie te veranderen, blijft vooralsnog onduidelijk. Wiebes herhaalde woensdag dat ‘we ons uit de crisis moeten investeren’. Maar hij wilde niet ingaan op de vraag hoe dat gaat gebeuren. Eerder kondigde hij met Hoekstra een ‘investeringsfonds’ aan en beloofde hij een ‘groeistrategie’ voor de economie. Meer investeren in woningbouw, is ook een suggestie uit de Tweede Kamer. Het kabinet wilde afgelopen week geen politieke wensen, zoals investeren in de duurzame economie en het tegengaan van belastingontwijking, aan het noodpakket toevoegen. Eerst tellen louter economische criteria. In augustus wil het kabinet meer vertellen over het investeringsfonds, bijna een jaar nadat het werd aangekondigd.
Het tweede noodpakket kost 13 miljard euro. Voor de maanden maart tot en met mei was het kabinet ongeveer 20 miljard kwijt. De prijs van de crisis loopt nog veel verder op door de belastinginkomsten die de overheid misloopt. Minister Hoekstra zei daarover: “Mijn grootste zorg is niet de schatkist, maar de gezondheidszorg, de samenleving en de economie.”
Veranderingen in het noodpakket voor de komende drie maanden
+ Kleinere bedrijven in onder meer de horeca, de evenementenorganisatie en de cultuursector krijgen een gift van maximaal 20.000 euro in plaats van 4000 euro (in het eerste noodpakket) om hun vaste kosten te betalen.
+ Bedrijven kunnen net als in het eerste noodpakket een groot deel van de loonsom vergoed krijgen als hun omzet drastisch inzakt. De boete die zij volgens het eerste noodpakket moeten betalen als zij ondanks hulp van de overheid toch personeel willen ontslaan vervalt.
+ Zelfstandigen die hun inkomen zagen wegvallen konden een uitkering aanvragen bij de sociale dienst. Dat kan de komende drie maanden alleen nog als zij geen partner hebben met een eigen inkomen.
+ Er is 50 miljoen euro beschikbaar voor omscholing van werknemers.
+ Een bedrijf dat steun van de overheid krijgt mag geen bonussen uitkeren aan het management en mag geen dividend uitkeren of eigen aandelen inkomen.
+ Andere bestaande maatregelen zijn verlengd, zoals de mogelijkheid om uitstel te krijgen voor het betalen van belasting, uitstel te krijgen voor het betalen van de hypotheeklasten en het aanvragen van garanties van de overheid voor bankleningen.
Lees ook:
CNV-baas: CNV-baas: Geweldig steunpakket, maar verdwijnen ontslagboete ‘uitermate jammer’
Piet Fortuin, voorzitter van vakbond CNV, vreest ‘massale werkloosheid’ door het verdwijnen van de ontslagboete en vindt dat het kabinet hiermee ‘een ravage’ aanricht.
