ReportageProvinciale Staten
Geïnstalleerde Drentse Statenleden vieren feest: ‘Winst BBB bracht vonk van hoop’
De winst van de BBB is te danken aan sluimerende onvrede over de politiek. Daarover zijn de partijen in de Drentse Provinciale Staten het eens, blijkt tijdens het duidingsdebat.
Het zijn biologische bloemen die de kersverse Statenleden in Drenthe krijgen uitgereikt. Dat benadrukt commissaris van de koning Jetta Klijnsma nog even, voordat ze de vergadering schorst en de nieuwe en herkozen politici één voor één de hand schudt.
De opmerking is wellicht bedoeld voor het handjevol actievoerders van Extinction Rebellion dat zich, gekleed in zwart-gele truien en geel geschminkte gezichten, door het publiek beweegt. Toen de Statenleden deze woensdagmiddag arriveerden voor hun installatie stonden zij voor de deur te demonstreren voor een gifvrije bollenteelt.
De installatiedag is ‘een feestdag’, vindt Klijnsma, en dus krijgen de Statenleden even tijd om taart te eten met hun familie en foto’s te nemen van de nieuwe fractie, voordat ze met elkaar in debat gaan over de verkiezingsuitslag. Die is uitslag is helder in Drenthe. Na een overweldigende verkiezingswinst komt de BoerBurgerBeweging (BBB) met maar liefst zeventien zetels het Drents parlement binnen.
Sluimerende onvrede
Over de reden voor die winst zijn de partijen het vrijwel unaniem eens, zo blijkt tijdens het debat. Er sluimert onrust en onvrede in de samenleving, de kloof tussen ‘Den Haag’ en Drenthe is te groot, concludeert lijsttrekker na lijsttrekker. BBB-voorman Gert-Jan Schuinder zegt: “De grote overwinning van BBB heeft een vonk van hoop doen ontbranden bij inwoners die zich niet gehoord en gezien voelen.”
Gekleed in een paars pak kijkt verkenner Astrid Nienhuis toe vanaf de zijlijn toe. Het is aan de burgemeester van Heemstede, van VVD-huize, om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn voor een nieuwe provinciale coalitie. De eerste gesprekken voerde ze al. Op het eerste gezicht lijkt het in Drenthe niet zo ingewikkeld. Met slechts twee coalitiegenoten heeft BBB een meerderheid.
Dat zouden zomaar het CDA en de VVD kunnen worden. Beide partijen laten tijdens het debat duidelijk merken kritisch te zijn op het stikstofbeleid waar hun partijgenoten in het kabinet verantwoordelijk voor zijn.
‘Zuur, maar hoopvol’
VVD-lijsttrekker Willemien Meeuwissen noemt het weliswaar 'zuur’ dat haar partij twee zetels is verloren, maar zegt het tegelijkertijd hoopvol te vinden dat het kritische geluid van de BBB zo veel steun heeft gekregen. Meeuwissen verzet zich al langer tegen het beleid van partijgenoot en minister Christianne van der Wal. Ze was afgelopen jaar op het VVD-congres een van de indieners van een zeer kritische stikstofmotie.
“Hoe gek het ook klinkt, we zien het ook als steun voor onze inhoudelijke koers”, zegt de Drentse VVD-lijsttrekker nu. “Zoals u weet zijn we al een tijd bezig onze landelijke partijgenoten bij te sturen. Dankzij de BBB is de urgentie ook binnen onze partij toegenomen.”
Deur voor PvdA ook open
Met welke partijen BBB het liefst wil samenwerken zegt Schuinder tijdens het debat nog niet. Al benadrukt hij wel alvast op zoek te zijn naar ‘brede verbinding’. Het is mogelijk dat hij dus meer partijen bij de coalitieonderhandelingen wil betrekken. Bijvoorbeeld de PvdA.
Die partij is met vier zetels nog altijd de tweede partij van Drenthe. In haar bijdrage benadrukt lijsttrekker Yvonne Turenhout dat haar partij goed openbaar vervoer, ook in de dorpen, belangrijk vindt. Een punt dat ook voor de BBB van groot belang is. “Ons past bescheidenheid”, vindt Turenhout, vanwege het verkiezingsverlies. Maar de eerste gesprekken met de verkenner ervoer ze als positief. “We kijken met vertrouwen uit naar het vervolg.”
Als de PvdA inderdaad gaat besturen met de BBB dan zal dat vermoedelijk zonder GroenLinks zijn. Landelijk werken de twee linkse partijen steeds inniger samen, maar in de provincie Drenthe slaan ze duidelijk een verschillende toon aan. GroenLinks-lijsttrekker Sam Pormes gebruikt zijn bijdrage vooral om te onderstrepen hoezeer zijn partij van de BBB verschilt. Als Schuinder hem tot twee keer toe vraagt of dat betekent dat hij niet wil samenwerken met de BBB geeft hij uiteindelijk toe dat dat wat hem betreft ‘heel lastig’ wordt.
Enkele hoofdrolspelers in Drenthe:
Gert-Jan Schuinder mag namens de BBB de onderhandelingen over een nieuwe coalitie voeren. De lijsttrekker van de grote winnaar in Drenthe heeft nog geen ervaring in de politiek. Schuinder is opgeleid tot verpleegkundige en is inmiddels manager bij een zorginstelling. Daarnaast is hij hobbyboer.
Willemien Meeuwissen was tijdens de afgelopen verkiezingen de lijsttrekker van de VVD in Drenthe. Ze is een ervaren politica, ze zit al sinds 2011 in de Provinciale Staten. Ze is kritisch op het stikstofbeleid van het kabinet, ook al maakt haar partij daar deel van uit. Ze is directeur bij een zorginstelling.
Henk Jumelet was de afgelopen jaren gedeputeerde in de provincie Drenthe namens het CDA. Hij was onder meer verantwoordelijk voor landbouw en natuur. In die hoedanigheid toonde hij zich met regelmaat kritisch op het kabinetsbeleid. Jumelet studeerde theologie en was voor hij politiek actief werd onder meer pastoraal medewerker en docent levensbeschouwing.
Lees ook:
Rekkelijkheid is nodig in Zuid-Holland: wie wil met BBB in zee?
Trouw volgt de komende maanden de formaties in de provincies Drenthe en Zuid-Holland op de voet. Wie kan en wíl samenwerken met de grote winnaar BoerBurgerBeweging?
Nu meer dan helft van de Statenleden afzwaait verdwijnt er ook een hoop dossierkennis
In alle provincies zijn veel nieuwe Statenleden gekozen. Meer dan de helft van de ervaren krachten vertrekt. ‘Ik maak me zorgen over het collectieve geheugen van de Provinciale Staten’, zegt de voorzitter van de Statenledenvereniging.
