Forum voor Democratie probeert te herstellen van de partijscheuring deze zomer. ‘Otten? Dat was toch een beetje het type stofzuigerverkoper.’
Laat er iemand bij Forum voor Democratie een traan om de in ongenade gevallen partij-oprichter en oud-bestuurslid Henk Otten? Dat is maar zeer de vraag, op deze maandagavond in de bomvolle, halfduistere evenementenhal Taets in Zaanstad.
Forum voor Democratie trapt het politieke seizoen hier af. Honderden vroegkomers slenteren langs de boeken- en bierkraampjes, onder begeleiding van saxofoonklanken – met stip het favoriete instrument van politiek rechts. Veel vijftigers en zestigers, meer man dan vrouw. Koos Roegholt, partijlid van het eerste uur, vat de stemming samen. “Otten heeft op mij nooit zo’n indruk gemaakt. Hij is toch een beetje het type stofzuigerverkoper.” Baudet heeft volgens hem soms ‘wilde ideeën’, maar moet het filosoferen vooral niet laten. “Mensen als Cliteur, dat is mijn generatie, houden hem wel in toom.”
De zomer van 2019 gaat de annalen in als die waarin de zoveelste Haagse nieuwkomer haar maagdelijkheid verloor. De eerste barst zit in het glazuur van Baudets glimlach, al laten de peilingen nog altijd forse groei zien. Midden in de zomer werd Otten het partijlidmaatschap ontnomen. Tot nu toe sloten twee senatoren en enkele Statenleden zich aan bij zijn partij in wording. Waar Otten het conflict neerzette als een ideologisch verschil – Baudet zou met ‘boreaal geleuter’ te ver afdrijven naar nieuwrechts – zette de partij vol in op de ‘financiële malversaties’ van de ex-penningmeester.
Meer jongeren verwacht
Max Ensing, Ilse Hendriks en Tibbe (achternaam bij redactie bekend) hebben weinig van de ruzie meegekregen. “Het echte verhaal kom je toch niet te weten”, zegt Ilse. Tibbe had de breuk wel zien aankomen, hij volgt online het nieuws van links tot rechts. Maar de scholieren van het Sint Michaël College in Zaanstad zijn hier vooral om zich als kiezer te oriënteren. Met hun 16 jaar vallen ze op. Ilse: “Ik had meer jongeren verwacht.” Max vindt het fijn als politici hun intelligentie tonen. “Zoals Baudet en Klaas Dijkhoff.” Baudet volgt hij “sinds ik hoorde dat hij aan lavendel rook”. Of ze ook een bijeenkomst van Ottens partij zouden bezoeken? “Als het dichtbij is wel.”
“Ik hou zelf ook helemaal niet van ruzie, maar we konden niet anders dan ingrijpen”, zegt Baudet, vlak voor hij het podium betreedt. De strategie van de avond in een notedop: ‘We zijn niet meer boos, alleen verdrietig’, en ‘we kijken vooruit’. Baudet zet de toon. “Het was een verdrietige periode, maar een noodzakelijke beslissing. Het heeft mij een vriend gekost. Maar de feiten spreken voor zich. Het geeft me veel kracht dat jullie hier allemaal zijn.”
Een spijtbetuiging is het zeker niet, toch heeft de affaire-Otten een spoor getrokken. Met de presentatie en verkiezing van drie nieuwe bestuursleden belooft Baudet meer transparantie. De partij wil als vereniging de anbi-status aanvragen.
De boreale praatjes vormen het hart
De andere partijkopstukken vervullen elk hun rol op het podium. De Amsterdamse Annabel Nanninga als het levend bewijs dat kritische leden gehoord worden. Kamerlid Theo Hiddema als de onafhankelijke nestor, ook al liet hij zich onlangs voor de camera ontvallen dat hij Ottens royement onterecht vond. “Maar dat ze dat distantiëren noemen, is onjuist”, zegt hij nu. Fractievoorzitter Cliteur van de senaatsfractie als het rechtstatelijk anker van de partij. En de boreale praatjes? Die krijgen een veel algemenere betekenis toebedeeld. Baudet: “Die praatjes vormen het hart van onze beweging. Het gaat om de grote maatschappelijke kwesties, de journalistiek, de architectuur, de cultuur.”
Alleen wacht Baudet eerst nog een lastig gesprekje met Kamervoorzitter Arib, over twee reisjes naar Ibiza met een privéjet van een bevriende zakenman. Hij verzuimde die te melden in het geschenken- en reizen-register van de Tweede Kamer, ondanks aandringen destijds van – daar is hij nog één keer – Henk Otten. Baudet zit er niet mee. “We zijn gewoon een vriendengroepje dat een weekendje weg gaat, de ene keer met de auto, nu met het vliegtuig.”
Lees ook
Zal de breuk in Forum de borealen van Baudet deren?
Forum voor Democratie lijkt niet te ontsnappen aan het lot van veel nieuwe partijbewegingen. De eerste partijscheuring is een feit. Wat zijn de politieke gevolgen?
Bij Borealen denkt niemand in Nederland meer aan poolbewoners
Taalcolumnist Ton den Boon gaat in op de betekenis van boreaal.
