Finland zet vaart achter lidmaatschap: ‘Navo staat op het punt sterker te worden’

Lange tijd werd het tijdspad in het midden gelaten, maar nu is het duidelijk: Finland zal ‘zonder uitstel’ aankloppen bij de Navo met het verzoek lid te worden van het militaire bondgenootschap. Dat hebben de president en de premier van het land, Sauli Niinisto en Sanna Marin, aangekondigd in een gezamenlijke verklaring.

“We hopen dat de nationale stappen die nodig zijn voor deze beslissing de komende dagen snel zullen worden genomen.”

De Russische invasie van Oekraïne heeft de neutrale landen Finland en Zweden in de armen van de Navo gedreven. President Poetin heeft geëist dat de Navo geen enkel nieuw lid meer mag aannemen, maar wordt nu geconfronteerd met het tegenovergestelde.

Finland vreest Russische cyberaanvallen

De aankondiging van de Finse leiders is slecht gevallen in Moskou. Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov zei dat de Finse beslissing (naar verwachting over enkele dagen gevolgd door Zweden) ‘absoluut’ een directe bedreiging vormt voor Rusland. “Navo-uitbreiding maakt ons continent niet stabieler en zekerder. Wij kunnen niet anders dan dit betreuren. Het is aanleiding voor overeenstemmende symmetrische reacties van onze kant.”

Peskov trad niet in details. De Fins-Russische grens is ruim 1300 kilometer lang, waarmee de grens tussen de Navo-landen en Rusland na de Finse toetreding twee keer zo lang wordt. De vrees voor Russische tegenmaatregelen geldt niet zozeer militaire slagkracht – die vermindert met de dag door de oorlog in Oekraïne – maar onder meer cyberaanvallen en andere vormen van moderne oorlogsvoering. Net zoals Wit-Rusland vorig jaar deed met onder meer Polen, zou Rusland ook migranten kunnen oppikken en naar de Finse grens duwen.

De Finse president Niinisto beantwoordde woensdag al de vraag of het Finse Navo-lidmaatschap geen gevaarlijke provocatie van Rusland zou zijn. “Jullie hebben dit veroorzaakt”, zei hij richting Moskou. “Kijk in de spiegel.”

Alle schijnwerpers op de sociaaldemocraten van Marin

In zowel Finland als Zweden is de publieke opinie in korte tijd omgeslagen. In Finland kwam steun voor een Navo-lidmaatschap jarenlang nooit boven de 25 procent uit. In een recente peiling is dat 76 procent.

De echte zeggenschap over toetreding ligt in beide landen bij het parlement. Alle schijnwerpers zijn gericht op de regerende sociaaldemocraten van Marin. Hun standpunt is beslissend voor een parlementaire meerderheid. Zaterdag komen zij naar verwachting met de formele verklaring over steun voor de aanvraag.

Een dag later doen de (eveneens regerende) sociaaldemocraten in Zweden hetzelfde. Binnen die partij is de discussie verhitter, omdat de neutraliteit van Zweden meer historisch-ideologische wortels heeft dan in Finland. Een uitgesproken minderheid binnen de sociaaldemocraten is nog steeds tegen het Navo-lidmaatschap. Maar het is ondenkbaar dat Zweden het voorbeeld van Finland niet zal volgen.

De grote en professionele Finse krijgsmacht is een aanwinst

Na hun aanvraag zullen beide landen niet onmiddellijk Navo-lid zijn. Er volgen vaste Navo-procedures, waaronder noodzakelijke ratificatie door alle parlementen van de huidige dertig Navo-lidstaten. Dat proces kan normaal gesproken een paar jaar duren, maar in dit geval zou de uitbreiding naar 32 lidstaten al binnen een paar maanden een feit kunnen zijn.

Tijdens een bezoek aan Helsinki, woensdag, zei de Britse premier Boris Johnson dat Finland en Zweden kunnen rekenen op militaire rugdekking voor de periode dat hun Navo-lidmaatschapsaanvraag loopt.

Geen enkel Navo-land zal hindernissen opwerpen tegen de aspirant-leden. Integendeel: vooral de komst van de grote en professionele Finse krijgsmacht is een aanwinst voor het bondgenootschap. “Finland heeft besloten bij de alliantie te komen”, was de enthousiaste reactie van de Litouwse minister van buitenlandse zaken, Gabrielius Landsbergis, op de verklaring vanuit Helsinki. “De Navo staat op het punt sterker te worden en de Baltische regio wordt veiliger.”

Lees ook:
Poetin duwt Finland en Zweden naar de Navo

Wat de Russische president juist niet wilde, lijkt door zijn oorlog toch te gebeuren: uitbreiding van de Navo.