VerkiezingenD66
De winst van BBB schokt de D66'ers meer dan het eigen verlies
D66 is tevreden met zes zetels. Ondanks dat de regeringspartij er in de Eerste Kamer één lijkt te verliezen ten opzichte van vier jaar geleden.
Als de exitpolls van Noord-Holland en Overijssel binnenkomen, leidt het gepeilde verlies voor D66 niet tot geschrokken reacties in de zaal. Dat gebeurt wél als de voorspelde winsten voor de BoerBurgerBeweging (BBB) in beeld komen. Als D66 even later in de poll van Noord-Brabant van vijf naar vier zetels gaat, klinken opgeluchte reacties.
Die opluchting neemt niet weg dat D66 voor de tweede Provinciale Statenverkiezingen op rij een nederlaag lijdt. Waar D66 het bij de Tweede Kamerverkiezingen nog de tweede partij van Nederland werd, haalt de partij volgens de eerste tellingen bij deze verkiezingen waarschijnlijk 7,3 procent van de stemmen, wat goed zou zijn voor zes zetels in de Eerste Kamer, één minder dan in 2019. In TivoliVredenburg in Utrecht wordt deze prognose desondanks met tevredenheid begroet.
Partijleider Sigrid Kaag begint haar toespraak voor de aanwezige D66’ers met het uitspreken van “felicitaties en respect” aan het adres van Caroline van der Plas (BBB). Over de campagne van D66 zegt Kaag “We hebben gestaan voor onze idealen” en “We hebben een progressieve agenda uitgedragen.” Als de eerste peilingen zijn verschenen, blikt ze vooruit: “Als de zaken zo blijven, kunnen we heel tevreden zijn met zes zetels.” Haar toespraak wordt met gejuich onthaald.
D66 probeerde zich af te zetten tegen BBB
D66 kreeg tijdens de campagne nooit echt het momentum te pakken. De meeste aandacht ging tijdens de campagne naar de tweestrijd die de VVD zocht met de linkse samenwerking van de Partij van de Arbeid en GroenLinks, en de hoge verwachtingen rondom de BBB. Van alle coalitiepartijen gingen de sociaalliberalen het meest in op de stikstofdoelen van het kabinet, waarvan de partij vindt dat deze al in 2030 gehaald moeten worden. D66 probeerde zich zo af te zetten tegen de BBB. Deze tweestrijd kwam nooit echt van de grond.
Campagneleider Hanneke van der Werf is desondanks tevreden over de gevoerde campagne: “We hebben een inhoudelijke campagne gevoerd waarbij we de focus hebben gelegd op de zaken die belangrijk zijn voor de provincies, zoals stikstof en natuur.” Ook van der Werf is “tevreden” over het gepeilde aantal van zes zetels in de Eerste Kamer.
Met het verlies van niet alleen D66 maar vooral ook het CDA heeft de coalitie in de nieuwe Eerste Kamer nog minder bewegingsruimte dan zij al had. Dit kan problemen opleveren bij de uitvoering van de plannen die Rutte-IV heeft op het gebied van onder andere stikstof. D66 heeft zich tijdens de coalitieonderhandelingen hard gemaakt voor een progressieve agenda omtrent stikstof, waarbij het behoud van natuur hoog in het vaandel stond voor de partij.
Lees ook:
BBB in shock na voorspelde monsterzege
Dat ze zouden winnen, hadden ze bij BBB wel verwacht. Maar dat bijna eenderde van de Overijsselaars voor BBB stemt,zorgt voor ongeloof bij partijleider Caroline van der Plas.