‘De Jonge bemoeide zich met mondkapjes-deal Van Lienden’

Hugo de Jonge bemoeide zich in 2020 wel degelijk actief met de mondkapjesdeal tussen Sywert van Lienden en het ministerie van volksgezondheid. Dat blijkt uit berichtgeving van De Volkskrant, die interne documenten in handen kreeg na een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB).

CDA’er De Jonge, destijds de minister van volksgezondheid, zorgde er persoonlijk voor dat een topambtenaar (de secretaris-generaal van het ministerie van financiën) contact opnam met Van Lienden, ook een CDA’er. De oud-scholierenleider was destijds bezig met medische mondkapjes naar Nederland te halen vanwege de grote schaarste in de eerste fase van de coronacrisis. Later zou blijken dat Van Lienden en zijn compagnons hier vele miljoenen mee hebben verdiend, terwijl ze naar buiten toe volhielden geen winstoogmerk te hebben.

Appverkeer

De inkoop van beschermingsmiddelen behoorde niet tot het takenpakket van De Jonge. Toch appte hij in april 2020 op een vrijdagavond naar de topambtenaar dat het verstandig zou zijn contact op te nemen met Van Lienden over de mondkapjeshandel. De Volkskrant heeft dat appverkeer in handen gekregen. De Jonge naar de ambtenaar: ‘Je kunt die Sywert beter inside pissing out hebben dan outside pissing in. Met een klein beetje verdraagzaamheid moet dat lukken. Hoop echt dat het lukt’. Later op de avond reageerde de ambtenaar naar De Jonge: ‘Gebeld en voicemail ingesproken dat ie mij vanavond kan bellen. En anders heel het weekend. Ik zal zelf ook nog wel paar keer bellen’.

Op het ministerie was, schrijft de krant, ongemak over zowel de bemoeienis van De Jonge als het feit dat dit op een vrijdagavond, vlak voor het Paasweekend, moest worden geregeld.

Uiteindelijk resulteerde het contact in een mondkapjes-order voor een bedrag van 100 miljoen euro. Veruit de meeste mondmaskers zijn nooit op de markt gekomen. Er loopt op dit moment een extern onderzoek van Deloitte naar het schandaal. Het Openbaar Ministerie doet strafrechtelijk onderzoek naar Van Lienden en zijn compagnons.

Debat

De oppositie in de Tweede Kamer wil nu precies weten wat de bemoeienis van De Jonge is geweest. De PvdA en JA21 willen een debat over de kwestie. DENK-leider Farid Azarkan zegt dat het vertrouwen in de politiek op het spel staat. Fleur Agema van de PVV spreekt van een doofpot en noemt De Jonge een ‘leugenaar’.

Het ministerie van volksgezondheid laat aan het ANP weten dat het doel was “zo snel en zo veel mogelijk beschermingsmiddelen van goede kwaliteit voor de zorg te verkrijgen”. Daarom is ervoor gekozen “om leads serieus na te gaan”. Vanwege de “potentiële grote omvang van het voorstel van de heer Van Lienden zijn de partijen verder met elkaar in gesprek gegaan”.

Voor vragen over “ieders rol en verantwoordelijkheid” verwijst het ministerie naar het onderzoek van Deloitte. Dat is vertraagd, meldde verantwoordelijk minister Conny Helder maandag, maar moet voor het zomerreces klaar zijn. De appjes waar de Volkskrant over schrijft worden daarin volgens het ministerie meegenomen.

De Jonge zelf ontkende vanmorgen dat hij destijds heeft gelogen in deze kwestie, toen hij iedere bemoeienis met de mondkapjesdeal nog ontkende. “De suggesties die worden gedaan kloppen niet", aldus de minister. Wat er precies niet klopt. blijft onduidelijk. Ook hij verwijst naar het nog lopende onderzoek dat helderheid zou moeten verschaffen.

Lees ook:

Sywert van Lienden weer op vrije voeten, onderzoek gaat door

Vorige maan werd bekend dat het OM een strafrechtelijk onderzoek is begonnen naar aanleiding van een aangifte van het uitzendconcern Randstad. Twee woningen en een kantoor werden doorzocht.