Partijcongres ChristenUnie
De ChristenUnie zet de coalitie op scherp
De ChristenUnie haalt uit naar D66 en wil geen vliegveld Lelystad als vooral de boeren opdraaien voor de stikstofcrisis.
De coalitie wacht een tumultueus laatste anderhalf jaar, waarin niet alleen de stikstofcrisis voor spanningen zorgt. ChristenUnie-fractievoorzitter Gert-Jan Segers waarschuwde zaterdag dat er grenzen zitten aan wat zijn partij slikt om het kabinet overeind te houden. Zo trapte hij al in een vroeg stadium de campagne af voor de Kamerverkiezingen van maart 2021.
Segers haalde op de ochtend van zijn partijcongres via een interview met De Telegraaf uit naar coalitiegenoot D66. Hij was zeldzaam boos geworden toen Kamerlid Tjeerd de Groot in september een halvering van de veestapel bepleitte. “Dat kwam in onze pijngrens. En die van VVD en CDA. Maar dat was nog één ding. Dat het door de pijngrens van boeren schoot was nog veel erger.”
Segers is ook ontstemd over het plan van Pia Dijkstra om haar wetsvoorstel voor euthanasie bij voltooid leven door te zetten. De ChristenUnie hoopte dit voor de huidige kabinetsperiode geparkeerd te hebben bij een onderzoekscommissie.
Streep in het zand
De komende tijd wil Segers zijn partij scherp profileren. Met de woorden ‘een coalitie is nodig, maar nooit heilig’, sloeg hij zaterdag piketpaaltjes rond de stikstofcrisis. Later dit jaar moet het kabinet zich buigen over maatregelen in de landbouw, en dat kan wel eens pijn doen bij de kleinste coalitiepartner. Die wil niet aan harde ingrepen rond de veestapel, die de grootste veroorzaker van stikstofdepositie is.
Nu Segers een streep in het zand zet, kan dat ook andere partijen sterken. Ook bij het CDA ligt landbouw gevoelig. Daar leidde een plan van het eigen wetenschappelijk instituut om meer in te zetten op duurzame landbouw voor de Nederlandse markt dan op de export recent tot ongenoegen op het partijcongres.
Onenigheid kan het kabinet niet gebruiken nu het stikstofvraagstuk om een oplossing vraagt en klimaatdoelen moeten worden gehaald. Bij het congres van de VVD, dat ook zaterdag plaatsvond, probeerde premier Mark Rutte vooral begrip te kweken voor pijnlijke maatregelen. Er wachten volgens hem nog ‘pittige en moeilijke weken’, maar om problemen voor ontevreden boeren, bouwers en leraren op te lossen, kan het nodig zijn ‘liberale troetelkindjes’ zoals 130 kilometer per uur rijden op te offeren. Dat valt de achterban wel zwaar. Aanwezige leden stelden verontruste vragen over wat hen nog meer te wachten staat.
Bij het ChristenUnie-congres probeerde de eigen minister van landbouw en natuur, Carola Schouten, de boeren juist tegemoet te komen. Terwijl zij sprak verscheen achter het podium een grote afbeelding waarop ze een kalfje aait. “Boeren zijn bereid bij te dragen aan verandering, maar het wordt hen niet altijd gemakkelijk gemaakt. Dit gaat niet alleen over landbouw, maar over alle sectoren, ook de industrie.”
Pijnlijke maatregelen
Tegen boze boeren op het Malieveld zei Schouten eerder dat er van gedwongen inkrimping geen sprake zal zijn. De commissie-Remkes hintte daar juist wel op.
Als de landbouw moet bloeden dan ook andere sectoren, waarschuwde Segers. “De volgende stappen zullen ook rechtvaardig moeten zijn en zullen van iedereen iets vragen.” Daarmee doelde hij op vliegveld Lelystad. “Die opening was al ingewikkeld en is in deze stikstofcrisis niet minder ingewikkeld geworden.”
Maar de stikstofcrisis laat zien dat soms pijnlijke maatregelen nodig zijn. De VVD hoopte aanvankelijk 130 kilometer per uur rijden te behouden door slechts in de buurt van natuurgebieden de maximumsnelheid terug te schroeven. Uiteindelijk moest overdag overal de snelheid naar honderd, zonder dat er voor de liberalen politiek wisselgeld tegenover stond.
Door krimp bij de landbouw aan de luchtvaart te koppelen, koerst de ChristenUnie af op een botsing met de VVD. De liberale minister van infrastructuur Cora van Nieuwenhuizen wil de luchthaven volgend jaar openen, volgens haar de enige manier om Schiphol te ontlasten.
Lees ook:
De protesterende boer van nu doet denken aan de mijnwerker van toen
De crisis in de agrarische sector lijkt op die van de mijnbouw uit de jaren zestig. Limburgse lessen uit ‘de grootste sanering ooit’ zijn misschien de oplossing voor nu. Les één: zie de feiten onder ogen.
Rutte: Er komen moeilijke weken aan voor het kabinet
Het partijcongres van de VVD was zaterdag een mengeling van peptalk en erkenning van de roerige tijden waarin het kabinet, en dus ook de partij, verkeert.
