Coalitie doet wat handreikingen aan de oppositie, maar niet te veel

Heel voorzichtig zoeken de regeringspartijen en oppositie toenadering woensdag in het debat over de plannen van Prinsjesdag. VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff bijvoorbeeld toont zich bereid ‘door te praten’ over een aantal ideeën van oppositiepartijen GroenLinks, SP en PvdA, zoals de begrenzing van de huurverhoging en omscholing van werknemers naar ander werk.

De regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie hebben geen andere keus dan de oppositie de hand reiken. Zij hebben geen meerderheid in de Tweede en Eerste Kamer, daarom is steun van minimaal één oppositiepartij nodig om plannen te realiseren. De vier coalitiepartijen en de drie linkse oppositiepartijen draaien kwispelend om elkaar heen.

PvdA-leider Lodewijk Asscher krijgt hoop op succes. Hij legt onmiddellijk zijn bedoelingen op tafel. “Ik zou wel iets willen bereiken”, zegt hij tegen Dijkhoff en hij stelt voor om werknemers in noodlijdende sectoren, zoals de luchtvaart, een ‘werkgarantie’ te geven. Hij wil ze omscholen zodat ze een andere baan kunnen vinden in een sector waar straks werk is. Dijkhoff is huiverig voor het geven garanties maar ‘wil er zeker over praten’.

De PvdA krijgt ook een heel klein beetje steun van CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma: “Ik ben blij dat de heer Asscher vraagt om werkgarantie en niet om een baangarantie. Ik ben het eens met dat doel. Maar de vraag is of dat kan als de werkloosheid oploopt.”

Bevriezing van de huren

De drie linkse partijen hameren op verlaging of in ieder geval bevriezing van de huren en krijgen de regeringspartijen aan hun zijde. Jesse Klaver van GroenLinks: “De huren exploderen.” Dijkhoff vindt dat ook kwalijk en meent dat het tijd is om in te grijpen. Het CDA en D66 sluiten aan. D66-fractievoorzitter Rob Jetten: “We kijken naar de behoeftes van oppositiepartijen zoals beperking van de huurstijgingen.”

Lang niet altijd krijgt de oppositie haar zin. In hun gezamenlijke ‘tegenbegroting’ willen GroenLinks, SP en PvdA hun plannen voor een groot deel betalen door extra belasting te heffen bij het bedrijfsleven. De coalitiepartijen zijn daartegen. Zij willen de lasten voor ondernemingen juist beperken via een nieuwe investeringsregeling. Bij de Baangerelateerde Investeringskorting (Bik) krijgt een bedrijf na een investering en het aannemen van personeel een korting op de loonheffing.

Volgens Klaver van GroenLinks is de nieuwe regeling die twee miljard euro per jaar kost ‘een cadeautje voor grote bedrijven’. Hij klaagt dat het kabinet aanvankelijk de dividendbelasting wilde afschaffen. Toen dat niet doorging kwam het plan om de winstbelasting te verlagen daarvoor in de plaats. Dat is ook van de baan, maar nu is er de investeringsregeling.

Lagere lasten voor bedrijven

Klaver: “Het is net de musical ‘Soldaat van Oranje’. Je denkt: die stopt. Maar dan gaat hij toch door.” VVD’er Dijkhoff meent dat GroenLinks het belang van lagere lasten voor bedrijven onderschat. Het levert volgens hem banen op. “Als we het niet doen, komen we in een andere musical terecht, bij ‘Les Misérables’.”

Net als enkele weken geleden probeert de oppositie de regeringscoalitie te verleiden om de salarissen in de zorg structureel te verhogen. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie geven geen krimp. Sinds het debat daarover eind augustus heeft het kabinet besloten toch een extra bonus te geven van 500 euro per persoon en daar blijft het bij.

Donderdag reageert premier Mark Rutte op het commentaar dat hij vanuit de Tweede Kamer krijgt. Ook hij zal de oppositiepartijen op een aantal punten tegemoet moeten komen. De vraag blijft daarna: zijn Asscher, Klaver en SP-leider Lilian Marijnissen daarmee tevreden?

Lees ook:

De alternatieve begroting van GroenLinks, PvdA en SP: meer geld voor de zorg, het milieu en de woningmarkt

GroenLinks, SP en de PvdA maakten een alternatieve begroting. Woensdag begint het zoeken naar een handreiking.