Belastingdienst en UWV onder de loep van Kamer

De overheid begint vast te lopen. Collectieve voorzieningen schieten hun doel voorbij en het aantal berichten over wat fout gaat bij de Belastingdienst of het Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen (UWV) zijn legio. De Raad van State bouwde zijn advies naar aanleiding van de Miljoenennota rond deze conclusie. En dat was in de Kamer niet aan dovemansoren gericht, zo bleek woensdag tijdens de eerste dag van de Algemene Beschouwingen.

De overheid is verstrikt geraakt in managementdenken, het gaat over de BV Nederland en over efficiency en rendement, stelde Herman Tjeenk Willink, voormalig informateur die mede aan de wieg van de huidige coalitie stond, zaterdag nog in deze krant. De Raad van State constateerde deze week iets soortgelijks. De overheid dient haar eigen functioneren kritisch onder de loep te nemen.

Verschillende fracties pakten woensdag die handschoen op. CDA en ChristenUnie gingen daarbij het verst. CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma en zijn collega Gert-Jan Segers van de CU kwamen woensdag met het voorstel een parlementair onderzoek in te stellen naar de uitvoeringsorganisaties van de overheid.

Ook zij constateren dat het vertrouwen in de overheid geschaad wordt door de grote problemen bij de Belastingdienst, het UWV en bijvoorbeeld het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR). “De diensten verdrinken in het compliance-denken (het streven zoveel mogelijk volgens de regels te handelen, red.), terwijl de diensten een veel menselijker gezicht moeten tonen”, aldus Heerma.

Overheid is niet dienstbaar meer

Segers wees er op dat de overheid geen dienstbare overheid (meer) is. “De overheid is soms een gesloten bastion. Regels lijken belangrijker dan mensen, systeemfalen, wachttijden zijn te lang en burgers worden van het kastje naar de muur gestuurd. Met een parlementair onderzoek willen we langer terugkijken naar waar het fout gaat”, aldus Segers.

De rol van de Tweede Kamer dient daarbij wat betreft de twee fractievoorzitters nadrukkelijk aan de orde te komen. Veel problemen bij de Belastingdienst ontstonden door de invoering van het stelsel van toeslagen voor bijvoorbeeld wonen en kinderopvang. De Kamer vond destijds tijdige betaling belangrijker dan tevoren controleren of iemand wel recht had op een toeslag. Toen er massaal fraude werd ontdekt, bagatelliseerde de Kamer haar eigen verantwoordelijkheid.

Lees ook:

Zijn de hoogtijdagen van het neoliberalisme voorbij?

Het neoliberalisme lijkt op zijn retour, en politie, zorg en onderwijs mogen zich weer koesteren in de belangstelling van Den Haag. Maar is dat genoeg?

De overheid kan niet het geluk van iedereen bepalen, waarschuwt Thom de Graaf

De Raad van State waarschuwt het kabinet voor al te hoge ambities: ‘De overheid kan niet het geluk van iedereen bepalen’.