Provinciale Statenverkiezingen
Alwéér verloren, de SP weet zelf inmiddels ook niet meer waarom
Weer heeft de SP een verkiezing verloren. Waar de partij eerder vaak een verklaring had voor de verliezen, lijkt die deze keer te ontbreken.
Bij vorige verkiezingsnederlagen wist de SP het verlies vaak al snel te duiden. Het kwam door corona, of het waren simpelweg ‘niet de verkiezingen van de SP geweest’. Na de nederlaag van woensdag, weet ook Tweede Kamerlid Renske Leijten het even niet meer. “De reden van het verlies zal goed geanalyseerd moeten worden.”
De SP heeft bij de Provinciale Statenverkiezingen opnieuw verloren. De partij gaat volgens de laatste tellingen van vier naar drie zetels in de Eerste Kamer. Sinds 2015 behaalde de SP geen enkele overwinning meer ten opzichte van de verkiezingen ervoor. Onder Lilian Marijnissen, partijleider sinds 2017, is er nog geen verkiezingswinst geboekt.
Ondanks dat er een positief gevoel hing rond de campagneleider en partijleider Lilian Marijnissen het goed deed in de debatten, zegt Tweede Kamerlid Renske Leijten dat ze deze verkiezingen “nooit echt in de winst heeft geloofd.” Toch is het een “harder verlies dan gedacht.” Leijten vindt de winst van de BoerBurgerBeweging (BBB) knap, maar “dat had je liever zelf gewild.”
‘Een dikke middelvinger naar de gevestigde orde’
Marijnissen reageerde woensdagavond al teleurgesteld op het partijkantoor in Amersfoort op de eerste tellingen: “Het is niet wat we hadden gehoopt.” Over de gehele uitslag was ze tevredener. Die noemde zij “een dikke middelvinger naar de gevestigde orde.” Ook Leijten spreekt van een “genadeklap voor de macht.”
Ooit was de SP de stem tegen de gevestigde orde, zoals de LPF, PVV en Forum voor Democratie dat ook waren of zijn. Dat momentum is de partij al even kwijt.
Daarvoor wees de partij eerder naar externe oorzaken. Toen de SP bij gemeenteraadsverkiezingen in 2022 verloor, verwees Marijnissen naar ‘het wantrouwen tegen Den Haag en Rutte’ als een oorzaak waardoor het de SP niet was gelukt kiezers te mobiliseren. In 2021 noemde ze corona als schuldige van de teleurstellende uitslag bij de Tweede Kamerverkiezingen. Ze zei dat SP “een partij van de straat” is, maar dat ze de stemmers niet konden bereiken door de pandemie.
SP grijpt terug naar een aloude gewoonte
Het is de BoerBurgerBeweging (BBB) nu wel gelukt om het wantrouwen en de onvrede die heersen onder een deel van de bevolking om te zetten naar stemmen. De coronapandemie is intussen voorbij, toch vallen de verkiezingsresultaten voor de SP weer tegen. Ondanks de toenemende armoede onder groepen waarvoor de SP opkomt en het werk dat Leijten verrichte om de toeslagenaffaire aan het licht te brengen.
Als mogelijke oplossing voor de voortdurende malaise grijpt Leijten terug op een aloude gewoonte van de SP: We zullen toch weer de straat op moeten en actievoeren waar dat nodig is.”
Lees ook:
Een daverende klap van de proteststem, wat betekent dit voor het kabinet?
De monsterzege van BBB legt de kloof tussen stad en platteland bloot. De coalitie verliest fors, maar kan voor politieke steun waarschijnlijk wél twee kanten op kijken.
