900 miljoen euro verdampt: Grapperhaus’ ‘superteam’ tegen ondermijning behaalde geen enkel resultaat

Een ‘superteam’ van rechercheurs, agenten en experts moest het worden: het Multidisciplinair Interventieteam (MIT). Het team moest ondermijning en grootschalige drugscriminaliteit de kop in drukken, aldus toenmalig minister van justitie Ferd Grapperhaus in 2019.

Drie jaar later is er van die doelstelling weinig terechtgekomen, stellen Investico en De Groene Amsterdammer in samenwerking met Argos. De journalisten vroegen naar eigen zeggen ruim vijftienhonderd pagina’s aan interne e-mails, appjes en documenten over het MIT aan onder de Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Daaruit zou blijken dat het MIT sinds haar oprichting nog geen enkel resultaat behaalde, maar wel 160 miljoen euro kostte.

Kritiek van diensten

Minister Grapperhaus zette het MIT op na de moord op advocaat Derk Wiersum, deze week drie jaar geleden. Het MIT moest op grote schaal ondermijning bestrijden. Bij ondermijning maken criminelen gebruik van legale diensten, personen en voorzieningen. Zo raakt de criminele ‘onderwereld’ verweven met de ‘gewone’ of ‘bovenwereld’.

In het team moesten diensten als de Fiod, politie, douane en defensie gaan samenwerken. Maar die diensten zagen het MIT helemaal niet zitten, schrijven Investico en De Groene Amsterdammer. Vanaf het moment dat minister Grapperhaus het plan opperde, was er kritiek van de Belastingdienst, Koninklijke Marechaussee en het Openbaar Ministerie. Het plan zou onder andere te weinig focus hebben. Ook vreesden de diensten dat het benodigde personeel voor het MIT bij andere afdelingen weg zou worden gekaapt.

900 miljoen euro ‘verdampt’

Volgens de journalisten past het falen van het MIT in een groter patroon. Al jaren zou de aanpak van ondermijning vooral veel geld kosten en weinig opleveren. Tussen 2017 en 2019 zou er volgens de berekeningen van Investico en De Groene Amsterdammer zo'n 900 miljoen euro besteed zijn, maar dat zou zijn verdampt in ‘een carrousel van projecten, werkoverleggen en taskforces'.

De huidige minister van justitie, Dilan Yeşilgöz, heeft het MIT inmiddels afgeschaft. Yeşilgöz had er als Kamerlid al kritiek op en besloot in haar nieuwe functie dat het team van Grapperhaus moest plaatsmaken voor een nieuw team, de Nationale Samenwerking Ondermijnende Criminaliteit (NSOC). De NSOC heeft minder taken dan het MIT. Als het team na achttien maanden niet nuttig genoeg is gebleken, kan de minister ook de stekker uit dat team trekken.

Lees ook:

Drugscriminelen in Amsterdam zijn steeds jonger en gewelddadiger

Amsterdamse drugscriminelen verjongen en verharden. Tegelijkertijd ontbreekt het aan voldoende capaciteit om de drugsproblematiek goed te bestrijden.

Wie waren de slachtoffers van Ridouan T.’s vermeende moordmachine?

Geen enkele nabestaande van de zes geliquideerde personen was aanwezig in de rechtbank toen de veronderstelde opdrachtgevers terechtstonden. Daar wil het Openbaar Ministerie even bij stil staan.