Zonder bagagepersoneel geen Dick Benschop: zou het besef doorgedrongen zijn?

Smalend lachje en handengewring. Dat was de lichaamstaal van Dick Benschop, president-directeur van Schiphol, toen Buitenhof-presentator Pieter Jan Hagens hem vroeg of de eis van de FNV, om het salaris van bagagepersoneel te laten stijgen van plusminus 12 naar 14 euro, redelijk is. Benschop: ‘Je praat niet over een paar procent erbij natuurlijk hè, we praten over betekenisvolle stappen.’

Om precies te zijn: als je met de versimpelde bedragen 12 en 14 euro rekent, komen we op een verhoging van 16,67 procent.

Obsceen hoog

Begin vorig jaar, op een van de diepste dieptepunten van de coronacrisis, pleitte toenmalig minister van financiën Wopke Hoekstra voor een salarisverhoging van 20 procent voor Schiphol-commissarissen. Benschop hoorde je daar destijds niet over, terwijl het toch niet om een paar procent ­erbij ging hè, we praten over betekenisvolle stappen.

Elke keer als er gedonder is over obsceen hoge beloningen voor topbestuurders, luidt de verdediging: je moet wel, anders krijg je niet de juiste mensen, dan gaan ze ergens anders heen. Inmiddels moeten bestuurders tandenknarsend erkennen dat dit ook geldt voor de ‘onderkant’ van hun werknemersbestand. Zonder die onderkant is de bovenkant helemaal niks. Zonder bagagepersoneel geen Dick Benschop. Zou dat besef écht doorgedrongen zijn?

In die uitzending van Buitenhof sprak Benschop zoetgevooisd over fatsoenlijk werk dat zijn prijs heeft. Hoe het voorheen ging – almaar goedkoper – dat was nu eenmaal de tijdgeest, ‘van uitbesteden, flexibilisering’, en in 2022 is de tijdgeest anders.

Schoorvoetend kwam het inzicht

Wat Benschop daar deed – met maatschappelijke trends meebewegen en voortschrijdend inzicht suggereren – is hetzelfde wat hij voorheen als president-directeur van Shell deed toen Groningen werd geteisterd door aardbevingen: pas op het allerlaatste moment, pas toen de pleurisuitbraak op z’n ergst was, kwam schoorvoetend het inzicht. Inzicht dat zó laat komt, is per definitie opportunistisch, het is geen werkelijk, intrinsiek gemotiveerd inzicht.

En inderdaad. In NRC konden we vorig weekend lezen hoe de Nam, de joint venture van Shell en ExxonMobil, in 2013 een recordhoeveelheid aardgas uit de Groningse bodem haalde, terwijl de enorme risico’s daarvan toen al bekend waren. Uit alle macht probeerden Benschop en zijn gasvrienden politiek ingrijpen te traineren, en voor de zekerheid waren ze al bezig met ‘mediatrainingen’ zodat in godsnaam maar de ‘juiste bewoordingen’ werden gekozen.

Er is vast een mediatrainer geweest die Benschop op de uitzending van Buitenhof heeft voorbereid. Maar geen enkele formulering kon verhullen dat hier een voormalig socialist zat, die zijn hart had laten wegvreten door het bedrijfsleven en met droge ogen op televisie durfde laten blijken dat een uurloon van 14 euro voor een arbeider hem toch echt een beetje te gortig was.

Je moet maar durven.