Weg met de broodje-kaas-cultuur. Een warm bord tussen-de-middag-eten helpt de horeca

Bij de bekendmaking van de nieuwe coronamaatregelen doken her en der meteen grappen op over ’s ochtends lunchen, een diner­­ rond het middaguur, daarna­­ naar theater of bioscoop, voorts de kroeg in en om 17.00 uur dronken huiswaarts. Ik kon er wel om lachen, zo’n beetje het enige alternatief voor het cynisme en de verbittering waartoe de aanhoudende pandemie ons steeds meer verleidt.

Bovendien: wie zelf zijn daginvulling bepaalt, kan daadwerkelijk zo’n aangepast schema invoeren. In theorie.

De praktijk blijkt wat weerbarstiger. NRC liet daags na de persconferentie van het kabinet­­ een aantal horeca-ondernemers aan het woord die zich afvroegen of het nog wel zin had om überhaupt open te blijven. De chefkok van een Nijmeegs Michelinster-restaurant­­ stelde dat Nederland een ‘broodje-kaas-land’ is: doordeweeks opengaan met een meergangenmenu rond lunchtijd had volgens hem geen zin.

‘Broodje-kaas-land’. Wat een treffende maar deprimerende omschrijving. Hoe komen we zo? Is dat onze zogenaamde calvinistische inborst? Waarom zie je Mark Rutte tijdens zijn beruchte quasi-toevallige en gespeeld-nonchalante fotomomentjes op de fiets nooit met een ananas of een bakje frambozen in de hand, maar altijd met die inspiratieloze appel, alsof hij figureert in een tandartsreclame uit de jaren tachtig?

Vroeger was buiten de deur eten iets voor de lagere klassen

De gemiddelde populistische nationalist wil ons graag doen geloven dat de Nederlandse cultuur en tradities in steen zijn gebeiteld, al eeuwen onaantastbaar, maar onze restaurantcultuur is in de negentiende eeuw uit Frankrijk geïmporteerd om een nieuwe sociale klasse te bedienen, ontstaan uit de stoom van de Industriële Revolutie: de nouveau riche­­.

Tot die tijd was eten buiten de deur, ironisch genoeg, een aangelegenheid voor de lagere klassen: in pensions en herbergen, in schaftkelders en gaarkeukens.

Ik zit zelf ook gevangen in die broodje-kaas-cultuur. Soms weet ik mezelf ertoe te zetten een warme lunch te bereiden en daar word ik eigenlijk altijd gelukkig van en ik weet zeker­­ dat ik niet de enige ben. Kijk naar de Nederlander-op-vakantie. Die laat zich in het buitenland maar wat graag een dampend bord pasta of een stuk vlees van de grill voorzetten rond het middaguur. Glas bier of wijn erbij. Warm eten is heilzaam.

Lange tijd hebben werkgevers zich tegen thuiswerken verzet. Met de komst van de lockdowns bleek er ineens toch veel meer mogelijk dan gedacht. Als we dan niet, zoals de vroege profeten van de Eerste Lockdown nog hoopten, betere mensen worden van deze­­ crisis, met een barmhartiger oog voor onze planeet en meer solidariteit voor elkaar, misschien is dit dan in ieder geval de minimale winst die we kunnen boeken: bescheiden veranderingen.

Een bord warm eten in de middag als nieuwe traditie. En we helpen de noodlijdende horeca er ook nog een handje mee.