ColumnJamal Ouariachi
Wat kun je doen als de rechtsstaat geen rechtvaardigheid meer waarborgt?
Wat kun je doen als burger wanneer je weet dat er een klimaatramp aanstaande is en de overheid veel te weinig doet om die klimaatramp te voorkomen? Wat als er wetenschappelijke consensus bestaat over de ernst van de dreigende ramp maar grote, vervuilende bedrijven jarenlang hun best hebben gedaan het wetenschappelijk bewijs te verdoezelen, tegen te spreken of er twijfel over te zaaien? Wat te doen, kortom, als je medeburgers actief onwetend gehouden worden door de bedrijven waar ze klant van zijn, bedrijven die uitstekende lobby-toegang hebben tot de regering?
Hopen dat je met je stemrecht wat invloed kunt uitoefenen? Maar wat als politieke partijen telkens wanneer er verkiezingen aanstaande zijn, niet over de aanstaande klimaatramp wensen te debatteren, maar goedkoop stemmen willen scoren met migrantenhaat en belastingbeloftes – waardoor uiteindelijk precies de partijen weer aan de macht komen die al jarenlang veel te weinig doen om de ramp te voorkomen?
Goed idee
Rechtszaken aanspannen dan maar? Goed idee, maar wat kun je doen als een Kamermeerderheid vervolgens vóór het plan van de SGP stemt om te verkennen of het aanspannen van rechtszaken tegen de staat aan banden kan worden gelegd?
Demonstreren misschien? Maar wat kun je doen als je op vreedzame wijze gebruikmaakt van je demonstratierecht en consequent met politiegeweld geconfronteerd wordt, terwijl je tevens ziet dat andersoortige demonstranten wegkomen met grensoverschrijdende acties en intimidatie, zonder zware gevolgen?
Kortom: wat kun je nog doen als de rechtsstaat geen rechtvaardigheid meer waarborgt? Geweld gebruiken?
Uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen bleek een paar jaar terug dat zo’n 25 procent van de Nederlanders geweld tegen de eigen overheid steunt – maar ja, dat ging om de groep die negatief was over migratiebeleid en asielzoekers, en doorgaans zijn dat niet de mensen die zich zorgen maken over de klimaatcrisis.
Schrikbeelden van links-terroristisch activisme
In kringen van klimaatactivisten bestond blijkbaar óók de behoefte het fenomeen geweld eens te onderzoeken. Dat zou gebeuren tijdens een debat in Pakhuis de Zwijger te Amsterdam, maar omdat er onmiddellijk ophef ontstond over de aankondiging van die bijeenkomst, waarbij schrikbeelden van links-terroristisch activisme uit de jaren zeventig en tachtig je om de oren vlogen, werd het debat geannuleerd.
Alsof ergens over praten hetzelfde is als ergens toe oproepen.
Geweld is wat mij betreft uit den boze en juist daarom vind ik dat die bijeenkomst doorgang had moeten vinden. Zodat ik had kunnen leren welke elementen binnen de klimaatbeweging eventueel wél voor gewelddadig activisme zijn. Zodat ik weet waar ik voortaan géén donaties meer naar wil overmaken.
In al onze canceldrift – die almaar groeiende mode – zien we niet in dat we vooral bezig zijn onze eigen kans op kennis te cancelen.
Jamal Ouariachi is schrijver. Behalve romans en verhalen schrijft hij onder meer recensies en columns. Lees hier eerdere columns van Ouariachi terug.