Voorkom tweede crisis, hervorm nu de arbeidsmarkt

Verouderde regels en structuren zitten zowel werkzoekenden als publieke en private bemiddelaars in de weg. Alleen met het weghalen van schotten tussen de huidige loketten, met structurele investeringen in persoonlijke begeleiding, omscholing en ruimte om te experimenteren kan een grote crisis op de arbeidsmarkt worden afgewend.

Nood breekt wet. Kijk naar de nieuwe manieren van samenwerking die tijdens de coronacrisis in de zorg zijn ontstaan: triagetenten, snelle op- en afschaling, samenwerking tussen ziekenhuizen. Dit heeft de arbeidsmarkt nu ook nodig. Want de huidige stijging van de werkloosheid is pas een voorproefje van wat ons nog te wachten staat als een nieuwe generatie schoolverlaters de arbeidsmarkt op komt en de steunmaatregelen geleidelijk worden afgebouwd. Om hen snel door te geleiden naar kansrijk werk, moeten we af van oude, belemmerende structuren.

Wij vinden dit niet alleen, maar betogen het samen met de Groningse wethouder Carine Bloemhoff, Marjolein ten Hoonte van Randstad Groep Nederland en Erik Dannenberg van Divosa, de vereniging van gemeentelijke leidinggevenden in het sociaal domein.

Investeer

We weten wat ons te doen staat dankzij de commissie-Borstlap, de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid en het Platform Toekomst van Arbeid. Wij pakken de handschoen graag op, maar daarvoor zijn ruimte en investeringen nodig.

Nu sturen we mensen, afhankelijk van de regeling waarin ze vallen, naar loket A, B of C. Dit is inefficiënt en onoverzichtelijk voor werkzoekenden. Wij zijn klaar om deze schotten weg te halen. Laat het UWV, gemeentelijke sociale diensten, de sociale partners en uitzendbureaus intensief samenwerken en mensen ongeacht de regeling waarin zij vallen snel naar werk of een ander traject begeleiden. Zowel landelijk als in de regio’s, en in nauwe samenwerking met ondernemers en vakbeweging. Hierover worden al gesprekken gevoerd door het UWV en het ministerie van sociale zaken.

Improviseer

Het is crisis, dus we moeten improviseren. We hebben geen tijd om wet- en regelgeving aan te passen voordat we in actie komen. Geef ons de ruimte om dat wat in de praktijk blijkt te werken, breder toe te passen. Daarna kunnen we de regels en structuren er op aanpassen. In verschillende regio’s, waaronder Amsterdam en Groningen, wordt al geëxperimenteerd met publiek-private samenwerking. Juist op regionaal niveau kunnen we nieuwe, creatieve oplossingen vinden.

Wees ruimhartig

Scholing is cruciaal bij de overstap naar ander werk of een andere sector. Daarom moeten we vol inzetten op praktijkscholing. Het geld dat in het derde steunpakket voor scholing wordt vrijgemaakt, is een goed begin. Maar er is structureel meer nodig: voor praktijkscholing, gekoppeld aan een ruimhartige omgang met het behoud van WW en bijstand. Tot slot is ruimte voor persoonlijke aandacht en betere begeleiding van werkzoekenden nodig. Niet alleen in de tijd dat ze een uitkering krijgen, maar ook daarvoor. Herstel de capaciteit van landelijke en regionale publieke bemiddelaars, die het afgelopen decennium meer dan gehalveerd zijn in hun reïntegratiebudget.

Kijk vooruit

De coronacrisis had niemand voorspeld; de crisis op de arbeidsmarkt zien wij wel aankomen. Laten we daar gebruik van maken. Door de arbeidsmarkt nu te hervormen, geven we werkzoekenden meer regie over hun eigen toekomst.

Daar zijn deze werkzoekenden zelf mee geholpen, maar ook ons land, dat zuinig moet zijn op iedereen die kan werken. Uiteindelijk is ook de schatkist hierbij gebaat. Alleen met een hogere economische groei, meer belastinginkomsten en minder uitkeringen komen we deze crisis snel weer te boven.

Lees ook:

CPB: economische klap coronacrisis voor Nederland ‘ongekend hard’

De economische klap van de coronacrisis pakt voor Nederland iets minder hard uit dan eerder geraamd, voorspelt het Centraal Planbureau (CPB). Toch is de klap voor Nederland volgens het CPB ‘ongekend’ hard.

Werkloosheid in augustus minder hard gestegen

De werkloosheid in Nederland is in augustus verder opgelopen,maar minder hard dan in de maanden daarvoor.