Trouw sprak ten onrechte over D66-MeToo

Een collegakrant diept nieuwe feiten en stevige beschuldigingen op. Behield Trouw een eigen koers in de mediastorm?

De kwestie

‘#MeToo bij D66’. Trouw schrijft op 19 april over de onthulling van de Volkskrant dat een onderzoeksbureau ‘(seksueel) intimiderend gedrag’ van een partijstrateeg vastgesteld zou hebben. Dit zou in een vertrouwelijke bijlage staan bij een openbaar rapport uit vorig jaar. D66-leider Sigrid Kaag concludeerde toen dat er geen structureel onveilige sfeer bij de partij was. Over de rol van Kaag bij de afwikkeling van deze affaire uit 2016 zijn ‘twijfels’ gerezen, meldt dit Trouw-bericht.

Twee dagen daarna legt de politiek redacteur die D66 volgt, uit dat Kaag de verantwoordelijkheid voor interne kwesties bij het partijbestuur legt, zoals het formeel is geregeld. Dan is al gemeld dat de partijstrateeg is weggestuurd, die toegeeft dat hij een D66-medewerker bedreigend volgde nadat die hun liefdesaffaire had beëindigd. De vrouw zegde haar baan bij D66 op. De man ontkent seksueel wangedrag en machtsmisbruik.

De donderdag daarna maakt het partijbestuur tijdens een live uitgezonden persconferentie excuses voor de onveilige werksfeer en betuigt Kaag spijt voor haar te formele toon waarop ze het slachtoffer doorverwees naar het partijbestuur. Of het genoeg is om de onrust in de partij te sussen is nog maar de vraag, meldt Trouw hier. In de artikelen gaat het over de ‘#MeToo-affaire’.

De standpunten

Commentatoren zijn kritisch over de journalisten bij de persconferentie. Hans Goslinga schrijft over de verwijten aan Kaag (Verdieping, 24 april): “De verzamelde journalisten rekenden, nauwelijks gehinderd door enige professionele distantie, de aan het licht gebrachte ongerechtigheden haar en haar alleen aan.”

Een lezer springt hierop in: waar was de distantie bij Trouw? Ook de Trouw-redactie richtte zich op de D66-leider. En, zo blijkt deze week, de rechter verbood een eerste Volkskrantpublicatie, ook omdat niet vaststaat dat er sprake was van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een bericht daarover, van een persbureau, staat bij Trouw alleen op de website.

Het eerste bericht werd gemaakt door de politiek verslaggever die dienst had toen de Volkskrant publiceerde. Uit die publicatie kwam het beeld van mannen in D66 die zouden aandringen op seks, was zijn indruk. Daarom zette hij voor ‘grensoverschrijdend gedrag’ ‘seksueel’ tussen haakjes. “Achteraf zou ik dat hebben weggelaten, omdat dit niet bewezen lijkt voor het contact waar het om ging.” De eindredactie zette er ‘MeToo’ boven. De verslaggever zelf noemt dat niet zo en meent dat het een te algemeen begrip is: “Benoem gewoon wat er aan de hand is.”

De politiek redacteur en D66-volger die het overnam wijst erop dat ze duidelijk maakte dat de affaire bij D66 een zaak van het bestuur was en niet van Kaag. Zo staat het in het nieuwsbericht na de persconferentie en eerder in haar analyse van Kaags leiderschapsstijl. “Trouw heeft een eigen koers gevaren.” Op de persconferentie werden weinig feitelijke vragen gesteld, vertelt ze. “Wat de beschuldigde man precies heeft gedaan, weten we nog steeds niet.” Ze heeft zich voorgenomen in deze zaak niet meer van MeToo te spreken. “Dat etiket zetten we misschien te snel in. Het wekt de suggestie van overschrijdend gedrag van seksuele aard, of van machtsmisbruik door seks in ruil voor gunsten op het werk. Dit was grensoverschrijdend gedrag van algemene aard. Voor de vrouw om wie het ging is het wel wrang dat zij vertrok en de man zijn functies in de partij behield. Zij vindt dat ze geen erkenning kreeg.”

Ook voor deze redacteur kwam het bericht over het kort geding dat de Volkskrant verloor als een verrassing. Maar dat betekent volgens haar niet dat Trouw deze zaak verkeerd voorstelde. “We waren terughoudend.”

Het oordeel

Met de analyse over de leiderschapsstijl van Kaag koos Trouw een eigen lijn. Dat gold ook het bericht over de persconferentie, waarin de excuses van het bestuur en de spijt van Kaag uit elkaar worden getrokken. Feit is dat de beschuldigde man grenzen overschreed. Dat dit van ‘seksuele’ aard was, zoals in het eerste nieuwsbericht stond, is niet bewezen. ‘MeToo’ is een actueel begrip, maar de redactie doet er goed aan een volgende keer een stap terug te zetten en te kijken naar het bewijs. Professionele distantie is ook distantie tegenover andere media. Feit is dat een rechter seksuele grensoverschrijding niet bewezen zag, terwijl Trouw er aanvankelijk wel over sprak. Dat vraagt om meer dan een persbureaubericht online dat lezers van de papieren krant niet bereikt.