Transgenderwet maakte Sturgeons nederlaag compleet

De beslissing van de Schotse premier om er deze week de brui aan te geven, heeft iedereen verbaasd. En de reden van haar ontslagneming des te meer: Nicola Sturgeon is moegestreden en ontbeert nog de nodige energie om door te gaan. Ze gaat nu meer tijd aan haar familie besteden. Wacht, dit lijkt op de smoes die de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern vorige maand gebruikte om haar functie voortijdig neer te leggen.

Vreemd genoeg werd Arderns beslissing toen door welwillende stemmen begroet als een dapper besluit van een zelfbewuste politica. Half verzwegen werd dat haar populariteit tuimelde, haar beleid fors werd bekritiseerd en haar partij er slechter voor stond.

Dat een maand later Sturgeon haar voorbeeld volgt, zal het onderwerp van de stressbestendigheid van vrouwen in de politiek geen goed doen (de Britse premier Liz Truss nam in oktober ook ontslag, maar dan na amper zes weken en omwille van haar beleid). Maar misschien zal de gêne over Nicola Sturgeon toch een andere draai nemen omdat, net als bij Jacinda Ardern, haar plotseling desertie andere redenen maskeert.

Een daarvan, en wellicht de belangrijkste, is de Schotse transgenderwet waarvoor Sturgeon zich zo sterk had gemaakt. In december werd de wet aangenomen die het trans personen gemakkelijker maakt om van gender te veranderen: geen diagnose meer van een psychiater voor de geslachtregistratie, leeftijd naar 16 jaar en de wachtperiode van twee jaar naar drie maanden. De wet was zeer omstreden en zelfs in de SNP-partij van de premier bleek 30 procent ertegen te zijn. Toen de Britse regering besloot de Schotse wet te blokkeren, een unicum, was de nederlaag van Sturgeon bijna compleet.

De premier weigerde Bryson een vrouw of een man te noemen

Bijna, omdat de zaak-Isla Bryson onlangs de transcirkel rondmaakte. Al een tijdje en in verschillende landen, roepen feministen dat een transwet die geslachtregistratie versimpelt, de veiligheid van (cis)vrouwen in gevaar brengt. Trans vrouwen hebben dan toegang tot ruimtes die voorheen alleen voor vrouwen waren gereserveerd. Isla Bryson, toen ze nog een man was met de naam Adam Graham, werd in 2016 en 2019 opgepakt voor het verkrachten van 2 vrouwen. Intussen verklaarde Graham dat hij een vrouw was geworden en ging jurken dragen.

Bryson werd in een vrouwengevangenis geplaatst. De Schotse premier werd door deze zaak achtervolgd en weigerde Isla Bryson in publieke optredens een vrouw of een man te noemen. Ze verkoos ‘het individu’, ‘de verkrachter’ of ‘de persoon’. Uiteindelijk besloot ze zeer recentelijk ‘de verkrachter’ naar een mannengevangenis te laten overplaatsen.

Het lijkt erop dat de versoepeling van de transwet hier en daar al voor beroering en uitspattingen kan zorgen. Vorig jaar kwam ik in contact met de Noorse feminist Christina Ellingsen. Op deze plek schreef ik hoe ze door een bekende Noorse trans vrouw was aangeklaagd wegens haatzaaien.

Ellingsen weigerde in deze trans vrouw iets anders te zien dan ‘een biologische man’ die ‘geen moeder en lesbisch’ kon zijn en zei dat ook in een tv-debat tussen beiden. De feminist werd vervolgens gedurende vier uur door de politie verhoord en riskeerde drie jaar opsluiting. Gisteren nam ik weer contact met Christina Ellingsen: ‘De politie besloot uiteindelijk dat ik niets strafbaars had gedaan, dit na 8 maanden onderzoek! Ze lieten de zaak op 13 december vallen.’ Mijn weekeinde is nu al goed.

Drie keer per week werpt columnist Sylvain Ephimenco zijn blik op de actualiteit. Lees zijn columns hier terug.