Terecht dat ook de luchtvaart moet bijdragen aan minder stikstofuitstoot

Van het hopeloos verdeelde en te gepolariseerde politieke debat vallen momenteel geen oplossingen te verwachten. Commissies als die van voormalig VVD-minister Johan Remkes hebben nog wel de rust en de afstandelijkheid om alle belangen goed af te wegen en de politiek een weg te wijzen uit één van die vele maatschappelijke vraagstukken die inmiddels al jaren om een oplossing vragen.

Belangen hebben in deze tijd een te directe ingang in de Haagse politiek. Dat draagt bij aan de polarisatie en daarmee aan de onwrikbaarheid van eenmaal ingenomen standpunten. De discussie over stikstof is weliswaar maar één voorbeeld, maar wel een heel goed voorbeeld.

Verschillende lobby’s bestrijden elkaar op leven en dood met als doel in ieder geval de eigen sector (de landbouw, het vervoer, de industrie of de luchtvaart) van beperkende maatregelen te vrijwaren.

Een bijna revolutionair rapport

In een ideale samenleving zou het niet zo hoeven te zijn, maar de politiek heeft hulp van buiten nodig om die sectorbelangen te kunnen overstijgen. Het tweede rapport over het stikstofbeleid van de commissie-Remkes, dat specifiek over de mogelijke bijdrage van de luchtvaart gaat, is daarvan een goed voorbeeld. Het mag klinken als een open deur – Remkes’ conclusie is dat elke­­ sector een bijdrage zal moeten leveren – maar in de huidige politieke verhoudingen klinkt het helaas bijna revolutionair.

De luchtvaart is maar voor een zeer beperkt deel verantwoordelijk voor stikstof die in Nederland neerdaalt, maar dat kan, stelt Remkes terecht, geen reden zijn om geen bijdrage te verwachten aan het verminderen van de uitstoot. Al was het maar om het draagvlak voor maatregelen in andere sectoren te vergroten.

KLM is hardleers

KLM liet in haar reactie gisteren zien dat bredere belang nog altijd niet echt te begrijpen. De reactie van de nationale luchtvaartmaatschappij leek op het eerste gezicht positief, maar de hardleersheid zit in de terloops gestelde randvoorwaarden. Om een bijdrage te kunnen leveren is, aldus samengevat de reactie, groei van het aantal vliegbewegingen nodig.

Het is goed dat Remkes in feite adviseert in dit al jaren verkondigde ideaal niet mee te gaan. Dat betekent in de praktijk ook dat, mocht het kabinet gaan besluiten Lelystad toch te openen voor vakantievliegverkeer, de daarmee vrijvallende ruimte op Schiphol niet wordt gebruikt voor meer vliegbewegingen.

Daarmee is overigens nog geen antwoord gegeven op de vraag of (als de luchtvaart in zijn geheel in Nederland niet meer kan groeien tot de stikstofuitstoot lager wordt) het nu wel zo nodig is Lelystad te openen.

Het commentaar is de mening van Trouw, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren.