Spaargeld heeft voor ondernemers een andere functie dan voor mensen in loondienst. Daarom mag het niet meetellen bij het verlenen van steun in de coronacrisis, schrijft Maaike Elise van Steenis, ondernemerschapcoach voor de creatieve sector.
Door de maatregelen ter bestrijding van het coronavirus zijn veel zelfstandig ondernemers momenteel aangewezen op ondersteuning vanuit de overheid. Velen van hen ontvingen de Tozo (Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers).
De eerste maanden was er de zogeheten Tozo1, waarop vrijwel alle getroffen zelfstandigen waarvan het inkomen onder de bijstandsnorm terechtkwam een beroep konden doen. Toen de maatregelen werden versoepeld , werd Tozo2 in het leven geroepen. Hier werd een partnertoets ingevoerd, zodat zelfstandigen met een goed verdienende partner niet in aanmerking kwamen.
Sommige maatregelen blijven naar alle waarschijnlijkheid ook na de zomer van kracht. Daarmee is er nog steeds een groot aantal ondernemers dat niet kan rondkomen. Denk daarbij aan de bioscoop- en evenementenbranche of de horeca. Daarom publiceerde het Centraal Planbureau vorige maand haar advies voor een mogelijke Tozo3.
Kloof
De in dit advies aanbevolen scenario’s zullen op de lange termijn het ondernemersklimaat ernstig benadelen. Ze zullen de kloof tussen mensen in loondienst en zelfstandigen enorm vergroten. Daarnaast zijn ze ook schadelijk zijn voor de economie op de lange termijn.
Het scenario dat door het CPB nadrukkelijk naar voren wordt gebracht, is dat waarin een vermogenstoets wordt toegepast. Oftewel: zelfstandigen met spaargeld komen niet in aanmerking. Dat lijkt misschien logisch, maar als je wat zorgvuldiger nadenkt is het dat niet.
Als zelfstandige heeft je spaargeld een andere functie als van iemand in loondienst. Het is niet alleen bedoeld om van op vakantie te gaan of een nieuwe badkamer van te financieren. Het is ook bedoeld voor je pensioen.
Daarnaast gaat dit advies voorbij aan het feit dat in de sectoren die het hardst getroffen zijn (cultuur, sport, recreatie en horeca), de inkomsten vrijwel nooit evenredig verdeeld zijn over het jaar. Organisatoren van evenementen verdienen hun geld tijdens enkele evenementen per jaar, en moeten de rest van het jaar op deze inkomsten teren. Hetzelfde geldt deels voor horeca (denk bijvoorbeeld aan exploitanten van strandtenten).
Krappe zomermaanden
Sommige klassieke musici moeten de krappe zomermaanden doorkomen met het geld dat zij verdiend hebben met het spelen van Matteüs-passies in maart en april. Het is dus veel te simpel om te stellen dat je het geld op je spaarrekening wel kunt gebruiken om de gevolgen van de crisis op te vangen. Dit geld hebben deze ondernemers namelijk broodnodig om de (ingecalculeerde) mindere periodes op te vangen.
Daarnaast kun je beredeneren dat het niet verstandig is om zelfstandigen die hun zaakjes op orde hebben, uit te sluiten van hulp. Juist deze ondernemers hebben betere toekomstperspectieven dan degenen die na enkele maanden geen of minder omzet al zullen omvallen. Door ook financieel stabielere zelfstandigen de crisis door te helpen, creëer je op de lange termijn een sterkere economie met minder faillissementen.
De motivatie die genoemd wordt om te kiezen voor een scenario waarin enkel zelfstandigen zonder vermogen aanspraak kunnen maken op ondersteuning, is dat het de zelfstandigen die niet in aanmerking komen voor noodvoorzieningen zou stimuleren om andere werkzaamheden te zoeken.
Dit klinkt als een nogal gekunstelde manier om te verhullen dat de werkelijke argumentatie van economische aard is; hoe minder zelfstandigen in aanmerking komen voor Tozo3, hoe lager de kosten.
Dat deze argumentatie ten koste gaat van veel ondernemingen die op de lange termijn prima levensvatbaar zouden zijn en kunnen bijdragen aan het economisch herstel, neemt men blijkbaar voor lief.
Lees ook:
‘Zzp’ers kunnen uitstel van betaling als een boemerang terugkrijgen’
Minder zzp’ers vragen om financiële steun. Maar pas op, waarschuwen schuldenexperts: terug naar normaal gaat zomaar niet.
Een jaaromzet voor de interieuradviseur, niet meer dan een zakcentje voor de zanglerares
Interieuradviseur Olga Harmsen (49) draaide in de eerste maanden van 2020 al een volledige jaaromzet, want verbouwen en corona blijken uitstekend samen te gaan. Hoe anders verging het actrice en zanglerares Anne Ermens. ‘Ik heb mijn trots opzijgezet en ondersteuning aangevraagd.’
