Het najagen van modelcijfers zegt niets over hoe de natuur gedijt in de praktijk, schrijven Sjaak van der Tak (LTO Nederland) en Roy Meijer van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt.
Het Korenburgerveen bij Winterswijk is een mooi stukje natuur. Volgens de theoretische stikstofmodellen gaat het niet goed met dit Natura 2000-gebied. Maar onderzoekers treffen er natuur aan die alleen maar mooier wordt.
Het Planbureau voor de Leefomgeving kwam afgelopen week met een vergelijkbare boodschap in de Tweede Kamer. De strikte koers op het 100 procent behalen van landelijke stikstofdoelstellingen, die vormt een lange weg naar teleurstellingen. Met maar een beperkt effect op natuurherstel. De wetenschappers adviseerden om bij de stikstofaanpak niet blind te staren op het volledig halen van deze normen, maar te richten op de gewenste natuurkwaliteit.
Deze tweede route spreekt ons ook veel meer aan. Kijk wat er in het gebied nodig is om een natuurgebied te verbeteren en handel daarnaar. Kijk breder dan alleen stikstofnormen en zorg dat onze boerenbedrijven met economisch perspectief duurzaam vooruit kunnen.
Emissieloze landbouw is onmogelijk
Zo’n 80 procent van de natuur is volgens het planbureau stabiel of aan de beterende hand. Een goed teken, dat losstaat van deze stikstofdoelen. Die zijn op veel plekken onhaalbaar, en waar die fors overschreden worden, kan het evengoed goed gaan met het Natura 2000-gebied.
Wij haalden het Korenburgerveen al even aan, maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor de vennen in Noord-Brabant. Ook met alleen natuurinclusieve- en biologische landbouw halen we deze doelen niet. In theorie zou de Nederlandse landbouw deze normen enkel kunnen bereiken met hermetisch afgesloten gebouwen. Dit is landbouwkundig en maatschappelijk niet wat we willen. Zeker als je toekomstperspectief wilt bieden aan de boeren in Nederland.
Wil de landbouw dan niet meebewegen? Nee, onze sector ziet de verantwoordelijkheid voor de stikstofuitstoot en we hebben de ambitie deze verder te verminderen. Bij het produceren van gezond voedsel heb je echter stikstofemissies. Wie pleit voor emissieloze landbouw, houdt iedereen voor de gek. Maar we kunnen wel minder uitstoten.
Investeren in plaats van saneren
Om uit de stikstofimpasse te komen, heeft LTO Nederland daarom samen met ondernemers- én natuurorganisaties leiderschap getoond. Met zes organisaties is een maatregelenpakket opgezet waarmee we de uitstoot van stikstof versneld laten afnemen.
Hier tegenover vragen we serieuze investeringen om de landbouw te verduurzamen en moderniseren. Het Planbureau voor de Leefomgeving complimenteerde daarin de gebiedsgerichte aanpak, natuurversterking en systematiek. Daarnaast hebben de jonge melkveehouders van Nederland, verenigd in het NAJK samen met LTO Nederland, de Nederlandse Zuivel Organisatie en de Rabobank voor de melkveehouderij een wetenschappelijk onderbouwd plan op de formatietafel gelegd voor stikstofreductie. In dit plan ligt de nadruk op het investeren in vakmanschap en innovatiekracht van jonge melkveehouders in plaats van enkel koud saneren.
Daarom is het des te belangrijker dat het nieuwe kabinet een nieuwe koers gaat varen, waarmee het vertrouwen onder boeren wordt teruggewonnen. Deze zomer stelden verschillende partijen al Kamervragen over het Korenburgerveen. Ook ligt er een aangenomen motie van het CDA en de SGP om niet te eenzijdig naar de stikstofdoelen te kijken. Nu zijn de ogen gericht op de kabinetsformatie. Onze handreikingen liggen nu op de formatietafel om door de onderhandelaars opgepakt te worden.
We vragen de deelnemende partijen daarin ook de boodschap van het planbureau mee te nemen: staar je niet blind op alleen de stikstofnormen, maar zet de gewenste natuurkwaliteit centraal en zorg ervoor dat onze boeren en tuinders perspectief krijgen.
Lees ook:
Voorzitter LTO: ‘Onduidelijke plannen maken boeren onrustig’
Slechts 2 procent van de boeren vertrouwt de overheid. Sjaak van der Tak, voorzitter van boerenorganisatie LTO, reageert. ‘Boeren worden onrustig.’
Over hoofdpijndossier stikstof blijft het in de formatie opvallend stil
De kabinetsformatie belooft spannend te worden. Er zijn diverse ingewikkelde kwesties die de onderhandelende partijen verdelen. Vandaag probleem 2: stikstof.
