null Beeld

FramingHans de Bruijn

Opvallen met fletse taal, het kan

Hans de Bruijn

SP’er Renske Leijten heeft moeite met Haagse politici die grossieren in persoonlijke aanvallen. Het leidt tot ophef en ophef over de ophef. En dat leidt af van de inhoud, oordeelt ze.

Niet veel later wordt oud-­minister Wouter Koolmees ­benoemd tot NS-topman. ­‘Omdat tie zo ontzettend veel verstand heeft van treinen’, twittert Leijten cynisch. Ze heeft het over de ‘banencarrousel’.

‘Dit heeft u niet nodig’ reageert iemand. Het is de toon van heel veel reacties: Waarom nou? Waarom dat ‘tie’? Dit is naar, jammer, negativisme, flauw, onwaardig, onfatsoenlijk, triest, oncollegiaal. Wat valt op?

Een.

Woorden als ‘onnodig’ en ‘flauw’ zijn wel heel flets, vergeleken met de vaak harde Twitter-taal. Maar dat is de kracht van de ­reacties – daardoor vallen ze op en neem je ze serieus.

Twee.

Hoe werkt Twitter? Je dropt het frame van de banencarrousel en iedereen gaat los over pluche, baantjes en zakkenvullers. Maar deze twitteraars stappen niet in dat frame. Ze zeggen iets over het frame: zo ga je niet met elkaar om. Daarmee krijgt die banencarrousel juist geen aandacht – goede omgangsvormen zijn veel belangrijker.

Drie.

En dan dat ‘dit heeft u niet nodig’. De boodschap: u bent inhoudelijk toch goed genoeg. Het gaat om de inhoud. Persoonlijke aanvallen leiden af van de inhoud. We hadden het eerder gehoord.

Overigens, één twitteraar heeft nog een scherp vraagje. ‘Met respect, maar heb ik je ook gehoord toen Emile Roemer gouverneur van Limburg werd?’

Met een slimme term kun je de werkelijkheid niet alleen beschrijven, maar ook maken. Hans de Bruijn is bestuurskundige en debatspecialist. Wekelijks analyseert hij de sturende taal van beleidsmakers.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden