CDA-Kamerlid Bontenbal zit op de verkeerde weg met zijn plan voor biomassacentrales, zegt Rob van Tilburg van Natuur & Milieu.
Laten we een aantal van de laatste vier kolencentrales ombouwen naar biomassacentrales, oppert CDA-Kamerlid Henri Bontenbal (Trouw, 29 maart). De CO₂ die vrijkomt bij het verbranden van biomassa kan onder de grond worden gestopt. Het Kamerlid staat erom bekend scherp te zijn op de haalbaarheid en betaalbaarheid van energiebeleid. Juist deze twee criteria staan op gespannen voet met zijn idee.
Om ieders geheugen op te frissen: ten tijde van de bouw van de laatste kolencentrales in Nederland was er al veel verzet, vanwege de gigantische uitstoot die ze veroorzaken. De exploitanten beloofden de CO₂ die vrij zou komen bij verbranding onder de zeebodem op te slaan om de klimaatschade te beperken.
De centrales staan er, maar de beloftes zijn gebroken, er is helemaal geen CO₂ onder de grond gestopt. Het is logisch dat Bontenbal de centrales, die nog niet aan het einde van hun levensduur zijn, wil benutten voor de toekomstige energievoorziening. Echter de invulling van zijn voorstel klopt niet met zijn eigen uitgangspunten. Haalbaarheid en betaalbaarheid zijn in het geding. En zijn plan staat een werkelijk duurzame energietransitie in de weg.
Haalbaar?
Allereerst de haalbaarheid. Het verbranden van biomassa met opslag van CO₂ is een technologie waarvan het nut in de praktijk verre van bewezen is, laat staan de efficiëntie. In theorie haalt deze techniek CO₂ uit de atmosfeer omdat de houtige biomassa die verbrand wordt in de centrales eerst CO₂ heeft opgenomen. Je produceert elektriciteit en haalt CO₂ uit de lucht, een ogenschijnlijke droomoplossing.
Om de CO₂ onder de grond te stoppen is veel extra energie en dus extra biomassa nodig, de schattingen variëren van 25 tot wel 40 procent extra. Ook niet alle CO₂ die de centrale uitstoot, kan worden opgeslagen. Tot nu toe kan de enige kolencentrale ter wereld waar CO₂-opslag wordt toegepast bij kolenstook 90 procent van de uitstoot opslaan.
Bij het bijstoken van biomassa is het veel lastiger om CO₂ af te vangen en zijn energieverliezen mogelijk nog hoger. Zeker wanneer de verbrande biomassa niet houtig is, maar bestaat uit afvalresten van suikerriet uit Brazilië. Het is maar de vraag of dit plan van energiebedrijf RWE überhaupt uitvoerbaar is. Kortom: de haalbaarheid van het plan van Bontenbal is verre van zeker en in de praktijk uitermate inefficiënt.
Daar komt nog bij dat werkelijk duurzame biomassa beperkt beschikbaar is. Liever zetten we biomassa in voor toepassingen die meer waarde hebben, zoals in de bouw of chemie, dan het opbranden in een energiecentrale. In het coalitieakkoord staat niet voor niets dat biomassa voor energieproductie zo snel mogelijk wordt afgebouwd.
Betaalbaar?
Dan de betaalbaarheid. In het Verenigd Koninkrijk wordt een energiecentrale gebouwd die klaar is om biomassa in combinatie met CO₂-opslag toe te passen. Een recent rapport van de onafhankelijke denktank Ember laat echter zien dat de kosten voor de belastingbetaler van deze ‘klimaatoplossing’ kunnen oplopen tot ruim 35 miljard euro.
Voor de projecten die in Nederland worden ontwikkeld voor opslag van CO₂ van de industrie zijn ook miljarden aan subsidie nodig. Laten we het geld dat beschikbaar is voor de energietransitie inzetten voor oplossingen die daadwerkelijk leiden tot een duurzaam en toekomstbestendig energiesysteem.
Opslag van energie, afstemming van vraag en aanbod, radicale energiebesparing, er zijn voldoende opties waarvan de markt en de samenleving laten zien dat ze werken. Ook de infrastructuur van de kolencentrales moeten we benutten, bijvoorbeeld voor het produceren van groene waterstof met elektriciteit van windmolens op zee.
Het is verkwisting van tijd en geld om de komende decennia opnieuw vast te zitten aan dure, inefficiënte centrales, die ook nog waardevolle grondstoffen claimen die niet beschikbaar zijn.
Lees ook:
CDA-Kamerlid Henri Bontenbal (40): ‘Sluit die kolencentrales niet, maar doe er iets anders mee’
Kamerlid Henri Bontenbal probeert met een genuanceerd en soms technisch verhaal klimaatbeleid te maken.Maar zit de kiezer daar wel op te wachten, getuige de grote overwinning van BBB?
De grootste klimaatveldslag van Duitsland woedt in een leeg dorp
Al jaren bezetten klimaatactivisten het verlaten gehucht Lützerath om de winning van bruinkool tegen te houden. De spanning liep eerder dit jaar op toen een gewelddadige ontruiming voor de deur stond.
