Nee, het hoofdstuk coronavirus kan nog niet afgesloten worden

Op straat met een boog om elkaar heen lopen uit angst voor corona-besmetting, de avondklok, het sluiten van scholen, het lijkt iets uit een ver verleden. Het recente advies van OMT en MIT om coronamaatregelen fors af te schalen lijkt eerder in navolging van het huidige gedrag van Nederlanders, dan dat het omgekeerde het geval is. Teststraten kunnen dicht, en in isolatie blijven bij klachten, ook dat hoeft niet meer, volgens deze adviezen. Nieuwe vaccinatierondes zijn niet nodig, een volgende booster blijkt nauwelijks meer bescherming te bieden. De meeste mensen zijn goed beschermd omdat ze of corona gehad hebben of gevaccineerd zijn, of allebei. Het zijn adviezen, de Tweede Kamer gaat hierover nog in debat.

Is corona hiermee een ziekte geworden als griep? Toch niet helemaal. In 2022 zijn 1500 mensen deels of geheel arbeidsongeschikt verklaard omdat ze long covid hebben. Hun klachten lopen uiteen, het verloop van de ziekte is grillig. Kennis over de oorzaak ervan en de beste aanpak is nog ruim onvoldoende. Twee derde van de long covidpatiënten is vrouw. Maar het is niet duidelijk of dat betekent dat vrouwen gevoeliger zijn voor de ziekte, of dat vooral mensen die in de zorg werken, merendeels vrouw, er door getroffen zijn, omdat ze te lang te weinig beschermmiddelen kregen.

Zo’n verloop is niet bekend bij griep. Wel bij Q-koorts, waarbij de klachten wel tien jaar kunnen aanhouden. Hoe dat bij covid zal gaan is nog niet bekend. Duidelijk is wel dat kennis over deze ziekte nog beperkt is en de ziekte daarom nog niet zomaar in het vakje geplaatst kan worden waar griep ook in zit.

Investeren in onderzoek naar long covid

Voor kwetsbare mensen blijft corona een risico. Nu de maatregelen zijn afgeschaald is het daarom wel van belang om rekening te blijven houden met ouderen, longpatiënten en chronisch zieken. De teststraten mogen dan verdwijnen, het blijft aan te bevelen een covidtestje thuis in de voorraadkast te hebben liggen. Kan van pas komen, voor het bezoek aan een ernstig zieke vriend of een oud familielid dat in het ziekenhuis ligt. Kleine moeite, kan groter leed voorkomen.

En zolang er raadsels blijven rond oorzaak en verloop van post-covid, of long covid, is het noodzakelijk dat er flink geïnvesteerd wordt in onderzoek hiernaar. Degenen die nu niet of nauwelijks meer kunnen werken wegens deze aandoening zijn gebaat bij meer zekerheid over het verloop ervan. Bij een eventuele volgende uitbraak, die niet helemaal uit te sluiten is, kan het wellicht duidelijker handvatten geven voor preventief beleid.

Dat geldt niet alleen voor post-covid, ook over het coronabeleid in het algemeen. Nog altijd is niet duidelijk hoeveel effect maatregelen als het dragen van een mondmasker of het instellen van een avondklok werkelijk hebben gehad.

Het hoofdstuk corona kan nog niet afgesloten worden.