Brief van de hoofdredacteurCees van der Laan
Natuurlijk schrijft Trouw ook over genderkwesties
’Trouw, de grootste woke krant van Nederland’, appte een vriend mij daags nadat we de krant hadden geopend met het nieuws dat trans mannen vaker hun baarmoeder niet verwijderen en in enkele gevallen ook zwanger worden. Binnenin hadden we een interview met trans man Jonah Lamers die in 2017 zwanger werd. Aan hem werd de vraag gesteld hoe je aan je dochter uitlegt dat ‘ze uit papa’s buikt komt’. Het interview was voorzien van een foto van een andere trans man met een zwangere buik.
Ook diverse lezers reageerden kritisch. ‘Alweer buitensporige aandacht voor een lhbti+-type in mijn dierbare dagblad. (...) Er zijn toch zeker veel belangrijkere kwesties in onze samenleving dan dergelijke dubieuze randverschijnselen’, meent lezer Jan W. Burggraaff uit Woerden.
Eelco van der Veer uit Ferwert meent dat er sprake is van een typisch geval van ‘fomo’, fear of missing out. ‘Bang zijn door te kiezen iets anders te moeten missen. Sommigen noemen dat de ziekte van onze tijd. We willen alles tegelijk en accepteren geen (biologische) grenzen meer.’
Inderdaad, er zijn weken en dagen dat in Trouw wel heel veel over gender-kwesties en andere, gerelateerde zaken wordt geschreven. Die week speelde ook de ophef over de ‘week van de lentekriebels’ van het expertisecentrum voor seksualiteit Rutgers, in mijn ogen een overdreven relletje over seksuele voorlichting op scholen.
‘Sam Smith is niet cisgender én niet slank’
Maar wat te denken van het verhaal vorige week dinsdag op de cultuurpagina’s over de vraag waarom popster Harry Styles wel ‘queer mag zijn en Sam Smith niet’. Expert Joemmanbaks wist het antwoord: “Sam Smith is niet alleen niet heteroseksueel, maar ook niet cisgender én niet slank”.
De expert gaf zelf aan ‘non-binair’ te zijn met een ‘voorkeur voor hen en hun’. Er speelde ook zoiets als pretty privilege, de een was toevallig mooier dan de ander. Ik moet eerlijk zeggen dat ik wel wat in verwarring raakte toen ik dat verhaal probeerde uit te lezen.
Nieuws en interview over de trans man, die zijn baarmoeder niet had laten verwijderen, waren in mijn ogen vanuit journalistiek oogpunt zorgvuldig en met respect opgeschreven. Deze ontwikkelingen zijn nu eenmaal aan de orde in onze samenleving en dat wil je je lezers niet onthouden.
Maar dit soort verhalen kan ook irritatie en woede opwekken. Die vriend van mij meende dat hem – een doorgewinterde liberaal – een mensbeeld werd opgedrongen waar hij zich totaal niet in kon vinden.
Woke roept hoon, razernij en afwijzing op
Dit gevoel leeft breed, niet alleen in Nederland maar wereldwijd. Alles wat onder het kopje ‘woke’ kan worden geschaard, roept bij een deel van de bevolking hoon, razernij en afwijzing op, getuige ook de columns van bijvoorbeeld Sylvain Ephimenco en Jamal Ouariachi bij ons in de krant. De eclatante overwinning van de BBB van Caroline van der Plas was wat mij betreft ook een culturele stem, tegen vermeende nieuwigheden uit de Randstad, zoals genderkwesties.
Tegelijkertijd moeten we erkennen dat onder jongere generaties twijfel over de eigen identiteit en gender niet zo bijzonder meer is. Vraag het leraren op scholen of mensen in de jeugd- en volwassenenzorg. Ook vrienden, collega’s en familie (binnen en buiten de Randstad) kunnen erover meepraten, heb ik inmiddels gemerkt.
Je kunt die ‘nieuwigheden’ over identiteit en geaardheid wel willen afwijzen, daarmee verdwijnen ze niet. De samenleving verandert en daarover schrijven wij. Wel moeten wij als krant goed opletten dat het aantal verhalen hierover proportioneel blijft, in evenwicht, het moet geen overkill worden. En dat is soms wel aan de orde.
Trouw-hoofdredacteur Cees van der Laan schrijft wekelijks over de discussies op de redactie en de keuzes van de krant.