De vraag van Monic
Mondelinge streektalen hebben nog altijd een belangrijke sociale functie
Streektalen zijn populair. Vanuit gevoelens van trots en respect, maar ook omdat men er zo van geniet. Misschien wel steeds meer.
Chef opinie Monic Slingerland stelt Trouw-lezers iedere week een vraag. Deze week: bent u streektaal meer gaan waarderen?
Over de grenzen heen
Mondelinge streektalen hebben nog altijd een belangrijke sociale functie: zij verbinden niet alleen mensen van verschillende sociale lagen met elkaar, zoals het Fries in Fryslân, maar ook over de staatsgrenzen heen, zoals de buurtalen Nedersaksisch in Oost-Nederland en Niederdeutsch in Niedersachsen.
Alex Riemersma, Leeuwarden
Groots op mien ofkomst
Ik ben n Grunneger en proat en schrief ien twee soorten Grunnegers. t Westerketiers en t Veenkolonioals. Wat ik altied vrimd vien is dat as wij as Noordelingen onder Zwolle kommen of minsen doarvot die met ons proaten zeggen altied dat ze t wel heuren kinnen dat ik uut Grunningen kom. Nou en, zeg ik dan. Ik kin ok wel heuren dat jim uut bijveurbeeld Amsterdam, Rötterdam enzovoort kommen. Is dat slim dan dat je van n ander wieten woar je vot kommen? Ik schoam mij doar niet veur. Gelukkeg begriepen ze t altied wel woar ik t over heb en doar gijt t toch om. Wees gerust, ik proat dan niet plat moar Nederlands. Ik ben groots op mien ofkomst moar t voelt altied of wij ons der veur schoamen moeten dat we uut t Noorden kommen. En dat doe ik dus niet.
Albertha Veenstra-Steursma, Visvliet
Respect
Ik waardeer de taal van de streek waar ik woon, het Liwwarders. Zelf spreek ik het niet. Ik versta het wel, dat moet ook wel aangezien mijn familie onderling alleen maar Liwwarders spreekt. Ik vind het leuk dat je een eigen soort taal hebt, die maar weinig mensen spreken en begrijpen. Dat is speciaal, en tegelijkertijd heel gewoon. Ik heb er waardering voor, uit respect ook voor de vorige generaties, die deze taal hebben gemaakt zoals hij nu is.
Selma Mahi-Moussa, Leeuwarden
Algemien Beschaafd Drèents
Toen ik naor het Lyceum in Emmen gung, leerde ik rap dat Drèents praoten niet slim was. De importleerlingen keken neer op dat kromme ge-praot. Pas in Frieslaand weur ik slim trots op mien eigen taol en terugge in Drenthe, twintig jaor leden, gung ik der ok in schrieven. Mien eigen taol, die bij mij en mien laand heurt. En as veurzitter van het Huus van de Taol weet ik nou dat het Nedersaksisch, waor het Drèents onderdiel van is, een echte taol is. Gebruukt deur miljoenen mèensen in dit laand en Duutslaand, tot an Polen an toe. Waor nog nooit zoveul in schreven en zungen is as tegenwoordig. Erkend deur Nederlaand onder het Europees Haandvest veur Minderheidstaolen. Wat de lu in de Raandstad ok dèenkt, waor ABN de norm is. Net of die B van beschaafd niet gelden zul veur mien eigen taol, het Algemien Beschaafd Drèents!
Anne Doornbos, Een
Taalsporen
In mijn geboortedorp sprak iedereen Drents. Pas op de middelbare school heb ik mij het Nederlands eigen gemaakt. Op mijn 23ste ben ik verhuisd naar Nijmegen. Daarna heb ik 15 jaar in Friesland gewoond en het Fries leren verstaan. Toen ik in 1988 opnieuw in Drenthe ging wonen, ben ik weer Drents gaan spreken. In je eigen taal uit je je gemakkelijker en je zit zo in een goed gesprek. Nu woon ik in Hattem. Ik blijk hier prima met mijn Drents uit de voeten te kunnen.
Willy Wolting-van der Werf, Hattem
Monic Slingerland is chef opinie van Trouw. Elk weekend stelt ze een vraag aan de lezers, op dinsdag verschijnt een selectie van de antwoorden. Eerdere vragen en antwoorden: trouw.nl/devraagvanmonic