Column
Man-worden gaat van au
Ik heb maar één keer een ontgroeningsritueel gezien en dat was niet echt. In het begin van de film 'Soldaat van Oranje' slaat de praeses van de Leidse studentenvereniging (Rutger Hauer) een soepterrine stuk op het hoofd van de nieuweling Jeroen Krabbé. Dat moet flink zijn aangekomen. In de daaropvolgende scènes loopt die laatste rond met een serieus verband om zijn schedel.
'Soldaat van Oranje' speelde vlak voor de oorlog, maar sindsdien blijkt er in het ontgroeningswezen weinig te zijn veranderd. Toen in 1965 de beruchte 'roetkap-affaire' in Utrecht een dode eiste mocht het slachtoffer zich nog 'jonkheer' noemen. Het groentje dat in 1997 in Groningen overleed aan een overdosis jenever was niet zo hooggeboren, net zo min als de student die nu in diezelfde stad met hersenletsel in het ziekenhuis ligt. Een cynicus zou het een vorm van democratische vooruitgang kunnen noemen - maar verder bleef alles bij hetzelfde.
Studentencorpora bestaan bij gratie van het begrip 'elite' in de ranzige betekenis van het woord. De leden ervan zien zichzelf als het toekomstige puik van de natie - en voor een deel hebben zij daar gelijk in. Ranzig wordt het wanneer zij daaraan het recht ontlenen zich te verheffen boven de samenleving. Daar hoort beslotenheid en geheimzinnigdoenerij bij en dat leidt gemakkelijk tot excessen. In deze krant constateerde de voorzitter van de Groningse Universiteitsraad dat de ontgroeninggebruiken de laatste jaren steeds heftiger zijn geworden.
De 'banga'-lijst
Dat geldt kennelijk niet alleen voor initiatieriten. De 'banga'-lijst met de seksuele aantrekkelijkheden van vrouwelijke eerstejaarsstudenten die door leden van vereniging 'Vindicat' was opgesteld loog er evenmin om. Ze werd een publiek schandaal omdat iemand zo slim was geweest haar op internet te zetten en daarmee onbedoeld een inkijkje gaf in de mores van het corps. Mijn cynicus zou het geen misdaad noemen, maar erger: een stommiteit. De betrokken meisjes werden er het slachtoffer van en de onhoofse cavaliers konden het lidmaatschap van het corps op hun buik schrijven.
Ik zal er wat hen betreft geen traan om laten - zoals ik ook al weinig ophad met de mores van het corps toen de 'hete hertjes' van nu nog gewoon 'gleuven' heetten. Gerrit Komrij mocht het woord graag gebruiken wanneer het om vermaledijde feministen ging; in het uitgaanscircuit schijnt de uitdrukking 'geile wijven' dezer dagen pasmunt te zijn. Mijn stijl is het niet, maar ik ben dan ook al lang niet meer van deze tijd.
Intussen staat de 'banga-lijst' zo ongeveer synoniem aan alles wat er op seksueel gebied tussen de geslachten mis gaat. Een beetje overdreven is dat wel. 'Bedenk dat diezelfde brallers later je baas zullen zijn,' kopte een opiniestuk in een van Neêrlands kranten. Dat zou best kunnen, maar dan zijn ze geen achttien meer en hebben ze hopelijk wat geleerd - al zijn er natuurlijk altijd lieden die hun puberteit nooit te boven komen.
Onzekerheid
Ook in deze krant wordt uitentreuren beklemtoond dat de rol van mannen in de samenleving grondig aan het veranderen is. Dat brengt voor deze onzaligen nogal wat vernedering en onzekerheid met zich mee. Wát zij ook doen, ze doen het nooit goed - en het andere geslacht heeft alle troeven in handen. Op elk willekeurig moment kunnen zij worden afgerekend op wat ze doen of juist níet doen, en dat gebeurt zelden zachtzinnig.
De jongeman die geslachtelijk zijn weg moet zien te vinden in dit mijnenveld slaat onvermijdelijk flaters. Ook uw columnist denkt liever niet terug aan de misslagen die hij lang geleden heeft begaan, maar vanwaaruit hij niettemin heeft kunnen uitgroeien tot de charmante persoonlijkheid die hij nu - nietwaar? - geworden is. Ja, het was te gênant voor woorden, het heeft anderen en hemzelf soms pijn gedaan, maar ook toen al ging man-worden regelmatig van au.
Ergens tussen branie en gevoeligheid in moeten jongens hun weg zien te vinden. En naarmate het tweede van hen steeds dwingender wordt geëist, zal het eerste hoger opspelen. Ze hebben bovendien weinig keuze. Wie naar vrouwengunst dingt moet zich terdege laten gelden. Zelfs de ultieme flower-power popgroep The Mamas and The Papas wist dat een halve eeuw geleden al: 'Words of love, soft and tender, won't get you where you want to go. (No!)'
Zie daar als halfvolwassene nog maar eens zonder kleerscheuren uit te komen. Vlekkeloos zal de ontgroening tot seksuele volwassenheid wel nooit verlopen. En excessen eisen sancties: daarover zal geen onenigheid ontstaan. Maar van onbarmhartigheid is nog nooit iemand beter geworden. De verontwaardiging die Nederland nu in haar greep houdt neigt zo langzamerhand een beetje tot dat laatste.
