Maak in de stad ook ruimte voor ouderen

Hoewel de samenleving zich snel weer opent, is het virus onverminderd riskant voor onze 3,3 miljoen 65-plussers. Nu het aantal ic-opnames daalt, verdampt de tegenwoordigheid van geest om anderhalve meter afstand te houden. Voor ouderen en andere kwetsbare groepen is het cruciaal dat zij in hun eigen buurt veilig en ontspannen in de buitenlucht kunnen verblijven.

Daar moeten we wat aan doen. Een eerste stap is de ontwikkeling van Corona Safe Zones in iedere hoogstedelijke buurt. Dit zijn speciaal afgebakende en zorgvuldig ingerichte stukken openbare ruimte die beschutting bieden voor de coronakwetsbare groepen om in de eigen woonomgeving in de buitenlucht te verblijven.

Laten we als samenleving deze kans aangrijpen om met deze kortetermijnoplossingen onze steden ook structureel gezonder te maken en de basis te leggen voor de wederopbouw. De situatie doet denken aan de tweede helft van de negentiende eeuw waarin stadsziekten werden tegengegaan door aanleg van sanitaire infrastructuur en parken om als ‘groene longen’ zuivere lucht te bieden voor haar inwoners. Inspirerend is hoe de technische ingenieur-oplossingen ook leidden tot een ander, socialer gebruik van de gezamenlijke openbare ruimte. Die mogelijkheden zijn ook mogelijk bij de aanleg van Corona Safe Zones per buurt. Op basis van ons praktijkonderzoek doen we een voorzet.

Eerste levensbehoefte

Veilig naar buiten kunnen gaan en ontspannen in de buitenlucht is geen triviale behoefte. Integendeel, het is een eerste levensbehoefte en draagt bij aan ieders mentale weerbaarheid en gezondheid. In de publieke ruimte is er contact met groen en de verfrissende buitenlucht, maar ook ben je er letterlijk in de samenleving en heb je sociaal (oog)contact. Dit kunnen we als samenleving regelen voor onze coronakwetsbare groepen, maar wat vraagt het concreet?

Om te beginnen een tijdelijke andere inrichting van een deel van de openbare ruimte. Qua omvang moet die groot genoeg zijn voor een interessant klein wandelrondje, zitplekken hebben, genoeg groen bieden, op de zonzijde liggen en ook tijdens de warme zomerdagen een goed klimaat bieden. De zone zal ook uitnodigend moeten zijn door het gebruik van warme natuurlijke materialen voor de afbakening en inrichting.

Het succes van veilige plekken is afhankelijk van de mate waarin die toegankelijk zijn vanuit de buurt. Dit vraagt om een plek die via verschillende en te markeren routes te voet en veilig bereikbaar is. Een zone aan een doorgaande autoroute is niet geschikt, maar te afgelegen is ook niet goed. De beste locatie heeft zicht op de centrale plekken en drukkere straten van de buurt. Hiermee heb je vanuit de Corona Safe Zone zicht op het gewone leven in de buurt – en dat versterkt de routes naar buurtwinkels die het waarschijnlijk economisch zwaar hebben.

In het proces kunnen buurtbewoners een centrale rol spelen. Het betrekken van actieve burgers en bestaande buurtinitiatieven zorgt dat er snel geschakeld kan worden. En het stimuleert en legitimeert bestaande buurtstructuren. Ook bij de daadwerkelijke realisatie kan de buurt zoveel mogelijk betrokken worden. Welke materialen en groen zijn er lokaal in te kopen? Schroef die niet meteen vast, maar laat de doelgroep een tijdje zelf de beste inrichting ontdekken.

En zorg dat bij de bouw van de zone, van timmerlieden tot hoveniers, lokale vaklieden betrokken zijn. Dan leggen we daarmee ook de basis voor een herwaardering van onze ambachtelijke kunde. Zo verwordt een snelle preventieve oplossing ook het startpunt voor een gezamenlijke wederopbouw, buurt voor buurt.

Lees ook

‘Voer het isolement voor ouderen niet te ver door’

Het anderhalvemeterleven valt ouderen zwaar. Voer het isolement niet te ver door, adviseert gezondheidsexpert Julia van Weert.

Binnen blijven? Vlucht juist naar buiten!

Sociale onthouding wil niet zeggen dat we de luiken moeten sluiten. Integendeel, zeggen de experts. Ga vooral naar buiten, de helende natuur in.