Als het over mest gaat, gaat het eigenlijk over koeien, varkens, kippen en geiten. Bekijk de stikstofmaatregelen ook eens vanuit hun optiek, bepleit Marjolein de Rooij van de Vakbond voor Dieren.
Boeren produceren geen stikstof. Dat doet hun koe, varken of kip. Wat vinden die eigenlijk van de maatregelen die nu zijn voorgesteld en door hun eigenaren zo heftig worden bestreden? Want je zou haast vergeten dat er achter die stikstofgetallen levende wezens zitten die plassen en poepen en die scheten laten.
Dat de dieren in de veehouderij problemen veroorzaken komt niet door hun individuele gedrag maar door hun immense aantallen. Het zijn er gewoon teveel. Met technische trucs, zoals we ook bij andere industrieën zien, trachten de boeren de individuele uitstoot per dier te verminderen. Eiwitarm voedsel, een emissiearme vloer, een stal met luchtwasser.
Koe is geen auto
Maar een koe of een varken is geen auto die je op ‘schone’ benzine kan laten rijden. Of waar je een roetfilter in kan hangen. Bij het pleiten voor technische maatregelen gaat de sector eraan voorbij dat ze met kwetsbare levende wezens werkt. Uit het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid blijkt bijvoorbeeld dat een emissiearme vloer het risico op mestgasexplosies vergroot en luchtwassers, vaak aangelegd met centrale ventilatiesystemen, de verspreiding van vuur bij een stalbrand versnellen.
Dierenartsen waarschuwen dat eiwitarm voer leidt tot verminderde weerstand en dat daardoor de gezondheid van de kalveren achteruit zal gaan.
Het lijdt geen twijfel dat de dieren zelf nooit voor deze oplossing zouden kiezen, want deze technische oplossingen kunnen hun leven en welzijn in gevaar brengen.
Wanneer gaan we eens naar de belangrijkste belanghebbenden in de veehouderij luisteren? Varkens die zich op een betonnen vloer rot vervelen, laten dit zien door aan de staart van hun huisgenoot te knabbelen. Maar in plaats van deze uiting van frustratie op te merken en iets aan de verveling te doen, wordt de staart er gewoon afgeknipt.
Een grens is bereikt
De kennis over diergezondheid neem al decennia toe, terwijl de levensduur van de melkkoe alleen maar afneemt. Koeien, varkens, kippen en geiten in hun overvolle stallen hebben ons al heel lang laten weten dat de grens bereikt is. Pas nu de mens zelf last krijgt van de enorme hoeveelheid dieren die gehouden worden, is er een kans dat er eindelijk geluisterd gaat worden naar de dieren.
Het halen van de stifstofdoelstellingen mogen we dus niet realiseren door louter technische oplossingen. Want dat een varken poept en plast en een koe ook nog eens boeren laat, dat weten we wel. Nu moeten we de leefomgeving van de dieren vanuit hun perspectief opnieuw inrichten.
We moeten ons realiseren dat deze dieren ons heel goed kunnen laten weten wat ze willen én wat ze niet willen. Het wordt tijd dat we hiernaar gaan luisteren.
Marjolein de Rooij, www.vakbondvoordieren.nl
Lees ook:
70 procent minder stikstof? Geldt dat ook voor boeren die al doen wat de overheid wil?
Veel boeren rond de Loonse en Drunense Duinen doen al ongeveer wat de overheid voor ogen heeft. Juist daarom vrezen zij dat rigide vasthouden aan 70 procent stikstofreductie voor henzelf én het gebied averechts werkt.
Lees ook:
Hoogleraar Elsbeth Stassen: ‘Onze dieren in de veehouderij zitten aan hun grens’
Waarom horen we in de huidige stikstofcrisis alarmerende verhalen over de toekomst van boerenbedrijven maar niets over wat nu goed zou zijn voor koeien of varkens? Omdat de behoeftes van het dier uit beeld geraakt zijn, zegt scheidend hoogleraar Elsbeth Stassen.
