Loonkorting na één jaar ziekte werkt averechts

Loondoorbetaling in het tweede ziektejaar staat al enkele jaren op losse schroeven. Partijen zijn verdeeld over dit onderwerp. Zo willen het CDA en de VVD de loondoorbetalingsplicht van werkgevers inkorten naar één jaar, terwijl GroenLinks wil dat de loondoorbetalingsplicht onveranderd blijft. Met een nieuw kabinet staat dit onderwerp wederom op de agenda.

Een waarschuwing aan de politiek is hier dan ook op zijn plaats. Wanneer de loondoorbetaling van het tweede ziektejaar stopt, is niemand daarbij gebaat. Het bevordert de arbeidsparticipatie niet. Daarnaast is het de doodsteek voor de ­inclusieve samenleving waar Nederland naar streeft.

Terug naar de vertrouwde werkplek

Veel kabinetsleden, maar ook mkb’ers, denken dat het enorm in kosten zal schelen wanneer door­betaling van het tweede ziektejaar wordt stopgezet. Ik kan uit de praktijk vertellen dat dit een denkfout is. Werkgeversverplichtingen bij re-integratie werken positief op het terugdringen van verzuim.

Denk bijvoorbeeld aan een werknemer met borstkanker. Diegene is al gauw een jaar uit de running en wil na het ziekteproces niets liever dan weer aan de slag op de oude vertrouwde werkplek waar je de mensen kent en je ook qua werkzaam­heden weer op je plek zit. Zo iemand wil je helemaal niet ontslaan en een WW-traject injagen. Ik vind het de taak van de werkgever om iemand na zo’n ingrijpend ziekbed weer aan het werk te helpen.

Een internationaal onderzoek, aangehaald in een rapportage van het CPB, laat zien dat loondoorbetaling bij ziekte juist leidt tot minder ziekteverzuim. Het stoppen van de doorbetaling van het tweede ziektejaar leidt volgens het onderzoek dus tot meer verzuim. En meer verzuim leidt tot meer kosten voor de werkgevers en de overheid. Dat wil natuurlijk niemand.

Vaak wordt ook over het hoofd gezien dat gemiddeld zo’n 69 procent van de ziektedagen volgens het CPB in het eerste helft van het eerste ziektejaar valt, 17 procent in de tweede helft en slechts 14 procent in het tweede ziektejaar. Een relatief klein percentage valt dus in het tweede ziektejaar. Gaan wij deze zieke werknemers, die onze steun hard nodig hebben, laten vallen? Ik vind dit niet sociaal en niet passend binnen een menselijke maat die wij allemaal graag weer terugzien.

Capaciteitsprobleem bij het UWV

Wanneer er toch besloten wordt dat doorbetaling in het tweede ziektejaar wordt afgeschaft, dan betekent dit dat uitkeringsinstantie UWV in actie moet komen. Maar deze instantie heeft al enkele jaren capaciteitsproblemen en kampt met een schrijnend tekort aan bedrijfsartsen. Hierdoor kan deze instantie dit nooit opvangen.

Het UWV mist bovendien de gerichtheid op re-integratie die nodig is om mensen weer gezond en met plezier aan het werk te helpen. Dat is dus nog een extra reden waarom het stopzetten van de doorbetaling van het tweede ziektejaar geen goed idee is.

Wat zou dan wel een goed idee zijn? Mijn voorstel is om het risico van het tweede ziektejaar neer te leggen bij de verzuimverzekeraar. Meer verantwoordelijkheid voor de verzekeraars verlaagt ook de drempel om mensen in dienst te nemen, omdat het risico bij de verzekeraar komt te liggen. Dit kan dus ook de arbeidsparticipatie een positieve prikkel geven.

Haaks op streven naar inclusieve en sociale samenleving

Bij het inkorten of afschaffen van de loondoorbetalingsperiode voor zieke werknemers zijn er alleen verliezers. Het leidt per saldo tot een verzwaring van de daadwerkelijke werkgeverslasten, een lagere structurele werkgelegenheid door de extra instroom in de Wia (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) en hogere overheidsuitgaven.

Daarnaast staat het willen zijn van een inclusieve en sociale samenleving haaks op het afschaffen van het tweede ziektejaar. Daarom pleit ik voor het behoud van de doorbetaling van het eerste én tweede jaar, zodat iedereen een eerlijke kans blijft houden op de Nederlandse ­arbeidsmarkt.

Lees ook:

Voltijd zorgpersoneel minder vaak ziek dan deeltijd

Werkgevers zien een mogelijke oplossing voor het personeelstekort in de zorg over het hoofd. Zij denken ten onrechte dat deeltijdwerkers vaker ziek worden als zij voltijds aan de slag gaan.

Waarom het zo moeilijk is een remedie te vinden tegen een burn-out

Het aantal mensen met burn-outklachten stijgt al jaren, maar een keiharde hoofdoorzaak is niet aan te wijzen. Een burn-out kent vaak meerdere oorzaken, blijkt uit onderzoek van TNO.