column

Leer het nageslacht te genieten zonder permanent schuldgevoel over zijn CO2-­uitstoot

Nelleke Noordervliet Beeld Nelleke Noordervliet
Nelleke NoordervlietBeeld Nelleke Noordervliet

De politiek wil ertoe doen, een visie op de toekomst bieden, de indruk wekken aan de knoppen te zitten, macht en invloed te hebben. Ook al zijn we een klein land en zitten we op de achterbank met een speelgoedstuurtje vroem vroem te doen.

Nelleke Noordervliet

Het klimaat dus. Lekker groot onderwerp. Weet je wat? Inspraakrondes aan klimaat­tafels, overeenstemming tussen ­coalitie en oppositie over centrale doelstelling en simsalabim: Nederland is weer gidsland!

We pakken het ambitieus aan. Gaan verder dan de rest van Europa. 49 procent reductie CO2-uitstoot! Alle sectoren praten mee. En dan mag de Tweede Kamer de knopen doorhakken en zeggen welke plannen daadwerkelijk zullen worden uitgevoerd en wie het gaat betalen.

De uitkomst voorspelde Trouws eigen Dingeman al: de burger/consument dus in de vorm van belastingen, prijsverhogingen en investerings­verplichtingen. Geeft niet of je een tochtig huis en een klein pensioentje hebt: je moet voor het milieu en het nageslacht iets overhebben. Dat de bezittende klasse aan de andere kant van de kloof zich dat kan permitteren en jij niet, is van ondergeschikt belang. Het gaat om de toekomst. Het is bijna aandoenlijk van idealisme en enthousiasme. Maar mag het alsjeblieft realistischer en concreter?

Wat is het beoogde resultaat van die kolossale inspanning? De stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde is nauwelijks waarneembaar verminderd, namelijk 0,00009 graden Celsius. De kosmos gaat trouwens sowieso zijn goddeloze gang qua opwarming sinds de laatste ijstijd. En dat kost ons 500 miljard. Daar kun je ook heel wat dijken van verhogen.

Dekselse Hollanders

Maar als iedereen nu eens ons voorbeeld volgt? Dat India, China en de VS zeggen: kijk eens wat die dekselse Hollanders doen? Wel 0,00009 graden minder. Wij doen mee. Geloven we dat echt? Really? In feite is het klimaatakkoord een poging de last van de schuld waaronder we sinds enige decennia gebukt gaan met een fikse zwaai af te werpen. Aan ons zal het niet liggen, hoor. Die schuldenlast is onze vrijwillige boetedoening voor te veel welvaart en geluk.

Ik ben volwassen geworden voordat de Club van Rome de alarmbel luidde en iedereen de stuipen op het lijf joeg met de mededeling dat het nog maar dertig jaar zou duren en dan was alles op. We zitten nu al bijna twintig jaar in blessuretijd. Onze frivole onschuld van toen staat in schril contrast met het loden schuldbewustzijn van nu. Dat betreft niet alleen het klimaat, dat betreft alles wat fout gaat.

Je kunt niets meer eten of je krijgt er hart- en vaatziekten dan wel kanker van – is dus je eigen schuld, je kunt je niet meer verplaatsen of je laat een enorme CO2-footprint achter als een in de eeuwigheid stinkende drol, iedere warme douche doet nog een beetje extra ijs op de poolkappen smelten. Levensvreugde is je mondjesmaat vergund in je onbespoten volkstuin, die je lopend of fietsend bereikt. Telkens wanneer we in een vliegmachien stappen moeten we met gebogen hoofd door een virtuele haag misprijzende schanderoepers. Wat voor wereld laten we achter voor ­onze kinderen en kleinkinderen?

En hup, daar buigen we weer diep het hoofd onder de verontwaardiging van het ongeboren nageslacht. En dan zul je ook nog maar witte, middelbare man zijn, die per definitie vrouwen verkracht en racist is.

Jeukend eczeem

Ja, het is allemaal waar en het is heel erg. De mensheid is een verderfelijke schimmel, een jeukend eczeem op de huid van de aarde, een ziekteverwekkende parasiet. De ­aarde zou ons van zich af moeten schudden, ons verdelgen en bestrijden, ons doden, zodat ze zich weer kan herstellen. Ja, we moeten maatregelen nemen om de aarde te beschermen, al hoeven we wat mij betreft niet per se de mensheid te redden. We zijn toch met te veel.

Inderdaad: zet in op duurzaamheid. Maak niet meer fossiele brandstoffen op dan de natuurlijke aanwas levert. Olie is te kostbaar om te verbranden. Maar werk daaraan met realiteitszin en niet met as op het hoofd, bleek van zelfverwijt. Spreid wat levensvreugde om je heen, leer het nageslacht te genieten zonder permanent schuldgevoel over zijn CO2-­uitstoot, want elke ademtocht is er per slot van rekening sowieso een te veel.

Nelleke Noordervliet, schrijfster van veelgelezen romans, geeft tweewekelijks haar visie op de actualiteit. Eerdere afleveringen vindt u hier.

Lees ook: Wie krijgt straks de rekening van het Klimaatakkoord?

Voorzitter Ed Nijpels presenteerde de contouren van een Klimaatakkoord. Wat kosten alle milieuplannen? En wie betaalt? Het komende half jaar gaat het getouwtrek hierover door.

Wilt u iets delen met Trouw?

Tip hier onze journalisten

Op alle verhalen van Trouw rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright@trouw.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden