Verdiep je in de werkvloer, misschien gebeurt er dan iets met de zee aan plannen voor betere zorg, adviseren verpleegkundigen en onderzoekers en Sanne Cordfunke en Thomas Smits.
Verpleegkundigen hebben een weergaloze werkinzet getoond tijdens de coronapandemie. Zij stonden vanaf het begin aan de frontlinie, vaak zonder de benodigde beschermingsmogelijkheden.
Vele verpleegkundigen raakten besmet. Daarvan zitten ruim 2000 collega’s ziek thuis door long-covid. Een kwart daarvan dreigt tussen nu en juli hun baan kwijt te raken. Ze zijn dan twee jaar ziek, wat betekent dat ze instromen in de Wia. Hun netto-inkomen daalt dan met 30 tot 50 procent. Deze collega’s hebben voldaan aan een enorme maatschappelijke vraag en verdienen daarom van onder andere werkgevers een passende regeling.
Maar onze beroepsgroep heeft nog meer nodig. Het is tijd dat gezorgd gaat worden voor degenen die eerder zo hard voor anderen gezorgd hebben.
Ver van de dagelijkse praktijk
De coronacrisis heeft de al langer bestaande problemen in de Nederlandse gezondheidszorg genadeloos blootgelegd. We hebben gezien dat weinig reservecapaciteit door personeelsgebrek de hele samenleving langdurig treft. Plannen die tot op heden bedacht zijn, blijken onvoldoende om deze grote tekorten tegen te gaan, mede doordat ze bedacht zijn door mensen die (te) ver van de dagelijkse zorgpraktijk staan.
Recent is door het ministerie van VWS de ‘Taskforce Ondersteuning optimale inzet zorgverleners’ opgericht. In deze taskforce zitten naast vakbonden, werkgeversorganisaties en beroepsverenigingen ook zorgverleners. Een mooi initiatief dat direct via aangesloten zorgpersoneel kan toetsen wat werkt in de dagelijkse praktijk. Binnen een aantal weken zijn al goede ideeën aangedragen voor herstel en behoud van zorgpersoneel, ondersteuning voor collega’s met long-covid, de inzet van zorgondersteuners en het verlagen van de norm waarna een zorgverlener een handeling mag uitvoeren.
Van plan naar uitvoering
De afgelopen jaren is een groot aantal rapporten over de zorg aangeboden aan de regering, genoeg om de Hofvijver mee te kunnen dempen. Het probleem is niet het gebrek aan oplossingen, maar de stap van plan naar uitvoering.
Dit is ook iets wat wij herkennen binnen Nurse Minded, een beweging die is ontstaan vanaf de werkvloer om voor alle verpleegkundigen de werkomstandigheden te verbeteren en de uitstroom te stoppen. De beweging spreekt inmiddels met vele betrokken partijen, van Kamerleden tot beroepsorganisaties. Al deze partijen erkennen het probleem met de uitvoering, maar ze wijzen met de vinger naar elkaar.
Het probleem speelde al ver voor het uitbreken van de coronapandemie, maar een in de praktijk uitvoerbaar plan van a-tot-z blijft uit. Betrokken partijen blijven naar elkaar wijzen, deels door marktwerking, deels door verschotting, deels door een gebrek aan regie en doorzettingsmacht. Ook is er niet altijd voldoende zicht op wat er écht speelt in de praktijk. Er is goodwill en wat beginnende beweging binnen de (branche)organisaties, maar dat gaat traag en biedt nog weinig structurele oplossingen.
Zorgcapaciteit
Er is en blijft een enorme vraag naar zorgcapaciteit: een kwart van de ziekenhuizen is bijvoorbeeld nog steeds niet in staat om kritieke oncologische zorg te leveren. De politiek, vakbonden en beroepsverenigingen wijzen nu naar werkgevers voor modern werkgeverschap.
Dat is een belangrijke eerste stap. Maar laten werkgevers nu ook op korte termijn gehoor geven aan deze maatschappelijke vraag en overgaan tot uitvoering van de geschreven plannen, waarin Nurse Minded kan adviseren.
En laten de vingerwijzende partijen echt gaan samenwerken, laten ze werkgevers ondersteunen en onze langdurig zieke collega’s helpen.
Verpleegkundigen voldoen dagelijks aan een enorme maatschappelijke vraag. Zorg dan als maatschappij voor de verpleegkundigen die eerder zo hard voor ons hebben gezorgd. Alleen zo wordt de zorg toekomstbestendig.
Lees ook:
Genoeg bedden zijn er voorlopig nog wel, maar in de ziekenhuizen is vooral het personeelstekort een probleem
Omikron zet geen druk op de ic’s, maar wel op de verpleegafdelingen van ziekenhuizen. Ook daar is de zwakste schakel het aantal beschikbare verpleegkundigen.
Lees ook:
Het ziekteverzuim in de zorg schiet omhoog: ‘Leg het niet alleen neer bij de werknemer’
Het ziekteverzuim onder zorgpersoneel stijgt nog altijd door. Vergeleken met een jaar eerder is het verzuim met 10 procent gestegen.
