Laat dat SCP-rapport over ontzieling in Nederland maar komen

Volgens het recent verschenen rapport Buiten kerk en moskee van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) is de Nederlandse bevolking in meerderheid ongelovig. Er zijn steeds minder religieuzen; ook noemen minder mensen zichzelf spiritueel. Nu zou mij dat als beroepsatheïst geen donder moeten kunnen schelen, maar interessant vind ik het wel.

Zou het kunnen dat er een bredere trend gaande is die de afname van religiositeit mede verklaart? Tanende ontzieling, bijvoorbeeld, in een land dat elke vorm van tijdsbesteding waar je niet direct geld mee verdient, overbodig vindt? Het pijnlijkst werd dat duidelijk tijdens de coronacrisis, toen de culturele sector ongemeen harde klappen kreeg door de kabinetsmaatregelen, ijzingwekkend samengevat in Hugo de Jonge’s opmerking dat je niet naar het theater hóéft, je kunt ook ‘een mooie dvd opzetten’.

De ziel van het theater, de vervoering van live toneel, in één klap platgeslagen.

De enige keer dat ik Thierry Baudet gelijk heb moeten geven

Het mag nauwelijks meer verbazen in het land waar de troonsbestijging van de koning gevierd werd met het verschrikkelijkste stuk onmuziek uit de geschiedenis van de mensheid, het Koningslied. De enige keer dat ik Thierry Baudet gelijk heb moeten geven was eind 2018, toen Tweede Kamerleden hun favoriete nummers instuurden voor de ‘Kamer Top 150’. ‘Allemaal enorme kutmuziek’, aldus Baudet. Inderdaad, het gehalte Bløf, Abba en Coldplay was verontrustend hoog in die zielloze lijst.

Hoe kan het ook anders, in een land waar de bekendste tv-producent een programma rond een dansmarathon brengt waarin het niet gaat om begeesterd raken door muziek, niet om de vervoering die dansen kan brengen – maar om 100.000 euro te winnen.

Wat ligt er aan die verplatting ten grondslag? Decennia van neoliberaal beleid? Misschien, ten dele. Maar dat beleid tref je ook aan in, pak ’m beet, Frankrijk, en toch komt daar Stromae zijn nieuwe single presenteren in het achtuurjournaal en is de verschijning van een nieuwe Houellebecq een groots evenement.

Batavus Droogstoppel, een Hugo de Jonge van de negentiende eeuw

Is het onze volksaard? Multatuli voerde in 1860 al Batavus Droogstoppel op als de ­ultieme prozaïsche kunstbagatelliseerder, een Hugo de Jonge van de negentiende eeuw. Maar hoe is zo’n droogstoppel dan weer ontstaan? Komt het doordat dit land, dit Neder-land, zo vlak is dat de horizon zich aftekent als een flatline?

Ligt het aan het verhevigde populisme van de afgelopen decennia, waarbij alle politici bij iederéén in de smaak proberen te vallen en daarom politiek zonder smaak bedrijven? Wat nergens naar smaakt, zal door niemand vies gevonden worden, maar zeker ook niet lekker. Alles van waarde moet gepureerd tot een kleffe klont smakeloosheid, en ik pijnig mijn hoofd over de vraag hoe dat toch komt en of het anders kan.

Ik zie uit naar het SCP-rapport over ontzieling in Nederland.