Kiezers die het verschil hadden kunnen maken, lieten het rot gedijen

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen verscheen op 4 februari 2021 een column van Sheila Sitalsing in de Volkskrant waarin ze schreef dat ze het moeilijk te geloven vond dat het toeslagenschandaal zo relatief weinig invloed had op het stemgedrag van kiezers, omdat het hen ‘niet direct raakte’. In een ingezonden brief over die column schreef een mevrouw dat zij zo’n kiezer was, die nooit problemen had ondervonden met de overheid en wel tevreden was met hoe zaken zijn geregeld in Nederland.

Deze inzending werd in de daaropvolgende weken veelvuldig gedeeld als zijnde hét symbool van de kiezer die zich niets aantrok van het grootste bestuurlijke en politieke schandaal van Nederland en de VVD zelfs beloonde met nog een extra zetel.

Afgelopen week deelde ik op Twitter wederom een screenshot van deze brief. Onder die tweet ontstond een discussie rondom de vraag of het fout is om tevreden te zijn met je eigen omstandigheden, waar je ook nog eens hard voor hebt moeten werken. Een aantal mensen las mijn tweet alsof ik de briefschrijfster persoonlijk verantwoordelijk stelde voor alles wat er misgaat in Nederland en ook de briefschrijfster zelf benaderde mij via social media, om haar ongenoegen te uiten over het feit dat haar brief steeds in een bepaalde context werd gedeeld.

In de ellende gestort

Het punt is: mijn zus had ook het leven van deze briefschrijfster. Een gezin met twee fulltime werkende ouders, een koopwoning, twee auto’s en meerdere vakanties per jaar. Ze had zelfs geen parkeerboetes gekregen, zo ongecompliceerd was haar relatie met de overheid. Totdat de Belastingdienst haar vanwege haar etniciteit uit een lijst selecteerde en ze gedurende tien jaar in de ellende werd gestort door wat wij nu kennen als het toeslagenschandaal. En de partijen die hiervoor verantwoordelijk waren, werden niet gestraft, maar beloond met extra zetels en nog een regeerperiode.

Wanneer bijna de hele verdieping met onderburen last heeft van lekkages, kun je je schouders erover ophalen en de deur achter je dichtdoen, want jij hebt nergens last van en jij hebt immers je woning altijd goed onderhouden. Als de gedupeerde buren bij je aanbellen met het verzoek hen te steunen in hun strijd om de beheerder verantwoordelijk te houden, kun je dat afwijzen en de deur wederom achter je sluiten, omdat jij juist altijd prettig contact hebt met de beheerder en dat graag zo wilt houden. Het is jouw recht om je niet te mengen in andermans problemen en het leven waar je hard voor hebt gewerkt te beschermen.

Lekkagevrije bubbel

Totdat de lekkages rot gaan veroorzaken in de fundamenten van het gebouw en je erachter komt dat ze al die tijd al een gemeenschappelijk probleem waren, maar je jezelf in jouw lekkagevrije bubbel gevrijwaard waande van de gevolgen.

Het ging mij er nooit om dat mensen niet tevreden mogen zijn met wat ze hebben, maar om het feit dat er tegenover zoveel veroorzaakte ellende geen noemenswaardige politieke consequenties zijn geweest. Omdat de kiezers die het verschil hadden kunnen maken, het rot oogluikend lieten gedijen, omwille van hun eigen status quo.