In het proces-Wilders gaat het wel over ras
Paul Cliteur heeft het mis als hij zegt dat het bij de minder-minder-Marokkanen-uitspraak van Wilders niet over rassendiscriminatie gaat, betoogt filosoof en jurist Mihai Martoiu Ticu.
In zijn getuigenis in het proces Wilders, dat vandaag hervat wordt, betoogt professor Cliteur dat Marokkanen geen ras zijn, maar een nationaliteit. Wilders staat terecht voor belediging van een groep mensen wegens hun ras (artikel 137c) en van aanzetten tot haat en discriminatie (artikel 137d).
In deze artikelen, zegt Cliteur, staat niet nationaliteit, maar andere discriminatiegronden: ras, godsdienst, levensovertuiging, geslacht, hetero- of homoseksuele gerichtheid, lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap. Hij concludeert dat de wetgever de nationaliteit met opzet uit artikel 137 heeft weggelaten. Ik zal aantonen dat Cliteur zich vergist.
Nederland heeft het verdrag tegen rassendiscriminatie (IVUR) in 1971 geratificeerd. Om zijn juridische plicht te vervullen heeft Nederland artikel 137 gemaakt. IVUR was het antwoord op de Holocaust, de apartheid in Zuid-Afrika, de segregatie in de Verenigde Staten en het kolonialisme.
De makers van het verdrag schrijven dat rassen niet bestaan in wetenschappelijk opzicht. Voor hen zijn rassen sociale constructies. Niet het begrip 'ras' staat centraal maar het fenomeen 'rassendiscriminatie', een specifieke manier om mensen te behandelen, als minderwaardig en rechteloos. Daardoor is het begrip 'ras' elastisch. In artikel 1 staat duidelijk dat 'rassendiscriminatie' ook discriminatie betekent op afkomst of nationale of etnische afstamming.
Auteur
Mihal Martoiu Ticu is filosoof en jurist
Om wetten te interpreteren, kijken rechters ook naar de intentie van de wetgever. Bijvoorbeeld in de memorie van toelichting. In de memorie van artikel 137 staat evident dat men onder ras hetzelfde verstaat als IVUR. Men liet het woord 'afkomst' weg omdat de burger verkeerde dingen kan begrijpen: 'b.v. maatschappelijk milieu of wettige, dan wel onwettige afstamming. Het woord "ras" ... zal naar de kennelijke strekking van de in artikel 1 van IVUR gegeven opsomming moeten worden uitgelegd'. Dus de wetgever begreep onder ras ook afkomst en nationale of etnische afstamming.
De rechters hebben onder ras van alles begrepen, ook afkomst, nationale of etnische afstamming, 'buitenlanders', 'vreemdelingen', 'asielzoekers' en Joden terwijl er geen Joods ras bestaat. Zo moest de erevoorzitter van de Nieuwe Nationale Partij een boete van 660 euro betalen wegens discriminatie en aanzetten tot haat tegen Marokkanen, in 2002.
De Hoge Raad heeft in maart 2016 gezegd dat de rechters artikel 137 volgens de memorie moeten interpreteren en volgens IVUR, dus dat ras ook nationale of etnische afkomst bevat. Wat was er gebeurd? Een man was veroordeeld omdat hij tijdens een demonstratie riep "Ali B. en Mustapha, ga toch terug naar Ankara." Ali B. is Marokkaan en hem aanmoedigen Nederland te verlaten is als Wilders die Marokkanen wettelijk wil aanmoedigen om te vertrekken.
Voor Cliteur telt dit niet. Immers Wilders deed zijn 'minder'-uitspraak in 2014 en de Hoge Raad introduceerde de nationaliteit als discriminatiegrond pas in 2016, aldus Cliteur. Maar Cliteur vergist zich, om drie redenen.
Tekst loopt door onder afbeelding.
Hoge Raad
Ten eerste deed de demonstrant zijn uitspraak in 2011 en dit is drie jaar voor Wilders. Als de demonstrant strafbaar was in 2011, was ook Wilders strafbaar in 2014. De Hoge Raad deed haar uitspraak weliswaar in 2016, maar de Raad beschrijft de wet zoals die was in 2011. Ten tweede, deze interpretatie betekent dat de wet zo is sinds 1971. Ten derde, stel je voor dat Wilders naar de Hoge Raad gaat. Zou de Raad zichzelf tegenspreken?
Het is beter dat rechters wetten in harmonie met verdragen interpreteren, omdat mensenrechten anders onbeschermd blijven; omdat een rechtsstaat volgens juridische regels handelt, moeten rechters veronderstellen dat de wetgever volgens de regels wil handelen; als de rechters verdragen schenden, kunnen zij Nederland in conflict brengen met andere landen.
Een wet bedoeld om discriminatie te bestrijden kan zelf niet discrimineren. Waarom zouden Joden, zwarten, katholieken, homo's en gehandicapten dit mensenrecht hebben en Marokkanen niet?
