Ieder zijn eigen tweedeling

Politici beginnen regelmatig over de tweedeling van de samenleving, zoals de tweedeling tussen kansarm en kansrijk Nederland. Dat is een aantrekkelijk frame. Je formuleert iets heel scherp en krijgt het daardoor goed onder de aandacht. Wellicht kun je een onderwerp zo beter­­ op de agenda krijgen. Kansrijk Nederland profiteert van globalisering. Kansarm Nederland is de verliezer van globalisering – moet het met rommelbaantjes doen, heeft geen vast contract, minder bestaanszekerheid.

Het frame is zo aantrekkelijk, dat het veel wordt gebruikt. Er is een tweedeling tussen laag- en hoogopgeleiden, stad en platteland, kosmopolieten en lokalen, religieus en seculier Nederland. Wat is het effect, als je voortdurend wordt geconfronteerd met weer een andere tweedeling?

Een. Je kunt maar één tweedeling in de samenleving hebben. Als je er meer hebt, is er geen sprake meer van een tweedeling. Hoe meer tweedelingen, hoe meer het frame aan inflatie onderhevig is.

Twee. Je kunt je eigen tweedeling kiezen. Er dreigt een tweedeling tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden, zegt iemand. Een coronatoegangsbewijs versterkt die tweedeling: sociale activiteiten worden voor niet-gevaccineerden moeilijker gemaakt. Hugo de Jonge verwijst naar een andere tweedeling: tussen kwetsbare en niet-kwetsbare groepen. Kwetsbare mensen willen weer aan het sociale verkeer meedoen. Een coronatoegangsbewijs maakt het voor hen veiliger om dat te doen.

Het effect van meer tweedelingen: wat fout is vanuit het perspectief van de ene tweedeling, is goed vanuit het perspectief van de andere tweedeling.