Hoeveel diversiteit kunnen we in Europa verdragen?

In haar zaterdagcolumn in Het Parool toonde schrijfster Lale Gül zich bezorgd over het uitblijven van steun in Nederland voor Cubaanse demonstranten. Ze besloot haar column met een retorische vraag: ‘Ik vraag me af waar de Hongarije-inquisitie is gebleven in het Nederlandse opinielandschap om zich hierover uit te spreken.’

Inquisitie? Bedoelde Gül misschien collega’s als Aleid Truijens die donderdag in de Volkskrant schreef: ‘Zo’n land, dat triomfantelijk mensenrechten schendt, moet uit de EU. Je kunt niet ‘Europese waarden’ verdedigen en tegelijk dit Hongarije dulden (…) Europa kan best zonder Hongarije.’ Maar misschien kwam het uitblijven van protest over Cuba omdat, anders dan Hongarije, het Caribische land geen deel van de EU uitmaakt.

Geen protest tegen Madrid

De vergelijking tussen Spanje en Hongarije was misschien beter op zijn plaats geweest. Heeft Madrid soms niet negen Catalaanse politici ruim anderhalf jaar achter de tralies gezet omdat ze een referendum over onafhankelijkheid hadden gehouden? Geen protest toen binnen de EU.

Integendeel: in maart stemde het Europees parlement onbeschaamd voor de opheffing van de onschendbaarheid en dus de eventuele uitlevering van Catalaanse ex-regiopresident Puigdemont. Overigens kreeg het Europarlement drie maanden later terecht het deksel op zijn neus: de Raad van Europa riep Spanje op om af te zien van verzoeken tot uitlevering van Puigdemont.

Naar ik weet worden er geen Hongaarse politici gevangengezet in Boedapest en is geen Hongaarse regiopresident naar België gevlucht. Maar, toegegeven, dit maakt het Hongaarse regime niet per se sympathieker. De regering-Orbán is helaas heel goed in het uithollen van de persvrijheid en knaagt ook aan de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht.

Conservatisme is uit de gratie

Toch heb ik de indruk dat de vijandigheid van de ‘Hongarije-inquisitie’ niet primair door deze punten wordt aangewakkerd. Nee, Hongarije, Polen en andere Oost-Europese landen belichamen een conservatieve stroming die bij ons in het Westen uit de gratie is. Op het gebied van homoseksualiteit, immigratie, asiel of de centrale plaats van het traditionele gezin zijn die landen niet van hun standpunt af te brengen. Ze zien onze permissieve inslag als decadent en ons diversiteitsideaal als een gevaar voor hun eigen identiteit.

Frappant is wel dat terwijl wij, in het Westen, de mond vol hebben van diversiteit, we kennelijk geen diversiteit binnen de EU kunnen verdragen: of je smijt je conservatieve lompen over de haag, of je rot maar op. In naam van diversiteit en progressivisme ontwikkelt zich bij ons een gevaarlijke hang naar onverdraagzaamheid en radicalisme. We zijn tolerant, behalve voor wie te veel afwijkt van onze ‘Europese waarden’ (de haakjes zijn van columnist Truijens).

Als we in eigen land de achterlijke standpunten van salafisten over homoseksualiteit tolereren zonder hun moskeeën te sluiten, zullen we achterhaalde concepten uit belangrijke Europese landen eveneens schoorvoetend moeten gedogen. Ook al omdat deze landen door hun geschiedenis en ligging met ons zijn vergroeid.

Drie keer per week werpt columnist Sylvain Ephimenco zijn blik op de actualiteit. Lees zijn columns hier terug.