Het is hoog tijd dat progressief ­Nederland breekt met de waanzin van woke

Op de website Neerlandistiek, ‘online tijdschrift voor taal- en letterkunde’, beschrijft docent Marie-José Klaver hoe zij in het kader van ‘multiperspectivisch lezen’ met brugklasleerlingen twee korte, autobiografische verhalen leest. Het ene is Dolleman van jeugdboekenschrijver Rob Ruggenberg, het andere Navigeren tussen twee werelden van de Belgisch-Zimbabwaanse auteur Nozizwe Dube.

Geen neutrale keuze. Dube’s verhaal komt uit de activistische, antiracistische bundel Zwart: moreel correct. Ruggenbergs verhaal kreeg er in een eerder essay van Klaver flink van langs, onder meer omdat het verzuimt het ‘witte superioriteitsgevoel’ van een van de personages aan de orde te stellen: moreel incorrect.

Hier heb ik heerlijke horroruren mee beleefd

Klaver heeft zich bij haar aanpak laten inspireren door de didactische handleiding ­Letting Go of Literary Whiteness: Antiracist ­Literature Instruction for White Students (2019) van lerarenopleiders Carlin Borsheim-Black en Sophia Tatiana Sarigianides. Met dit prachtwerk heb ik onlangs heerlijke horroruren beleefd: hier kan geen Nightmare on Elm Street tegenop.

De auteurs stellen zich met hun leermethode, gericht op ‘raciale geletterdheid’, het volgende doel: ‘To expose the ­institutional, societal, epistemological, and ­interpersonal racism that undergirds our Whiteness, our White privilege.’

Het is het bekende blankemensenhatende jargon van de Sociale Rechtvaardigheidsstrijders, de wokies. Nu ook in de brugklas! Of is Klaver in dezen slechts een dolende eenling? Vermoedelijk niet. De Stichting ­Lezen bracht in 2020 een boek uit getiteld Jeugdliteratuur door de lens van etnisch-culturele diversiteit, geschreven door Sara Van den Bossche en Anne Klomberg.

‘Het merendeel van de Nederlandse jeugdboeken’, schrijven zij, ‘stelt de beleving en ervaring van witte personages centraal’. (Zou zomaar kunnen komen doordat het merendeel van de Nederlandse bevolking ‘wit’ is, of zeg ik nou iets geks?) Ze betogen dat er in ‘het ­Nederlandse jeugdliteraire veld sprake is van een zekere mate van witte normativiteit.’

Diepbedroevend dat maar één tegengeluid klinkt

In dit soort ideologische huiverteksten wordt naar veel zaken kritisch gekeken, maar nooit naar het verknipte gedachtegoed waarop de woke-beweging zich baseert, al was het maar de obsessieve aanname dat alles in westerse maatschappijen een uiting is van een door en door racistisch systeem.

Het is diepbedroevend dat er tegen dit soort gekte maar één tegengeluid klinkt: dat van de complotmaniakken van het Forum voor Democratie, die een eigen landje ambiëren met een eigen cryptomunt en eigen ­basisscholen, en een eigen pabo om FvD-­leraren op te leiden.

Opnieuw laat progressief Nederland uit politieke correctheid een gevoelig onderwerp over aan extreemrechtse populisten. Ja, er waart obsessief zelfhatend gedachtegoed door het Nederlandse onderwijs, en ja, je kunt spreken van indoctrinatie. Daar bestaan betere alternatieven voor dan het alternatief van de FvD-afscheidingsbeweging.

Hoog tijd dat progressief ­Nederland breekt met de waanzin van woke.